Herkese günaydın. Bugün 28 Mayıs Salı. Dün ABD borsaları Memorial Day dolayısıyla kapalı olduğu için gündem sessizdi. Ancak kripto cephesinde hareketlilikler var. Bitcoin 67.760 dolara kadar çekildi. Sebebini aşağıda açıklıyoruz. Keyifli okumalar!
I. İletişimin anlam ve önemi
Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester, dün Tokyo’da, Japonya Merkez Bankası’nın ev sahipliğinde gerçekleştirilen bir etkinlikte iki değişiklik önerdi: Fed yetkililerin ekonomik gelişmeleri ve görünüme yönelik potansiyel riskleri nasıl değerlendirdiğini açıklamak için Fed’in toplantı sonrası politika açıklamasına daha fazla kelime eklenmesi ve politika yapıcıların ekonomik tahminlerinin üç aylık özetine daha fazla ayrıntı eklenmesi.
İletişimdeki iyileştirmeler para politikasını normal zamanlarda daha etkili hâle getirecek ve aynı zamanda olağanüstü zamanlarda ileriye yönelik rehberlik gibi geleneksel olmayan politika araçlarının etkinliğini de artıracaktır.
Loretta Mester, Cleveland Fed Başkanı
Mester şuna dikkat çekiyor: Politika metinlerinin kısalması bir “erdem” gibi görünse de aslında her kelimenin daha fazla önem kazanması anlamına geliyor. Biz de şunu anlıyoruz: Metinler kısaldıkça piyasanın niyet okuma eğilimi artıyor.
Başka bir deyişle Mester, Fed yetkililerinin politika metinlerinde daha çok “yani”, “şu sebeple”, “bu koşulda”, “böyle olursa” kullanmasını istiyor. Cleveland Fed Başkanı, farklı senaryoların farklı politika eylemlerine nasıl yol açacağını açıklamasının Fed iletişimlerinin standard bir parçası olmasını öneriyor.
💭 Bu hafta Fed yetkililerinin 10 konuşması olduğunu biliyoruz. Buna rağmen “yetmiyor” diyenler ve iletişimin anlam ve önemine dikkat çekenler var.
II. BIST 100’de kâr satışları
BIST 100, 11 bini aştığı zirvelerden geri döndü ve takip eden günlerde yatırımcısının yüzünü pek güldürmedi. Endeks dün %0,18 kayıpla kapandı. Yapı Kredi analistleri de düşüşlerin kâr satışı olduğunu düşünüyor ve 10.400/10.500 seviyelerinin izlendiğini belirtiyor. 10.400 altındaki olası hareketler aşağı yönde baskıyı artırabilir.
- 5 yıllık CDS: Fitch ve S&P Global gibi kredi derecelendirme kuruluşlarından gelen not artırımlarının pozitif etki ettiğini biliyoruz. Öte yandan 5 yıllık CDS’te büyük iyileşme görüldüğü belirtiliyor. 700 baz puanları gören risk primi, dün 263 puana kadar geriledi ve 1 yılda 440 baz puanlık iyileşmeye işaret ediyor. Merkez bankası döviz rezervlerini artırmaya devam ediyor, swap hariç net döviz rezervlerini -7,4 milyar dolara iyileştiği tahmin ediliyor. Goldman achs’a göre TCMB’nin temel döviz pozisyonu marttan bu yana 49 milyar dolar arttı. Mehmet Şimşek’in hamleleri Bloomberg makalelerine konu olmayı sürdürüyor, hatta Bloomberg, Şimşek’in 1 yılın sonunda “piyasa algısını değiştirdiğini” söylüyor.
- Dünya’dan Birol Bozkurt’un haberinde Borsa İstanbul’daki yatırımcı sayısının 4 yılda %600 arttığına dikkat çekiliyor. 27 ilde yatırımcı sayısının %100’den fazla arttığı, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki artışların göze çarptığı belirtiliyor.
III. Mt.Gox etkisi
Bitcoin ve Ethereum’da dün işler tam yolunda gidiyordu: Zira Arjantin’in Ulusal Menkul Kıymetler Komisyonu ve El Salvador Dijital Varlıklar Komisyonu arasında görüşmeler başladı. Arjantin’in komisyonu başkanı tarafından yapılan açıklamada El Salvador’un kendisini dijital varlıklar alanında küresel bir lider olarak kanıtladığı ve iki ülkenin bu odakta bağlarını güçlendirmeyi amaçladığı not edildi. Mâlum, El Salvador Bitcoin’i resmî para birimi yapan ve hatta rezervlerini açık yayımlayan yegâne ülke. Bu haberlerle Bitcoin 70.000 dolara, Ethereum 4.000 dolara doğru yöneldi ama bu durum pek de uzun sürmedi.
- Neden? Zira Mt.Gox’un cüzdanlarından tam 107 bin Bitcoin, yani yaklaşık 7 milyar dolarlık BTC, Asya piyasasının sabah saatlerinde 13 işlemde bilinmeyen bir cüzdana aktarıldı.
- Nedir bu Mt.Gox? 2011’de siber saldırıya uğrayan Japonya merkezli Mt.Gox, o dönemlerde dünyanın en büyük kripto para borsalarından biriydi. Saldırı sonrası yüz binlerce Bitcoin kaybeden borsa 2014’te iflas etti. Alacaklılar, o dönemden bu yana kayıplarını almayı bekliyor.
- Neler oluyor? İflas eden borsa 31 Ekim 2024’e kadar alacaklılara geri ödeme yapmayı planlıyor ve bu transferlerin de bunun bir işareti olduğu düşünülüyor. Beş yıldır hareketsiz olan cüzdanlardan yapılan transferler bir satış baskısı yaratıyor.
- Fiyatlar: BTC bu içeriğin yazıldığı saatlerde 67.700 seviyelerinde, ETH ise 3.840 seviyelerinde işlem görüyordu.
- Ne zamana kadar sürecek? Mt.Gox’un alacaklılara borcunun 9 milyar dolar olduğunu söyleyen haberlere rastlamak mümkün. Galaxy’nin araştırma başkanı Alex Thorn, alacaklıların transfer edilen Bitcoin’lerin çoğunu satmak yerine tutmayı tercih edeceğini düşünüyor.
IV. “Hayali borç” tartışması
Bloomberg, mayıs ayının başlarında “şimdi al, sonra öde” (BNPL) ürünlerini kastederek bir “hayalet borç” kavramını gündeme taşıdı. Wells Fargo’dan kıdemli analist Tim Quinlan’a referansla tüketicilerin alışverişlerini küçük taksitlere bölmesini ve sonra ödemesini öngören BNPL kapsamında yapılan borçlanmaların kredi kuruluşlarına raporlanmadığına dikkat çekilen yazıda, bu durumun bir “hayalet borç” yarattığı ve giderek büyüdüğü belirtildi.
Haberde Affirm, Klarna, Block gibi markaların adı geçti ve BNPL pazarının 2028’e kadar 700 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşacağının öngörülmesine rağmen BNPL hizmeti sağlayıcılarının açıklama yapmaya direndiği vurgulandı. Bu durumun, ABD’deki vatandaşların finansal durumuna ilişkin tam bir görünümü maskelediği ve bu belirsizliğin bölgesel kredi sağlayıcılarla çok uluslu bankalara kadar herkes için hayati önem taşıdığı ifade edildi. Habere göre hane geliri 100 bin doların üzerinde olanların yaklaşık %42’si, BNPL ödemelerinde geciktiğini söylüyor. Hatta şöyle bir tablo da var:
Morning Brew | After Earnings, bu iddialar ve BNPL’in riskleri, Affirm CFO’su Michael Linford’a sormuş. Linford BNPL’in çok hızlı büyüyen bir sektör olduğunu kabul ederek bu büyümenin geleneksel kredi ürünleri sunanları tehdit ettiğini düşünüyor. BNPL’in ödeme takvimlerinin çok hızlı olduğunu ve raporlayana kadar ödemelerin tamamlandığını kasteden Linford, BNPL hacminin 3 milyar dolar olduğuna işaret ediyor. Linford’a göre bu rakam, 1,1 trilyon dolarlık kredi kartı borcu denizi içinde yalnızca %0,25’lik bir bölüm ve buna odaklanmak, problemin %99,9’unu konuşmamak anlamına geliyor.
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 29 Mayıs 2024 - 9:45