Bütçe maratonu başlıyor

Herkese merhaba. Bugün 17 Ekim Perşembe. Haftanın sonuna yaklaşırken ABD endekslerinde rotasyonu konuşuyoruz. Kripto para piyasalarında Bitcoin’in artan hâkimiyeti gündemde. BIST 100 dün %1,08 yükseldi. Dördüncü başlığımızda odağımız enerji görünümü.

I. Russell 2000 üç yılın en yüksek seviyesine yaklaştı

ABD borsalarında yatırımcılar, yükselişe güç veren piyasa değeri büyük şirketlerden çıkıp Wall Street’in diğer köşelerine doğru bir rotasyon başlattı. Küçük hisseler ekonomik gelişmelere karşı daha hassas görülüyor ve yatırımcıların küçük hisselere yönelmesi iyiye işaret. Bu şirketleri takip eden Russell 2000 dün neredeyse üç yılın en yüksek seviyesine ulaştı.

• Endeksler ve bilançolar: S&P 500 dün %0,47 arttı, Nasdaq %0,28 değer kazandı. Dow ise %0,79 kazandı. Bilançolar cephesinde de işler iyi gidiyor. FactSet verilerine göre şimdiye dek 50 S&P 500 şirketi üçüncü çeyrek bilançosunu açıkladı ve %79’u analist beklentilerini aştı.
• Şirketler: ABD’den bilançosu gelen son banka Morgan Stanley oldu. Morgan Stanley, üç ana biriminin her birinde beklenenden daha fazla gelir elde ettiği için kâr tahminlerini aştı. Geliri %16 artan bankanın kârı %32 artarak 3,2 milyar dolara ulaştı. FT, Uber’in seyahat planlama platformu Expedia’ya yaklaşık 20 milyar dolarlık bir teklifte bulunmayı planladığını yazdı. Eğer gerçekleşirse bu, şirketine bugüne kadarki en büyük satın alması olacak. Konuya yakın kaynaklar, Apple’ın insan kaynakları şefi Carol Surface’ın iki yıllık görev süresinden sonra şirketten ayrıldığını söyledi. Önemli bir bölümü emeklilik yaşına yaklaşan Apple liderlerinden birbiri ardına emeklilik ve ayrılık haberleri geliyor. Çip pazarının lideri TSMC net kârında %54’lük bir artış bildirdi. Bu hafta ortasında ASML’den gelen kötümser tabloyla paniğe sürüklenen yarı iletken hisselerini toparlamaya yetebilir. Amazon, Microsoft’tan sonra enerji talebini karşılayabilmek için nükleere yönelen son şirket oldu. AWS, küçük modüler reaktörler inşa etmek için 500 milyon dolardan fazla yatırım yapacak.
• Beklentiler: Milyarder Stan Druckenmiller, piyasaların ABD başkanlık seçimlerinde Donald Trump’ın zaferini fiyatladığını düşünüyor. TradeStation’dan David Russell, “Seçim yaklaşırken ve ekonomi dengeye kavuşurken, uzun zamandır beklenen, megacap’lerden her şeye doğru dönüş nihayet yakın olabilir” diyor.

II. Bütçe maratonu başlıyor

BIST 100 dün %1,08’lik yükselişle 9 bin puan sınırına biraz daha yaklaştı. Yapı Kredi Yatırım analistleri BIST 100’de son iki günde gözlemlenen yükselişlerin tepki çabası olduğuna dikkat çekiyor. İş Yatırım’dan Serhat Gürleyen, 14 Ekim tarihli yazısında “orta vadeli perspektifle yatırım yapan, kaldıraç kullanmayan, oynaklığa karşı psikolojisi sağlam ve mali anlamda güçlü yatırımcılar için Borsa İstanbul’un bir fırsat penceresi sunduğunu” kaydediyor ve ekliyor: “Fırsat penceresinin uzun süre açık kalabileceğini belirtelim.”

• Tonlama takip edilecek: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bugün faiz kararı için bir araya gelecek. AA Finans anketi ve genel piyasa görüşü faizin %50’de sabit bırakılacağına işaret ediyor. Geçtiğimiz haftalarda, kasıma tarihlenen ilk indirim beklentilerinin “güçlü sıkı duruş” vurgusuyla ötelenmesinden sonra karar metinlerindeki değişiklikler ve genel tonlama daha da kritik hâle geldi.
• Konut satışları: Türkiye İstatistik Kurumu konut satış istatistiklerini paylaştı. Veriye göre eylülde konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre %37,3 arttı. Eylülde 140.919 konut satıldı ve bu rakamla Aralık 2022’den bu yana en yüksek seviye kaydedildi.
• Bütçe: Bugün Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde 2025 Merkezi Yönetim Bütçesi’ni açıklayacak. Bütçe bağlama töreni, 2025 bütçesine ilişkin maratonun da başlangıcı anlamına geliyor. Hükümetin önerdiği bütçe ilk olarak TBMM’de Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülecek. Yılmaz, 22 Ekim’de komisyona sunum yapacak. Ardından bir hafta ara verilecek ve bütçe görüşmeleri 30 Ekim’de başlayacak. Komisyondaki görüşmeler bitince görüşmeler Genel Kurul’a taşınacak. TBMM 12 gün mesai yapacak, bu süreçte grup toplantılarına ara verilecek. Müzakerelerin bir ay sürmesi bekleniyor.

III. Bitcoin 70 bin dolara yönelecek mi?

Haftalık kazançları %11’i bulan Bitcoin temmuz sonundan bu yana ilk kez 68 bin doları gördü, ardından biraz geriledi ve 67.200 seviyelerine tutundu. Bu süreçte Bitcoin’in piyasa değeri bakımından hâkimiyeti %58,91’e sıçrayarak Nisan 2021’den bu yana yeni döngü zirvesine ulaştı.

• Sırada? CryptoQuant analistleri Bitcoin’in fiyatlarının sürdürülebilir bir şekilde yeni bir tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşması için görünür talebin genişlemesi gerektiğine, fiyat artışları için daha fazla alan olduğuna dikkat çekiyor. Spot Bitcoin ETF’leri de bu hafta net alıcı konumunda. SoSoValue verileri ABD’de listelenen spot Bitcoin ETF’lerin çarşamba günü 458,5 milyon dolarla önemli bir giriş günü daha yaşadığını gösteriyor. BlackRock’ın IBIT’si lider. Öte yandan tahmin piyasası Polymarket’ta kullanıcılar BTC’nin ekim bitmeden 70 bin dolara ulaşacağına dair %64’lük bir oranla hemfikir. Bu oranın son haftada %45 arttığı biliniyor.
• Kripto girişim sermayesi yatırımları, üçüncü çeyrekte %20 düştü. Galaxy Digital’ın tespitine göre kripto risk sermayedarları biraz daha temkinli. Kripto ve Web3 girişimleri 2024’ün üçüncü çeyreğinde 478 anlaşmada toplam 2,4 milyar dolar yatırım aldı.

IV. Küresel elektrik talebi 2050’ye kadar ikiye katlanacak

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) bu hafta Dünya Enerji Görünümü raporunun 2024 edisyonunu yayımladı. Yönetici özetini ve öne çıkan tahminleri derliyoruz.

• Riskler yerinde: Orta Doğu’da tırmanan çatışma ve Rusya’nın Ukrayna’da devam eden savaşı, devam eden enerji güvenliği risklerinin altını çiziyor. Küresel enerji krizinin anlık etkileri 2023’te azalmaya başlamıştı, ancak daha fazla kesinti riski artık çok yüksek. Bağımlılıklar çok daha çabuk zayıflıklara dönüşebiliyor, bu temiz enerji tedarik zincirleri için de geçerli. Enerji güvenliğine yönelik kapsamlı bir yaklaşımın, elektrik sektörünün güvenli dönüşümünü ve temiz enerji tedarik zincirlerinin dayanıklılığını kapsayacak şekilde geleneksel yakıtların ötesine uzanması gerekiyor.
• Belirsizlik ortamını tanımlayan senaryolar: Bugünün belirsizlik ortamı, yenilenebilir enerji, elektrikli mobilite, LNG ve sıcak hava dalgaları, verimlilik politikaları ve yapay zekanın yükselişinin elektrik talebini nasıl etkileyebileceği konusundaki vakalarla tanımlanıyor.
• 2050: Uluslararası Enerji Ajansı, küresel elektrik talebinin 2050 yılına kadar iki katına çıkmasını bekliyor. Bu artışın başlıca nedeni, Çin’in muazzam enerji dönüşümünün ölçeği. Ajansa göre dünyanın elektrik talebi, her yıl dünyaya yeni bir Japonya eklenmesine eşdeğer oranlarda artacak ve bu yeni talebin çoğunun Çin’den gelmesi bekleniyor. Ayrıca yeni veri merkezi inşası, artan klima kullanımı gibi gerçekçelerle elektrik talebi tahminlerini geçtiğimiz yıla kıyasla %6 artırıyor.

Enerji tarihinde Kömür Çağı ve Petrol Çağı’na tanık olduk – ve şimdi hızla Elektrik Çağı’na ilerliyoruz. Bu, küresel enerji sistemini ileride tanımlayacak ve giderek daha fazla temiz elektrik kaynaklarına dayalı olacak.

IEA Yönetici Direktörü Fatih Birol

---

Gün içinde olanları izleyip portfolyo.co’da, 𝕏’te, Instagram’da ve LinkedIn’de aktarmayı sürdürüyoruz.

Son güncelleme: 17 Ekim 2024 - 11:22