Herkese günaydın. BIST 100’de asgari ücret ve faiz indirimi coşkusu vardı. ABD borsaları kapalıydı. Bitcoin 98 bin dolara park etti. Son başlıkta TCMB’nin 2025 Para Politikası Metni’ne göz atıyoruz.
- Madame Tussauds İstanbul kapanıyor: Balmumu müzesinin internet sitesinden yapılan açıklamaya göre Madame Tussauds İstanbul, 1 Ocak 2025’te kalıcı olarak kapanıyor. Müzenin yanı sıra, SeaLife Akvaryum ve Legoland İstanbul da; işleticisi Merlin Entertainments’ın pazardan çekilmesiyle kapılarını kapatıyor.
- Birleşme ve satın almalar: Alibaba, Güney Kore merkezli perakendeci E-Mart ile 4 milyar dolarlık bir anlaşmaya yakın.
I. 2025 notları
Bu hafta sonu yayımlayacağımız Portfolyo Hafta Sonu bülteninde 2025 görünümlerine daha ayrıntılı eğileceğiz, ancak o bültene hazırlık niyetiyle, ABD’nin ana endeksinin, S&P 500’ün 2024 ve 2025’ine dair yorumları derlemek istedik. Başlıca kaynağımız Bloomberg.
- Tahminler: Aracı kurumların 2025 sonu için S&P 500’e dair performans beklentisi ortalama %9,1. Son 25 yılda, Bloomberg’ün izlediği 376 şirket tahmininin %53’ü %0 ila %10 arasında ortaklaşıyor. Başka bir değişle aracı kuruluşların önemli bir bölümü genelde %10’un altında performans beklentisi paylaşıyor.
- Buna rağmen: Piyasa getirileri tahminlere pek kulak asmıyor. 2000 ila 2024 yılları arasında endeksin tam 5 kez %25 üzeri getiri elde ettiği, 4 kez de %10 ila %15’lik performans gösterdiği görülüyor. Hatta geçtiğimiz sekiz yılın yedisinde, piyasa getirilerinin tüm tahminlerin aralığının dışında olduğu, tahminlerin de endeksin getiri potansiyelini küçümsediği biliniyor.
- Bunları bilerek: Son iki yılı çift haneli getirilerle tamamlayan S&P 500’ün üçüncü yılında da bunu başarabileceğine dair beklentiler yüksek. FactSet raporuna göre analist tahminleri 2025 yıl sonu için ortalama 6.679 puanı gösteriyor. S&P 500’ün 1957’den bu yana yıllık ortalama %10,23 getiri sağladığı biliniyor. Morgan Stanley ve Goldman Sachs’ın tahminleri şu sıralar 6.040 seviyelerinde olan S&P 500’ün gelecek yıl 6.500’e yükseleceğine işaret ediyor. Çoğunluk endeksten önümüzdeki yıl en az %10 performans bekliyor.
- Riskler: Goldman Sachs analistlerine göre hâlihazırda iyimser bir makroekonomik zemini fiyatlandıran ve yüksek değerlemelere sahip bir piyasa, 2025’e doğru riskler yaratıyor. Goldman Sachs, ekonomi ve kazançların büyümeye devam ettiğine, tahvil faizlerinin sabit kaldığına, ancak 2025’in en büyük risklerinden birinin tarife tehdidi ve bunun yol açabileceği daha yüksek tahvil faizleri olduğuna dikkat çekiyor.
- Muhteşem Yedili: Goldman Sachs, endeksin en büyük şirketleri olan Muhteşem Yedili’nin gelecek yıl endeksin geri kalanından daha iyi performans göstermeye devam etmesini bekliyor. Ancak bu yaklaşık %7 seviyelerinde olacak, ki bu da yedi yıldır görülen en düşük marj.
Daha ayrıntılı bir 2025 görünümünü cumartesi e-posta kutunuzda görmek isterseniz ve henüz abone değilseniz Portfolyo Piyasa Özeti e-posta bültenine bu bağlantıdan abone olabilirsiniz.
II. TCMB faizi ne kadar indirecek?
Türkiye’de yürütülen anketlerin sonuçları ortalama 150 baz puanlık bir indirime işaret etse de, Bloomberg’ün haberine göre Wall Street bankaları indirimin boyutu konusunda beklentileri farklılaşıyor.
- JPMorgan ve Deutsche Bank 150 baz puanlık indirim beklerken Morgan Stanley 200 baz puanlık bir indirim bekliyor. Goldman, faiz indiriminin erken olacağını savunuyor. Citi, Barclays, ING ve BofA’nın beklentisi ise 250 baz puanlık indirim yapılacağı yönünde.
- Bloomberg ne diyor? Bloomberg Economics, TCMB’nin önümüzdeki yıl gerçekleştireceği tüm toplantılarda faiz indirimine gideceğini ve 2025 sonuna kadar hâlihazırda %50 olan politika faizini %25’e kadar düşürmesini bekliyor.
- 8 toplantı: Ayrıntılarına son başlıkta değineceğimiz 2025 Yılı Para Politikası metnine göre TCMB, önümüzdeki yıl 8 para politikası kurulu toplantısı yapacak. Kimi görüşlere göre bu durum bugünkü toplantıda daha hacimli bir indirim yapma olasılığını artırıyor. Toplantı ve rapor takvimi de 5 iş günü içinde yayımlanacak. Ayrıca 2025 içinde kur korumalı mevduat (KKM) programının da sonlandırılması planlanıyor.
- Endeks: BIST 100 dün, kesine yakın bir pozisyon kazanan faiz indirimi beklentilerinin ve piyasa beklentilerine uygun asgari ücret kararının etkisiyle %2,52 değer kazandı. Kazançlara %6,47 yükselişle bankacılık endeki XBANK öncülük etti.
- Dezenflasyon yavaş: EKONOMİ’nin haberine göre İstanbul Sanayi Odası Başkanı Erdal Bahçıvan, 2023 sonunda TCMB’nin 2024 sonu enflasyon hedefinin %36 olduğunu, bugün gelinen noktada yılın %45 enflasyonla kapanacağının anlaşıldığını söyledi ve ekledi: “Enflasyonun neden istendiği kadar düşmediğini sorguladığımızda, en başta beklentilerdeki katılığı görüyoruz” dedi.
- Riskler: Selva Demiralp, Dünya Gazetesi’ndeki yazısında, “2025’te de acı reçetenin yükü maliye politikası tarafından paylaşılmaz ve bütçe açığını azaltacak önlemler alınmazsa, enflasyondaki yapışkanlık artar ve daha uzun bir süre enflasyonun maliyetlerine katlanmak zorunda kalırız” diyor. Demiralp’e göre para politikası açısından 2025’te yaşanabilecek en büyük risk, TCMB’nin siyasi ve sosyal baskılarla olması gerekenden hızlı bir faiz indirim sürecine gitmesi olacak.
III. MicroStrategy, Japonya, Rusya, hack’ler
Noel tatili kripto gündemindeki haber akışını da azalttı. Bitcoin 98 bin doların üzerinde seyrediyor. Ethereum 3.440 dolar seviyelerinde. Dünden kalan konuşmaya değer başlıkları maddelerle özetliyoruz:
- MicroStrategy: Kurumsal dünyanın Bitcoin kahramanı MicroStrategy, daha fazla Bitcoin almak için daha fazla hisse senedi ihraç edeceğini duyurdu. Arbelos Markets’tan Sean McNulty, “MicroStrategy’nin gelecek yıl daha fazla Bitcoin satın almak için daha fazla hisse senedi çıkaracağı duyurusu, fiyatları yukarı çekiyor” dedi.
- Japonya: Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba, Bitcoin rezervi konusundaki görüşleri sorulduğunda, hükümetin bu konuda görüşlerini ifade etmesinin zor olduğunu söyledi. Japonya henüz Bitcoin’i bir rezerv olarak değerlendirmek konusunda yeterince çalışma yürütmedi ve bu konuda görüş belirtmekten kaçındı.
- Rusya: Bu sırada ABD ve Avrupa yaptırımlarıyla küresel piyasalardan dışlanan Rusya, attığı regülatif adımlarında ardından Bitcoin’i uluslararası ticarette kullanmaya başladı. Ülkenin maliye bakanı tarafından paylaşılan bilgiye göre Rusya’da üretilen Bitcoin’ler, sınır ötesi ödemeler için kullanılıyor.
- 2024’ün en büyük kripto hack’leri: TRM Labs’in derlediği verilere göre 2024’ün ilk üç çeyreğinde 2,2 milyar dolarlık kripto varlık çalındı. Decrypt’in bir araya getirdiği notlar, en büyük hack’lerin Japonya merkezli DMM Bitcoin’in kaybettiği 308 milyon dolar, kripto oyun platformu PlayDapp’in kaybettiği 290 milyon dolar, Hindistan merkezli WazirX’in kaybettiği 235 milyon dolar olarak sıralandığını gösteriyor.
IV. 2025 para politikası metninde neler var?
TCMB dün akşam saatlerinde 2025 Para Politikası başlıklı dokümanı yayımladı. “Para Politikası ve İletişimi”, “Makroihtiyati Politika Çerçevesi”, “Türk Lirası ve Döviz Likiditesi Yönetimi”, “TCMB Kredi Programları” olmak üzere 4 başlıktan oluşan dokümanda şu başlıklar öne çıktı:
- Duruş: TCMB, Karahan döneminin başından bu yana duruş olarak pek çok politika metninde yer verdiği cümlelere 2025 Para Politikası metninde de yer verdi. Para politikası duruşunun dezenflasyon sürecinin devamını sağlayacak şekilde belirlendiğini not eden TCMB, “Fiyat istikrarının kalıcı tesisi için gereken parasal sıkılık düzeyi, enflasyonu Enflasyon Raporlarında öngörülen patikaya, orta vadede ise %5 hedefine ulaştıracak şekilde gerektiği sürece korunacaktır” dedi. Ayrıca merkez, sterilizasyon araçlarının, ilave makroihtiyati adımların; kredi ve mevduat piyasalarında öngörülenin dışında gelişmeler olması durumunda kullanılmaya devam edileceğini yazdı.
- TL, KKM, kredi: Sadeleşme adımlarının 2025’te de devam edeceğini söyleyen TCMB, 2025’te dezenflasyon sürecinin belirginleşmesiyle TL varlıklara talebin devam edeceğini, KKM uygulamasının yıl içinde sonlandırılmasının planlandığını paylaştı. Bugüne dek kredi büyümesine yönelik atılan adımları da paylaşan banka, kredi büyümesinin ve kompozisyonunun dezenflasyon sürecini ve makroekonomik dengeleri destekleyici bir çerçeve oluşmasının sağlanacağını, kredi büyüme sınırlarının yıl içinde gözden geçirileceğini not etti.
- Döviz: 2025’te dalgalı döviz kuru rejiminin sürdürüleceğini ve döviz kurlarının serbest piyasa koşullarında arz ve talep dengesine göre oluşmaya devam edeceğini söyleyen TCMB, “TCMB’nin döviz kurlarının seviyesine ilişkin herhangi bir hedefi olmayıp kurların düzeyini ya da yönünü belirleme amacıyla herhangi bir döviz alım ya da satım işlemi yapılmayacaktır” notunu paylaştı.
- Ne diyorlar? İris Cibre toplantı sayısının 8’e düşürülmesini “o 4 ayı indirimde pas geçmek için kullanacaklar” şeklinde değerlendirdi. Ömer Rıfat Gencal, bugünkü karar indirim yönlü olursa ocak ve şubat aylarının pas geçilebileceğini öngördü. Fatih Özatay, iyi yazıldığını söylediği metinde yıllık hedef olmamasına değindi. Barış Soydan, Murat Çetinkaya başkanlığı döneminde toplantı sayısının 8’e indirildiğini, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Bunlar bize sorularak değil kendi kendine yapılmış şeyler” dediğini hatırlattı. Hakan Kara, toplantı sayısının 8’e düşürülmesinin bugünkü indirimin boyutunu büyütebileceğine işaret etti.
Gün boyunca önemli iş dünyası ve piyasa gelişmelerini portfolyo.co’da, 𝕏’te, Instagram’da ve LinkedIn’de izlemeye devam edeceğiz.
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 26 Aralık 2024 - 10:46