► TÜİK tarafından açıklanan verilere göre ekimde enflasyon aylık %2,88 ölçüldü.
► Yıllık bazda en az artış ulaştırmada, en çok artış eğitimde görülürken aylık bazda artışın en yüksek olduğu harcama grubu ise %14,32 ile giyim ve ayakkabı olarak açıklandı.
► Yeniden değerleme oranı da %43,93 oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ekim ayına ilişkin tüketici fiyat endeksi verilerini paylaştı. Buna göre aylık enflasyon %2,88 olarak ölçülürken yıllık enflasyon %48,58 olarak kaydedildi.
Ekim enflasyonu, %2,97 artışla beklentilerin üzerinde gelen eylül enflasyonunun ardından kritik önemde görülüyordu. Tahminler yıllık enflasyonda baz etkisiyle düşüşün devam edeceği yönündeydi.
BIST 100 enflasyon verisinin ardından güne %0,50’ye yakın düşüşle başladı.
En az artış ulaştırmada, en çok artış eğitimde
TÜİK’in ölçtüğü harcama grubu fiyat artışlarına göre yıllık bazda en az artış gösteren ana grup %26,14 ile ulaştırma olurken bir önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artış %93,66 ile eğitimde ölçüldü. Aylık bazda artışın en yüksek olduğu harcama grubu ise %14,32 ile giyim ve ayakkabı olarak açıklandı.
Beklentiler farklılaşıyordu
AA Finans anketine katılan 16 ekonomistlerin aylık enflasyon tahmini %2,46, yıllık enflasyon tahmini ise %47,98 olarak ölçüldü. Reuters’ın anketi gıda etkisiyle %2,61’lik bir artış öngörüyordu. BloombergHT’nin 19 kurumla gerçekleştirdiği anketin medyan beklentisi aylık %2,5’i işaret ederken Bloomberg’ün anketine katılan ekonomistler %2,66 beklentisini paylaştı.
Öte yandan İstanbul Ticaret Odası tarafından yayımlanan Ücretliler Geçinme Endeksi Ekim 2024’te %3,64 arttı. Enflasyon Araştırma Grubu tarafından ölçülen ENAGrup Tüketici Fiyat Endeksi ise ekimde %5,57 olarak açıklandı.
Yeniden değerleme oranı da belli oldu
Devletin tahsil ettiği alacaklarda yapılacak artışı belirleyen bir oran olan yeniden değerleme oranı da her yıl TÜİK tarafından ekimde açıklanan 12 aylık ortalama yurt içi fiyat endeksine (Yİ-ÜFE) göre belirleniyor. Bugün açıklanan 12 aylık ortalama Yİ-ÜFE %43,93 olarak paylaşıldı.
Bu kapsamda vergi, harç, pasaport ücreti gibi devlet tarafından tahsil edilen ücretlerin de artış oranı, yani yeniden değerleme oranı belli oldu.
İlk yorumlar
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek 12 aylık enflasyon beklentilerinin tüm kesimlerde son iki buçuk yılın en düşük seviyesine gerilemesine dikkat çekerek “Özellikle geriye dönük fiyatlama davranışının yüksek olduğu kira ve eğitim grubunda yıllık artışlar enflasyondaki düşüşü sınırlandırıyor” dedi.
Piyasa uzmanı İris Cibre, yıl sonu %36 beklentisine ulaşmak için aylık enflasyonun önümüzdeki iki ay boyunca %-1,37 olarak açıklanması gerektiğine dikkat çekti. Cibre, cuma günü gerçekleştirilecek enflasyon raporu sunumunda yıl sonu beklentisinde revizyon olacağını ifade ederken, yıl sonu enflasyonunun %45 civarında geleceğini tahmin etti.
Bloomberg’ün görüş aldığı BBVA Küresel Piyasalar Strateji Yöneticisi Tufan Cömert, “Merkez bankasının 2025 sonu tahminini düşürdüğünü veya aynı seviyede tuttuğunu görürsek, bu, faiz oranlarının şu anda beklenenden daha uzun süre yüksek kalacağı anlamına gelebilir. Öte yandan, bundan sonraki yüksek enflasyon projeksiyonları, merkez bankasının yalnızca enflasyona odaklanmak yerine büyüme ve enflasyon arasında bir denge arayacağı anlamına gelecektir.” dedi.
Bloomberg’den Taylan Bilgiç, yıllık enflasyon seyrindeki yataylaşmaya ve ekimde artan taze meyve-sebze fiyatlarına dikkat çekti.
Ali Hakan Kara, Türkiye’nin IMF veri tabanına göre Türkiye’nin mevcut durumda dünyanın en yüksek altıncı enflasyonuna sahip ülkesi olduğunu hatırlattı.
TÜSİAD Başekonomisti Gizem Öztok Altınsaç, ürün enflasyonunda iki aydır bir bozulma gördüklerini not etti.
Barış Soydan, haberleşmeye 1 ayda %3,5 zam geldiğine dikkat çekerek Turkcell ve Türk Telekom’un TCMB’nin enflasyon hedefiğini “takmadığını”, TCMB’nin aylardır düşeceğini söylediği konut enflasyonunun düşmediğini, konut ve gıdada problemin yapısal olduğunu yazdı.
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 4 Kasım 2024 - 11:43