► ABD Başkanı Joe Biden, Nippon Steel’in US Steel’i 14,9 milyar dolar karşılığında satın almasına “ulusal güvenlik” gerekçeleriyle engel oldu.
► İki şirket kararı “açık bir usul ihlali” ve “siyasi bir hamle” olarak yorumladı.
► İki şirketin Biden yönetimini veya 20 Ocak’ta Trump yönetimini birleşme izni için ikna etmesi zor görülüyor.
ABD Başkanı Joe Biden, Japonya merkezli Nippon’un US Steel’i 14,9 milyar dolarlık bir anlaşmayla satın almasına izin vermedi. Son kararla, Aralık 2023’ten bu yana devam eden inceleme süreci sona ermiş oldu. Joe Biden, kararında “ulusal güvenlik endişelerini” gerekçe gösterdi.
Her cepheden muhalefetle karşılaştı
US Steel, tüm şirketin satın alınmasını da içeren stratejik seçenekleri değerlendirmeye başladığını Ağustos 2023’te duyurmuştu. Aralık 2023’te Japonya merkezli Nippon Steel, 14,9 milyar dolarlık bir teklifle US Steel’e talip oldu. 21 Aralık’ta Beyaz Saray yönetimi, satın alma teklifinin ulusal güvenlik gerekçeleriyle “ciddi incelemeye” gerek duyduğunu söyledi. Avrupa Komisyonu birleşmeye izin verse de ABD hükümeti süreci uzatmayı tercih etti.
Bu süreçte US Steel’in satışına hissedarlar onay oyu verse de, hem sendika ve işçiler, hem de ABD’deki siyasetçiler karşı çıktı. US Steel’in satışı, adayların seçim stratejisinin de önemli başlıklarından biri hâlini aldı. Kamala Harris eylül ayının başında satışı desteklemediğini ve Biden’la aynı çizgide olduğunu duyurdu. Son olarak Aralık 2024’ün başında Donald Trump da US Steel’in satışına izin vermeyeceğini söyledi.
ABD’deki Yabancı Yatırım Komitesi, anlaşmayı ulusal güvenlik riskleri açısından aylarca inceledi. Fikir birliğine varılamaması sonrası karar Biden’a iletildi. Biden’ın anlaşma reddi kararının ardından US Steel hisseleri New York Borsası’nda %6,5 düşüşle 30,47 dolardan kapandı.
“Siyasi bir hamle”
Reuters’ın aktardığına göre dünyanın dördüncü büyük çelik üreticisi olan Nippon, anlaşmayı tamamlamak için büyüm bir prim ödedi ve ABD hükümetine üretimdeki değişiklikler üzerinde veto yetkisi vermek de dâhil olmak üzere bir dizi taviz verdi; ancak tüm bunlar anlaşmanın onaylanması için yeterli olmadı. Nippon ve US Steel bir ortak açıklamada Biden’ın kararını eleştirerek “açık bir usul ihlali” olarak nitelendirdi.
Kararı siyasi bir hamle olarak değerlendiren iki şirket, yasal haklarını korumak için “tüm önlemleri alacaklarını” vurguladı. Pittsburgh merkezli US Steel, anlaşmanın yapılmaması durumunda binlerce işçinin risk altında olacağı konusunda uyardı. Kararı “utanç verici” olarak değerlendiren US Steel CEO’su David Burritt, başkanın Japonya’ya hakaret ettiğini söyledi ve “Pekin’deki Çin Komünist Partisi liderleri sokaklarda dans ediyor” dedi.
Sendika memnun
Birleşmeye başından beri karşı çıkan United Steelworkers sendikası, Biden’ın kararı için “üyelerimiz ve ulusal güvenliğimiz için doğru bir hareket olduğundan” şüphe duymadıklarını vurguladı. Beyaz Saray sözcüsü John Kirby de kararı “Japonya ile ilgili değil. Bu ABD çelik üretimi ve ABD’deki en büyük çelik üreticilerinden birini Amerikan sahipliğinde tutmakla ilgili” cümleleriyle açıkladı.
Nasıl yorumlanıyor?
FT’den Kasia Broussalian, kararı “Amerika’nın yatırıma açık olma geleneğinden oldukça büyük bir kopuş” olarak nitelendirdi ve Biden’ın hamlesinin US Steel’in kaderini belirsizliğe sürüklediğini söyledi.
Japonya’nın açıkça yakın bir dost olduğunu söyleyen Taylor Nicole Rogers, güvenlik endişelerinin tartışmaya açık olduğunu, ancak ABD endüstrisinin yerel çelik üretimine güvendiğini söyledi. Rogers, FT podcast’inde, “Bu, özellikle çelik alanında ülkemizi yeniden sanayileştirmeye çalışırken gerçekten güvendiğimiz yabancı yatırımcılarımıza yönelik büyük bir ‘ABD iş yapmaya kapalı’ işareti” dedi. Rogers, Biden’ın engelleme kararının ABD çelik endüstrisini belirsizliğe sürüklediğini not etti.
Şimdi ne olacak?
US Steel için seçeneklerden biri, düzenleyicileri ikna etmeyi başaramadığı için Nippon’a dava açmak. Örneğin düzenleyici engele takılan Albertsons – Kroger birleşmesinde satıcı tarafı Albertsons, benzer bir strateji izlemişti. Ancak US Steel ve Nippon’ın birlikte açıklama yayımladığı düşünüldüğünde bu ihtimal pek olası görünmüyor. İki şirket, düzenleyicilerin sundukları önerileri gerekli şekilde dikkate almadıklarını düşünüyor.
Bir diğer seçenek de Nippon Steel’in tamamen denklemden çıkması ve US Steel’e daha önce talip olan bir başka ABD merkezli çelik üreticisi Cleveland-Cliffs’in sunduğu teklifi yinelemesi olabilir. Böyle bir anlaşma daha az dirençle karşı karşıya kalacak ve sendika desteği de alacak.
Dava açıldı
İki şirket, 7 Ocak’ta yaptıkları ortak açıklamada, Biden’ın kararına itiraz etmek için Columbia Bölgesi Temyiz Mahkemesi’nde dava açtıklarını duyurdu. Ayrıca şirketler, rakip üretici Cleveland-Cliffs, Cliffs’in CEO’su Lourenco Goncalves ve ABD Çelik İşçileri Sendikası Başkanı David McCall’a karşı da dava açtı.
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 6 Ocak 2025 - 15:37