Herkese merhaba. Teknoloji hisselerindeki yükseliş yalnızca ABD’de değil, Avrupa hisselerinde de geri dönüş getiriyor. BIST 100 ise sıkışıklıktan kurtulamıyor. Bitcoin 58 bin dolar seviyelerinde. Bugün Avrupa Merkez Bankası için karar günü. Gündeme geçmeden önce:
- 💰 OpenAI, 150 milyar dolar değerleme hedefiyle 6,5 milyar dolarlık bir yatırım turunda. Kaynak Bloomberg’ün konuya yakın kaynakları. Ağustos sonunda Wall Street Journal’ın haberinde değerlemenin 100 milyar dolar olduğu öne sürülmüştü. OpenAI’ın 2024’ün başında açıkladığı değerleme 86 milyar dolardı.
- ✈️ Küresel teknoloji devleri, iş amaçlı uçuş emisyonlarını 2019’a kıyasla yarı yarıya azalttı. Ancak Apple, Alphabet gibi şirketler geride kalıyor. Brüksel merkezli bir STK tarafından analiz edilen 26 büyük teknoloji şirketinin kurumsal uçuşlarından kaynaklanan emisyonların 2023’te ortalama %49 düştüğü görüldü. Apple ve Alphabet’te ise sırasıyla yalnızca %23 ve %31’lik bir azalma tespit edildi. Bizce: Konu çevre, emisyonlar, sürdürülebilirlik olduğunda şirketlere güvenmek için çok iyimser olmak gerekiyor.
- 🛢️ Küresel petrol talebi, Çin ekonomisindeki soğuma ve fiyatlarda son üç yılın en düşük seviyesine gerileme sebebiyle küresel petrol talebindeki büyüme keskin bir şekilde yavaşladı. Uluslararası Enerji Ajansı, küresel tüketimin yılın ilk yarısında günde 800 bin varil arttığını, bu rakamın 2023’ün aynı dönemindeki artışın ancak üçte biri olduğunu söyledi. Bu, pandemiden bu yana en düşük oran.
I. Teknoloji hisseleri iyimser
ABD’de hisse senetleri dün açıklanan ve çekirdek enflasyonda beklenenden hafif fazla bir hızlanmaya işaret eden TÜFE verisi sonrası kayıplarla açıldı, ancak günü seansın zirvelerine yakın konumlarda tamamladı.
- Enflasyon 🤝 25 baz puan: ABD’de çekirdek enflasyon ağustosta tahminleri hafif aştı. Manşet enflasyon yıllık bazda Şubat 2021’den bu yana en düşük seviyesine geriledi. Çekirdekteki hafif izlenme, ekonominin enflasyon açısından sağlığını Fed’in beklentileri paralelinde koruduğunu gösterdi. Bu sebeple 18 Eylül’de 50 baz puan indirim beklentileri %13’e kadar geriledi. Invesco’dan Kristina Hooper, 25 baz puanlık bir indirim beklediğini, 50 baz puanlık bir indirimin hâlihazırda gergin olan piyasalar için alarm zili anlamına geleceğini söylüyor.
- Endeksler 🧿: Dün S&P 500 %1,1, Nasdaq %2,2 ve Dow %0,3 değer kazandı.
- Kazananlar, kaybedenler: Donald Trump’ın Mart 2024’te halka arz ettiği medya şirketi Trump Media, Harris – Trump münazarasından sonra %10’dan fazla değer kaybetti. Satışlarında keskin düşüş açıklayan meme hisse senedi / oyun perakendecisi GameStop %12 düştü. JPMorgan’ın notunu güncellediği Viking Therapeutics %11,31 değer kazandı.
- Avrupa: Avrupa’nın Stoxx 600 endeksi teknoloji sektöründeki kazanımların öncülüğünde %1 arttı. MSCI Asya Pasifik Endeksi neredeyse bir ayın en güçlü yükselişini gerçekleştirdi. ABD merkezli dev teknoloji şirketlerinin yükselişlerini sürdürmesi küresel piyasalarda risk iştahını artırdı.
II. Teknik açıdan riskli bölgeler
BIST 100 dün günü %2,12’lik bir kayıpla, 9.420 puandan tamamladı. Tacirler Yatırım’ın aktardığına göre teknik açıdan çok kritik görülen 200 günlük üssel hareketli ortalamaya gerileme yaşandı. Bu ortalama, 2020’de pandemi etkilerinin ilk kez görüldüğü dönemden bu yana üzerinde kalınan bir ortalama. Tacirler analistleri, BIST 100 endeksinin dolar bazında 280 doların altına kalmasını teknik açıdan riskli buluyor. BIST 100 bugün %1’e yakın kazançla açıldı.
- Yılmaz’ın açıklamaları: Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, AA Editör Masası’na konuk oldu ve Orta Vadeli Program’a ilişkin eleştirileri yanıtladı. Toplantıda olduğu gibi, yayında da temel amaçlarının enflasyonu tek haneli rakamlara düşürmek olduğunu vurgulayan Yılmaz, OVP’de belirlenen büyüme ve enflasyon arasında bir çelişki yok. Türkiye hem enflasyonu düşürüyor, hem de düzeyli bir biçimde büyümeyi sürdürüyor.
III. Bitcoin madenciliği zorluğu rekor seviyede
Kripto madenciliği gelişmelerini takip eden CoinWarz’ın verilerine göre Bitcoin madenciliği zorluğu çarşamba günü %3,5 arttı. Bu da madencilik şirketlerinin işini epey zorlaştırıyor. Analistlere göre mevcut eğilimler böyle giderse kârlı olmak bir yana, nakit akışında pozitif olmak için dahi mücadele edecek madenciler var.
- Yarılanmanın Bitcoin madencilerinin maliyetlerini artırdığını, kârlılığını azalttığını; bunun da sektörde bir konsolidasyon dalgasını tetiklediğini daha önce de dile getirmiştik. Yarılanmadan bu yana bakıldığında Bitcoin’in %10 değer kaybettiği görülüyor. Bitcoin fiyatındaki aşağı yönlü eğilim madencileri daha da zora sokuyor.
- Hisseler: ABD borsalarına listelenen Bitcoin madenciliği şirketleri için de işler yolunda gitmiyor. Marathon Digital ve Riot Platforms gibi önde gelen madencilik şirketlerinin piyasa değerlerinin sırasıyla %31 ve %54 eridiği biliniyor.
- Buna rağmen: Glassnode’un bu hafta yayımladığı bir rapora göre Bitcoin madenciliğinin faaliyetini ölçen Bitcoin hash oranı düşen gelirlere rağmen tüm zamanların en yüksek seviyelerine yakın. Hem artan madencilik zorluğuyla hem de yarılanmayla yarı yarıya düşen madencilik gelirleriyle mücadele eden şirketler hayatta kalmak için yatırım kapasitelerinin sınırlarını zorluyor. Zira CEX.IO’dan Illia Otychenko, Bitcoin madencilik donanımlarının enerji verimliliğinin 2018’den 2023’e kadar iki kattan fazla arttığını söylüyor.
- Örneğin yine ABD borsalarında listelenen bir madencilik şirketi olan CleanSpark geçtiğimiz haftalarda daha küçük bir madenci olan GRIID’i satın aldığını duyurmuştu. CleanSpark bu kez de 30 milyon dolar yatırımla 7 yeni ekipman aldığını paylaştı. Daha çok üretim kapasitesi ve enerji verimliliği daha yüksek ekipmanlar, maliyet / kazanç dengesini korumak için kaçınılmaz. Ayrıca madencilik şirketleri yüksek bilgi işlem güçleriyle hiper ölçekleyicilerin de ilgisini çekiyor.
IV. Bostic Fed’in ticaret kurallarını ihlal etti
ABD merkez bankasının Genel Müfettiş Ofisi, Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic’in piyasalardaki alım satım faaliyetlerinde FOMC kurallarını ve merkez bankası kurallarını ihlal ettiğini buldu. Raporda Bostic’in “gizli FOMC bilgilerine göre hareket ettiği görünümü” ve Atlanta Fed’in davranış kuralları kapsamında tarafsızlığının sorgulanmasına neden olabilecek bir “çıkar çatışması görünümü” yarattığı ifade edildi.
- Öncesi: Bostic, geçtiğimiz ekim ayında kişisel yatırımlara ilişkin politikaları yanlış yorumladığı için bankadaki beş yıllık yöneticiliği döneminde mali işlemleri gerektiği şekilde beyan edemediğini söylemişti.
- Kurallar: Fed’in yeni versiyonunu 2022’de benimsediği, Ocak 2024’te de sıkılaştırarak güncellediği kurallar, para politikası karar alma sürecinde yer alan üst düzey Fed yetkililerinin bireysel hisse senetleri veya sektör fonları alıp satmasını yasaklıyor. Herhangi bir menkul kıymet işleminden önce de 45 günlük bir bekleme ve raporlama süreci zorunluluğu uygulanıyor.
- Bostic ne yaptı? Rapora göre Bostic, hem Atlanta Fed’in kurallarını hem de Fed kurallarını ihlal ederek birden fazla dönemde kendi adına menkul kıymet işlemleri yürüttü. Belirli menkul kıymet işlemlerini doğru şekilde raporlamadı.
- Daha öncesi: Eylül 2021’de kamuya açıklanan dokümanlar, Dallas ve Boston’daki Fed yöneticileri Robert Kaplan ve Eric Rosengren’in görevleri süresinde aktif olarak ticaret yaptığını gösterdi. Bu ikili kısa süre içinde emekli edildi. Hatta Fed Başkanı Powell ve yardımcı Richard Clarida da sorgulara maruz kaldılar ancak aklandılar.
Haftanın geri kalanında Avrupa’dan gelecek veriler gündemde. Günün öne çıkan gelişmeleriyle 𝕏’te, Portfolyo.co’da, Instagram’da ve LinkedIn’deyiz. Görüşmek üzere!
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 12 Eylül 2024 - 11:42