Tahvil piyasalarında neler oluyor?

Herkese günaydın. Bugün 13 Ocak Pazartesi. ABD endeksleri geçtiğimiz haftayı ekonomi için iyi, piyasalar için kötü olan tarım dışı istihdam verisi sonrası kayıplarla tamamladı. BIST 100’de de kapanışa doğru satış geldi. Bitcoin 94 bin dolar seviyelerinde. Son başlıkta tahvil piyasalarındaki gelişmelere odaklanıyoruz.

• Köprü ve otoyollar: Dün geceden itibaren geçerli olmak üzere köprü ve otoyol tarifelerine zam geldi. 15 Temmuz ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinde tek yön geçiş 24 TL’ten 47 TL’ye, Osmangazi Köprüsü’nde otomobil geçişi 399 TL’den 795 TL’ye çıktı. Güncel tarifeler Karayolları internet sitesinde.
• Rıza Akpolat: DHA’nın haberine göre İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Beşiktaş Belediye Başkanı Rıza Akpolat’ın da aralarında olduğu 46 kişi hakkında “suç örgütü üyeliği, ihaleye fesat karıştırma” gibi suçlardan gözaltı kararı çıkarıldı.
• Küresel ticaret: Dünya Bankası’nın konteyner gemilerinin belirli bir rotayı geçmesi için gereken sürenin tarihsel ortalamayı aşması durumunda yükselen küresel tedarik zinciri stres seviyesi pandemiden bu yana en yüksek seviyesine çıktı. Geçtiğimiz hafta ABD liman işçileriyle işverenlerin geçici bir anlaşma imzalaması bu stresi biraz olsun azaltabilir, yine de Trump’ın tarifelerine dair korkular sıkışıklığı artırıyor.

I. İşgücü piyasası hâlâ sağlam

ABD endeksleri geçtiğimiz cumayı sert kayıplarla tamamladı. Dow Jones %1,63, S&P 500 %1,54, Nasdaq %1,63 geriledi. Kayıplar, üç endeksi 2025 için kırmızı bölgeye düşürdü.

• Ne oldu? ABD’de aralık tarım dışı istihdam verisi 256 bin olarak açıklandı. Beklentiler 155 bin ila 163 bin arasında değişiyordu. Beklentilerin bir hayli üstünde gelen istihdam verisi, ABD işgücü piyasasını hâlâ çok güçlü olduğunu, bunun da Fed’in faiz indirimlerini geciktirmesi için daha çok sebep sunduğunu gösterdi. Bu ay için faiz indirimi beklentisi neredeyse yok, martta ise %56’lık bir kesim faizin sabit kalacağını düşünüyor.
• Ne diyorlar? Wharton Okulu’ndan Jeremy Siegel, piyasa tepkisinin “2025’te faiz indirimi olmayacağını” ve 10 yıllık Hazine tahvili getirisinin kolayca %5’in üzerine çıkabileceğini” gösterdiğini söylüyor. Wells Fargo’dan Scott Wren, verinin piyasalar için iyi bir haber olmadığına dikkat çekse de aralık verisinin işgücü piyasasının önümüzdeki çeyreklerde daha da yavaşlamasının muhtemel olduğu görüşünü değiştirmediğini söylüyor. LPL Financial’dan Adam Turnquist ise verinin resesyon risklerini azalttığını, bunun da uzun vadeli getirileri destekleyeceğini düşünüyor.
• Kazananlar, kaybedenler: Son veri, Nvidia’ya %3, AMD ve Broadcom’a %5’e yakın kayıp getirdi. Los Angeles yangınları cuma günü de Allstate, American International, Chubb gibi sigorta hisselerinde %6’dan %1,5’a kadar uzanan kayıplara neden oldu. İşleri bir süredir pek yolunda gitmeyen eczane zinciri Walgreens beklenti üstü bilanço açıklaması sonrası cuma günü %28’e yakın değer kazandı.
• Bilanço demişken: ABD’de bilanço haftası başlıyor. Çarşamba günü enflasyon verisinin yanı sıra JPMorgan, Goldman Sachs, BlackRock ve Citi, açılıştan önce bilanço dönemi ateşini yakıyor. Perşembe de TSMC, Bank of America, Morgan Stanley, Infosys bilançoları takip edilecek. “Banka bilançolarından ne beklemeli?” başlıklı bir değerlendirme, yarınki piyasa özetinin odak konusu olacak.

II. BIST 100’de ABD istihdam verisi etkisi

BIST 100 endeksi geçtiğimiz cuma dalgalı seyretse de 10 bin üzerinde kalmayı sürdürüyordu. Saatler 16:30’u gösterdikten sonra ise seri satışlar başladı. BIST 100, geçtiğimiz cuma %1’e yakın kayıpla 9.910 puandan kapandı.

• Dün, bugün: Borsa İstanbul’da 2024’te getiri şampiyonu %93’lük performansla sigorta oldu. Sigorta sektörünü %68’le bankacılık, onu da %67 ile iletişim sektörü izledi. Spor sektörü ise %12’lik değer kaybıyla öne çıktı. EKONOMİ’nin haberine göre Allbatross Grup Stratejisti Volkan Dükkancık, endekste 2025’in ilk yarısının biraz daha zorlu geçeceğini, ilk altı ayın bir geçiş dönemi olacağını söylüyor. Dükkancık’a göre doğru bir zamanlamayla sektör ve şirket rotasyonları görülmesi hâlinde 2025, borsa için önemli bir fırsat yılı olabilir.
• Bu hafta: Bugün 10:00’da perakende satış verileri açıklanacak. Bu hafta ayrıca 15 Ocak’ta Londra’da BofA Securities ev sahipliğinde gerçekleştirilecek, Türkiye merkezli şirketlerin yöneticilerinin ve Bakan Şimşek’in yer alacağı etkinlikteki mesajlar takip edilecek.

III. Bitcoin’de boğa bitti mi?

ABD’den gelen istihdam verisinin etkisi az da olsa Bitcoin’de de hissedildi. En değerli dijital varlık, sanki dört hafta öncesinde 108 bin dolar seviyelerine görmemişçesine, 90 bin – 95 bin dolar arasındaki seyrini sürdürüyor. CoinDesk’te yer alan bir yazıya göre teknik analize bakarak daha fazla düşüş bekleyenlerle boğanın henüz bitmediğine inanan uzun vadeli yatırımcılar arasındaki zıtlık büyüyor.

• Kim haklı? Yüksek değerli müşterilere hizmet veren Wave Digital Assets’in CEO’su David Siemer, 14 yıllık Bitcoin yatırımcılığı geçmişinde, bu uçurumun bu kadar arttığını görmediğini söylüyor. “Al-satçıların hepsi endişeli ve gergin; uzun vadecilerin hepsi aşırı iyimser” diyen Siemer, bu yıl BTC’de 200 bin doların görülmesi için ümidi yüksek olanlardan. “Tanıdığım akıllı insanlar da gerçekten iyimser. Önümüzdeki altı ayda çoğu insanın tahmin edebildiğinden daha fazla şey olacak” diyen CEO Siemer, ABD, Rusya, Singapur, BAE, Güney Kore, Japonya ve Filipinler’den bu yıl büyük adımlar bekliyor.
• Rezerv varlık: ABD eyaletleri Bitcoin’i bir rezerv varlık olarak değerlendirme tekliflerine hız veriyor. Son olarak New Hampshire ve Kuzey Dakota‘da benzer teklifler sunuldu. Ek olarak “Bitcoin senatörü” olarak anılan Cynthie Lummis, ABD Senatosu’nda dijital varlıklara odaklanan bir alt komitenin lideri oldu.
• JPMorgan: Bankanın son raporu, Avrupa’da stabilcoin gelişimine odaklanıyor. JPMorgan, 30 Aralık’ta yürürlüğe giren ve hatta USDT’nin Avrupa’daki borsalardan delist edilmesiyle küçük çaplı bir kriz yaratan MiCA düzenlemesinin euro’ya sabitlenen stabilcoin’leri destekleyeceğini düşünüyor.

IV. Tahvil piyasalarında neler oluyor?

Tahvil piyasaları, geçtiğimiz haftayı süren enflasyonist baskılar ve artan küresel kamu borcu sebebiyle satışlı geçirdi. ABD Hazine piyasasındaki satış dalgası, Fed’in faiz indirimi yapmayacağı yönündeki beklentileri güçlendiren tarım dışı istihdam verisinin ardından derinleşti. Tahvil fiyatları ve getirileri birbiriyle ters çalıştığı için, getiriler de yalnızca ABD’de değil, pek çok ülkede 2023 zirvelerine yaklaştı.

• Birleşik Krallık: Tahvil piyasasındaki en korkutucu hareketliliklerinden biri Birleşik Krallık’ta yaşandı. Birleşik Krallık tahvilleri, ülkenin maliye bakanı Rachel Reeves’in ekimde paylaşılan bütçede vergi artışları ve enflasyonu körükleyebilecek daha fazla harcama duyurmasının ardından baskı altına girdi. Ülkede “gilt” olarak anılan devlet tahvillerinin faizleri, ağustostan bu yana yükselişini sürdürüyor. Geçtiğimiz hafta 10 yıllık bir tahvilin getirisi 2008’den bu yana en yüksek seviyesini kaydetti, 30 yıllık bir tahvilin getirisi ise 1998’den bu yana en yüksek seviyesini gördü. Tüm bunlar olurken sterlin dolar karşısında, bir yıldan uzun bir süredir en düşük seviyeye geriledi.
• Başka? Tahvil getirileri Birleşik Krallık ve ABD’nin yanı sıra Japonya, Almanya ve Fransa’da da artıyor. Bu artışlar, hükümetlerin uzun vadede borçlanma maliyetlerini artırıyor.
• Neden? Akla gelen ilk sebep yüksek enflasyon ve parasal gevşemenin tahmin edilenden daha yavaş gerçekleşeceği. Örneğin Birleşik Krallık’ta enflasyonun sekiz ayın en yüksek seviyesinde olduğu, üstelik bu seviyeyi ülke ekonomisi iki aydır üst üste küçülürken bulduğu biliniyor. Fed’in ABD’de enflasyona dair beklentileri malum. Ek olarak Trump’ın göreve gelecek olması da enflasyona dair belirsizliği artırıyor. Tahvillere dair gelecekteki gelir akışlarının değerini aşındıran yüksek enflasyon beklentisi, tahvil faizlerininin yönünü yukarı çeviriyor.
• Dahası? Para politikasına dair beklentilerde kısa vadeli dalgalanmalara karşı daha az hassas olan uzun vadeli getiriler de bu yılki tahvil dalgasının etkisiyle yükseliyor. Örneğin Almanya yılın başında 10 yıllık tahvillerden 5 milyar euro’luk satış yapmış, İtalya sendikasyon yoluyla yeni 10 yıllık ve 20 yıllık yeşil tahviller ihraç etmişti.
• Bütçe açığı: Faiz oranlarını pek çok ekonomide, özellikle de Donald Trump’ın da onayladığı üzere yüksek olduğu düşünüldüğünde, hükümetlerin bütçe açığını artırıcı herhangi bir politikasının maliyeti de artıyor.

Gün boyunca önemli iş dünyası ve piyasa gelişmelerini portfolyo.co’da, 𝕏’te, Instagram’da ve LinkedIn’de izlemeye devam edeceğiz.

Son güncelleme: 13 Ocak 2025 - 9:18