İmalat verisi dengeleri değiştirdi

Günaydın, bugün 2 Nisan Salı. ⛅

Bu sabaha Bitcoin’de “cüzdanlara bakmayın” dedirtecek fiyat hareketleriyle başladık. Orta Doğu’dan petrolü yukarı taşıyan çatışma haberleri geldi. ABD’de göz atmak gereken imalat verileri öne çıktı. SPAC yoluyla halka arz olan Trump Media %20’nin üzerinde kayıp yaşadı. TL’de seçim sonrası çözülmeler varmış gibi görünse de bugün dolar/TL 32,28’den işlem görüyor.

• Tedarik zincirinin çilesi: ABD’nin Baltimore kentinde çöken Francis Scott Key Köprüsü’nün enkazı temizlenirken Baltimore limanından harekete geçen kargo da yön değiştiriyor. Flexport ABD’nin Doğu Yakası’ndaki limanların ticareti karşılayabileceğini düşünüyor, ancak uzun vadede köprünün yıkılmış olması işleri zora sokuyor. Günlük 100 ila 200 milyon dolarlık ticaretin geçtiği limanın işlevsiz kalması 8 bin işçiyi etkiliyor. Tedarik zincirinin çilesi pandemiden bu yana bitmiyor.

I. İmalat verilerinin beklenmedik etkisi

ABD’de dün Tedarik Yönetimi Enstitüsü’nden (ISM) imalat faaliyetlerine ilişkin veriler gündemdeydi. ABD’de fabrika faaliyetleri, üretimde keskin bir toparlanma ve güçlü talep nedeniyle Eylül 2022’den bu yana ilk kez martta beklenmedik bir şekilde yükseldi. İmalat göstergesi 2,5 puan arttı ve 50,3’ü gördü. Veri, Bloomberg anketlerindeki beklentileri aştı. Üretim artışı da Haziran 2022’den bu yana en güçlü konumunda.

• Yani? 50 puan genişleme ve daralmayı belirleyen bir sınır. Yeni değer her ne kadar sınırın çok az üstünde olsa da 16 aydır devam eden daralmanın sona erdiğini gösteriyor. Biraz daha açalım. ABD merkez bankası Fed, faiz indirimlerine başlamak için hem enflasyon hem de ekonomik faaliyet verilerini yakından takip ediyor. Faaliyete dair güçlü veriler, ekonomide yavaşlama sinyalleri olmadığını gösteriyor. Bu da faiz indirimi beklentilerini ileri tarihlere atıyor.
• Gerçekten öyle mi? Bloomberg’e göre tahvil alım satımı yapanlar, Fed’in haziranda faiz indirimlerine başlama ihtimalini %50 olarak görüyor. CME FedWatch Tool’da da bu oran %56’ya geriledi. Powell başta olmak üzere merkez bankası yetkililerinin “acelemiz yok” mesajları da bu beklentileri destekliyor.
• Ya borsa? Beklentilerden güçlü gelen imalat verileri tahvil getirilerini yukarı çekerken Dow ve S&P 500 pazartesi günü sırasıyla %0,6 ve %0,2 düştü. Dow’un düşüşü onu tarihi 40 bin seviyelerinden de geri çekti. Teknoloji ağırlıklı Nasdaq ve S&P 500 Technology endeksi biraz yüksek kapandı. Yarı iletken endeksi %1,2 arttı. Bloomberg’e göre yatırımcılar bir sonraki olağanüstü duruma hazırlanıyor. Hatta hiç öngörülemeyen ve etkileri ağır olan olayları tanımlayan “siyah kuğu” endişeleri yoğun.
• Şirketler: Veri sızıntısını doğrulayan AT&T %1,8 değer kaybederken DJT koduyla işlem gören Trump Media geçtiğimiz yıl için 60 milyon dolar zarar, 4 milyon gelir bildirmesinin ardından %21’den fazla değer kaybetti. Insider Intelligence analisti Ross Benes, bu kayıpların zaten başından beri malum olduğunu ima ediyor. Cüzdanından bir işlem gününde 1 milyar dolar silinen Donald Trump hisselerini satamıyor.

Yatımcılar değerlemeler, kazançlar veya düzeltmeye yol açabilecek diğer katalizörlerle pek ilgilenmiyor. Yine de volatiliteyi önemli ölçüde artırabilecek potansiyal siyah kuğu olaylarına ilişkin pek çok endişe var.

Mandy Xu, Cboe Global Markets

II. Piyasa seçim sonuçlarını sevdi mi?

Türkiye’de muhalefetin zaferiyle biten yerel seçim sonuçlarının borsa ve dövize etkisi tartışılmaya devam ediyor. Dün 15:00 sularında Kapalıçarşı’da TL, dolar karşısında yaklaşık %3,5 değer kazandı ve dolar/TL 31,75’e kadar geriledi. Kimileri bu gelişmeyi “piyasa seçim sonuçlarını sevdi” şeklinde yorumlasa da hiç de inandırıcı bulmayanlar var.

• Goldman Sachs, seçim öncesi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sonuca göre tavır değiştirmeyeceğini ve ekonomi programına desteğini sürdüreceğini öngörmüştü. Deutsche Bank de seçim sonrası ilk açıklamalarda “Türkiye’nin mevcut ortodoks ekonomik çerçevesinin büyük olasılıkla devam edeceğini öngördüğünü” söyledi. Nitekim gerek Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın gerek Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in mesajları da bu tahminlere paralel.

• Borsa dün %0,17 değer kazanırken bugünün ilk işlem saatleri de kazançla başladı ve 9.233 seviyelerinde seyrediyor. Gedik Yatırım analistleri 9.200 ve 9.250 seviyelerini direnç olarak takip ediyor, 9.200 üzerindeki günlük kapanışların önemli olduğuna dikkat çekiyor. Geri çekilmelerde 9.100 ve 9.000 ilk destek noktaları.
• Şirketler: BinBin’in çatı şirketi 1000 Yatırımlar Holding, Binbin Albania Mobility markasıyla Mayıs 2024’te Arnavutluk’ta faaliyet göstermeye başlayacağını duyurdu. Brisa 26 Temmuz – 4 Ağustos’ta İzmit fabrikasında, 27 Temmuz – 2 Ağustos arasında da Aksaray fabrikasında planlı bakım çalışmaları sebebiyle üretime ara verecek.
  

III. “Cüzdanlarınıza bakmayın“

Bu sabah kripto para yatırımlarını kontrol edenlerin ilk tepkilerinden biri şüphesiz “Yine ne oluyor?” olmuştur. Bitcoin bu sabah %5 değer kaybederek 65.970 seviyelerine geriledi. Kaldıraçlı işlem yapanlar iki saatten kısa bir sürede 165 milyon dolar kaybetti. Hemen hemen aynı sürelerde spot Bitcoin ETF’ler FarSide verilerine göre dört günlük pozitif giriş serisini kırarak 86 milyon dolarlık net çıkış gördü.

• Bu ayın teması volatilite: ABD’nin faizler konusunda izleyeceği yolu sekteye uğratan güçlü ekonomi verileri ve yarılanma düşünüldüğünde Bitcoin’de nisanın temasının volatilite olduğunu söyleyebiliriz. Öte yandan Bitwise’e göre martta Bitcoin ETF’ler aracılığıyla 66 binden fazla Bitcoin alındığı tahmin ediliyor, ki aynı sürede toplam Bitcoin arzı 28.513 olarak kaydediliyor. Başka bir deyişle arzdan iki kat fazla talep izleniyor. Yarılanmanın ardından arzın yarıya düşeceği gerçeği, yukarı yönlü fiyat hareketleri konusundaki umutları artırıyor.
• Singapur çerçeveyi genişletiyor: Son dönemde hem kripto inovasyonu hem de yasal çerçevesi bakımından iddialı hamlelerde bulunan Singapur son olarak dijital varlık kurallarının kapsamını, tokenların ve fon transferlerinde yer alan şirketlerin gözetimini kapsayacak şekilde genişletti. Kripto para transferi ve değişimi sağlayan hizmet sağlayıcılarla sınır ötesi transferlere olanak tanıyan şirketler de artık yasa kapsamında değerlendirilecek.
• 523 bin dolar: Telegram’da Solana tabanlı kripto para birimlerinin alım satımını kolaylaştıran ticaret botu Solareum, 523 bin dolara karşılık gelen Solana’nın çalınmasına yol açan güvenlik ihlalini kabul etti ve kapanacağını açıkladı.

IV. Petrol beş ayın en yüksek seviyesinde

Dün İsrail’in, Suriye’deki İran büyükelçiliğine düzenlediği ve üç üst düzey komutanın da yaşamını yitirdiği bilinen hava saldırısının ardından Orta Doğu’da tansiyon daha da yükseldi. Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mekdad olayı şiddetle kınadıklarını açıklarken İran’ın Birleşmiş Milletler misyonu saldırıyı “uluslararası hukukun ve diplomatik binaların dokunulmazlığı temel ilkesinin açık bir ihlali” olarak nitelendirdi. Hizbullah misilleme sözü verdi, Irak, Ürdün, Umman, Pakistan, Katar, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeler saldırıyı kınadı.

• Petrol: Bu olayın da etkisiyle petrol beş ayın en yüksek seviyesine yaklaştı. Brend vadeli işlemleri varil başına 88 dolara, WTI varil başına 84 doların üzerine çıktı. ICE Futures Europe verileri, fon yöneticilerinin Brent’teki net uzun pozisyonlarının 13 ayın en yüksek seviyesine yükseldiğini, hedge fonların da ham petrole yöneldiğini gösteriyor. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü ve Müttefikleri (OPEC+) bu çarşamba toplanacak ve yılın başından bu yana sürdürdüğü arz kesintilerine devam etmesi öngörülüyor.

---

Son güncelleme: 2 Nisan 2024 - 11:17