Merhaba, bugün 13 Mayıs Pazartesi. ABD’de “Fed haftası” diye tabir edilen bir haftaya başlıyoruz, Fed yetkililerinin muhtelif yerlerde yapacağı konuşmalar takip edilecek. Ayrıca ABD’den enflasyon verisi gelecek. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek kamuda tasarruf paketini açıkladı.
- 🔎 Bloomberg, ABD ve Avrupa’nın öncülüğünde küresel ekonomilerin çip üretimine şimdiye kadar 81 milyar dolarlık kaynak ayırdığını gösteriyor. Bu, 380 milyar dolarlık toplam yatırımın ilk dalgası. ABD’deki CHIPS yasası 39 milyar dolar daha planlanmış yatırım öngörüyor, ek olarak 75 milyar dolar da kredilerden geliyor. Çin’in planladığı tutar 142 milyar dolar. Japonya, Hollanda, Fransa, Almanya, İspanya gibi ülkelerin ayrı ayrı yatırımları var. Avrupa Birliği’nin ABD Chips Yasası kapsamında beklediği harcama ise 46 milyar doların üzerinde. Meraklısına.
🚨 Kamuda tasarruf paketinden öne çıkanlar
Mehmet Şimşek’in konuşması, “düşük, tek haneli enflasyon”, “fiyat istikrarı” ve “hayat pahalılığı” vurgularıyla başladı. TCMB’nin her türlü tedbiri aldığını ifade eden Şimşek, maliye politikasında atacakları adımlarla dezenflasyon sürecine katkıda bulunacaklarını söyledi. “Mali disiplin ve tasarruf AK Parti hükümetlerinin önemli bir özelliğidir” diyen Şimşek, bugünkü tedbir setini geçmişteki uygulamalardan farklı kılan üç husus olduğu vurgusunu yaptı. Kamuda verimliliği artırarak tasarrufun amaçlandığı, çok güçlü bir izleme, denetleme, raporlama ve yaptırım modelinin hayata geçirildiği, tedbirlerin, tüm kamuyu kapsayacak şekilde uygulanacağı vurgulandı..
Öne çıkanlar:
- 3 yıl süreyle yeni araç satın alma ve kiralama yapılmayacak
- Deprem riski hariç yeni hizmet binası alımı/yapımı 3 yıl süreyle durdurulacak
- 3 yıl boyunca emekli olanlar kadar istihdam yapılacak
- 2024 temsil ve tanıtma ödeneklerinde %25 kesinti uygulanacak
- Kamunun ajanda, takvim, plaket gibi eşantiyon türü hediyeleri yasaklanacak, demirbaş alımları 3 yıl süreyle durdurulacak
II. Mayısa hızlı ve yeşil başlangıç
ABD endeksleri cuma gününü de yeşilde kapatarak kazanç serilerini geçtiğimiz haftanın sonuna kadar taşımayı başardı. Dow Jones geçtiğimiz cuma %0,3, S&P 500 %0,2 yükseldi. Nasdaq ise birazcık kaybetti. Buna rağmen üç endeks de ayın başından bu yana %3,7 kazandı.
- Nisanın mayıstan farkı ne? Nisanı beklentilerden yüksek gelen ekonomik verilerle faiz indirimi beklentilerini tüketerek geçiren piyasalar, mayısta Fed’in makro önlemlerinin işe yaradığını kanıtlar nitelikteki istihdamda yavaşlama, işsizlik başvurularında büyüme verileriyle faiz indirimi olasılığına daha çok inanmaya başladı. Bir de karışık da olsa genel iyimser bir hava çizen bilançolar yatırımcı güvenini tazeledi.
- Böyle mi devam edecek? Brown Advisory’den Chris Diaz, “Faiz oranlarının hâlâ önemli olduğunu düşünüyoruz” diyor. Elbette. Enflasyon beklentileri de Wall Street dışında ABD vatandaşlarının endişeli olduğunu gösteriyor. Michigan Üniversitesi araştırmasının ön sonuçları mayısta yıl sonu enflasyon beklentisinin %3,2’den %3,5’e yükseldiğini gösteriyor. Aslında ABD piyasalarında sürprizler azaldı. Citi ABD Ekonomik Sürpriz Endeksi, 15 aydan bu yana ilk kez belirgin bir şekilde sıfırın altına geriledi. Bu şu anlama geliyor: Veriler, ortalamada ekonomistlerin tahminlerinin gerisinde kalıyor.
- Bu hafta önemli — aşağı yukarı her hafta gibi: ABD’de veri ve konuşma yoğun bir haftaya hazırız. Bugün Fed yetkilileri Mester ve Jefferson konuşuyor. Yarın Cook ve Fed Başkanı Jerome Powell. Ayrıca salı üretici enflasyonu, çarşamba tüketici enflasyonu ve perakende satış verileri gelecek. Hafta boyunca kürsülerde arz-ı endam edecek Fed yetkilileri arasında Barr, Harker, Waller gibi isimler de var. Bir Twitter kullanıcısı diyor: Daha az konuşma, daha çok faiz indirimi…
III. 10.000 meselesi
Borsa İstanbul ABD endekslerinden farklı olarak geçtiğimiz cuma dalgalı bir seyir izleyip %0,49 kayıpla kapandı. 10.218 puan, 10.180 destek seviyesini düşündürüyor. Çeşitli analizler daha derin kayıpların BIST 100’ü 9.850’ye kadar geriletebileceğini öngörüyor. Bir önceki zirve üzerindeki tutunmalarda ise 10.450 ve 10.500 direnç olarak izlenecek.
- Cari açık: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), mart ödemeler dengesi gelişmelerini yayımladı. Mart ayında cari açık 4,54 milyar dolar olarak açıklandı, bir önceki ayın açığı 3,27 milyar dolardı.
- Halka arz: Hareket Proje, 15-16-17 Mayıs’ta talep toplayacak.
III. Kripto piyasası bu aralar çok sıkıcı
Geçtiğimiz hafta kripto para piyasaları açısından muhteşem değildi. Bitcoin ve diğer en değerli kripto para birimleri geriledi. 61 bin 200 seviyelerini test eden Bitcoin’in 7 günlük kaybı %3’ü aştı. Bitcoin ve dijital varlık hedge fonu Capriole’nin kurucusu Charles Edwards, Bitcoin’in bu aşamasını “öldüresiye sıkıcı” olarak tanımlıyor. Edwards’a göre bu 1 ila 6 ay sürüyor.
- Kurumsal ilgi: Microstrategy’nin bu düşüşleri boş geçmediğini göstermesi, emeklilik ve varlık fonlarının Bitcoin’i portföylerine eklemeyi araştırdıklarına dair iddiaların ortaya çıkması gibi kurumsal ilgi belirtilerini, ABD’nin önde gelen bankalarından Wells Fargo’nun Bitcoin ETF’lere yatırım yaptığını gösteren belgeleri izledi.
IV. Tesla fabrikası yine aktivistlerin hedefi oldu
Elon Musk’ın Tesla’sının Almanya’daki gigafactory’si, yine çevre aktivistlerinin hedefi oldu. Aktivistler, fabrikanın genişletilmesi yönündeki çalışmaları ve yoğun su kullanımını protesto etti. Bölge polisi, 8-12 Mayıs tarihleri arasında aktivistlerin 18 kez toplandığını, bu buluşmalar için 76 suç duyurusunda bulunulduğunu ve 23 kişinin gözaltına alındığını duyurdu. Suçlamalar “toplanma hakkı yasasını ihlal”, “kara yolu trafiğini aksatma”, “gözaltına direnme”, “huzuru bozma” ve “mala zarar verme” gibi başlıklarda yapıldı.
- Bu ilk değil: Mart ayının başında aktivistlerin fabrika yakınlarındaki bir trafo benzeri yapıya yönelik saldırısıyla üretimi durdurmak zorunda kalmıştı.
Özetin başında belirttiğimiz gibi, bu hafta veri ve konuşma gündemi yoğun. Piyasa hareketlilikleri olası. Biz hazırız. Siz de hazır olduğunuzda burada buluşalım.
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 13 Mayıs 2024 - 11:37