► TCMB, politika faizini 250 baz puan indirimle %47,5’e çekti.
► Merkez Bankası, son faiz indirimini Şubat 2023’te yapmış; Haziran 2023’ten bu yana izlediği artış hamleleri kapsamında Mart 2024’te 500 baz puan artışla %50’ye ulaşmıştı. Banka, 8 aydır faizi %50’de sabit tutuyordu.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), yılın son para politikası kurulu toplantısında politika faizini 250 baz puan indirimle %47,5’e çekti. Mart ayında 500 baz puanlık artışla %50’ye sabitlenen politika faizi, 8 aydır %50 seviyesinde tutuluyordu. TCMB’nin Aralık 2024 toplantısında gerçekleştirdiği ilk indirim, Şubat 2023’ten bu yana ilk indirim oldu.
TCMB’nin son kararıyla faiz koridoru da 3 puandan 1,5 puana daraltıldı.
BIST 100 kararın ardından dalgalandı, %1’e yakın kazançlarından gerileyerek 10 bin puanın altına düştü. Günlük %0,16 seviyesinde kazanç gösteren dolar/TL de kararın ardından kazançtan kayba döndü.
Karar metninde öne çıkanlar
TCMB’nin 26 Aralık tarihli PPK karar metninde politika faizi seviyesinin enflasyon gerçekleşmeleri ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirleneceği belirtildi. Metinde, “Kurul politika kararlarını parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerini de dikkate alarak, enflasyonun ana eğilimini geriletecek ve enflasyonu orta vadede %5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirleyecektir” denildi.
TCMB, enflasyonun ana eğiliminin kasım ayında yataya yakın seyrettiğini, öncü verilerin aralıkta ana eğilimde düşüşe işaret ettiğini, işlenmemiş gıda enflasyonunun da aralık ayında ılımlı göründüğünü not etti. TCMB, enflasyon beklentilerinin ve fiyatlama davranışlarının iyileşme eğilimi sergilediğini, buna rağmen dezenflasyon süreci açısından risk unsuru olmaya devam ettiğini vurguladı.
İş dünyası ne dedi?
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç, kararı ekonomide öngörülebilirliği sağlayan, 2025’e girerken faiz planlamalarının düşüş yönünde yapılabilmesine yönelik beklentileri karşılayan bir hamle olarak değerlendirdi. Avdagiç, “2025’te finansman koşulları; enflasyon, faiz ve kur kanalındaki gelişmelerin bütününe göre şekillenecek. İş dünyası olarak bu üçlü arasında bir denge kurulacağına eminiz” dedi.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “Şimdi sıra bankalarda. Bu indirimi öncelikli olarak KOBİ kredi faizlerine yansıtmalarını, üretime ve istihdama destek olmalarını bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
İlk değerlendirmeler
Hakan Kara, TCMB’nin iletişimini temkinli/iyimser olarak değerlendirdi. Kara, “Mevcut kısıtlarda bana göre gayet makul ve dengeli bir başlangıç yaptılar” dedi.
Barış Soydan, “Bundan sonrası için ‘Her toplantıda tekrar bakacağız’ dedi, yani ‘Arada pas geçebilirim’ demeye getirdi. Bu ifade şahin gibi. Gerçekten öyle mi olacak, yoksa aslında kesintisiz indirim süreci mi başladı, bundan sonrasını bu belirleyecek” yazdı.
Caner Özdurak, 250 baz puanlık indirimi “Muhtemelen siyasi ve piyasaları mutlu etmek adına yapılan bu 250 baz puanlık indirim de daha önce yapılan 500 puanlık faiz artışı kadar yanlış ve bence TCMB’nin repütasyonunu negatif etkileyecek bir karar” olarak değerlendirdi.
İris Cibre, TCMB’nin metnide “maliye politikasının artan eşgüdümü” vurgusuyla “destek olun” dediğini belirterek, “indirdik ama reel faizi yukarıda tutacağız, data doğrultusunda hareket edeceğiz” değerlendirmesini paylaştı.
Mahfi Eğilmez, asgari ücretin %33 altında açıklanması ve 250 baz puan faiz indirimiyle küçük ve büyük esnafın isteklerine yanıt verildiğini söyledi ve ekledi: “Enflasyon nöbeti hep olduğu gibi emekçide.”
GCM Yatırım Ekonomisti Evren Kırıkoğlu, “Aralık enflasyonu henüz açıklanmadı. Yani temenni bazlı karar alınmak zorunda kalındı gibi bir algı oluşuyor” dedi.
İş dünyası ne dedi?
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç, kararı ekonomide öngörülebilirliği sağlayan, 2025’e girerken faiz planlamalarının düşüş yönünde yapılabilmesine yönelik beklentileri karşılayan bir hamle olarak değerlendirdi. Avdagiç, “2025’te finansman koşulları; enflasyon, faiz ve kur kanalındaki gelişmelerin bütününe göre şekillenecek. İş dünyası olarak bu üçlü arasında bir denge kurulacağına eminiz” dedi.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “Şimdi sıra bankalarda. Bu indirimi öncelikli olarak KOBİ kredi faizlerine yansıtmalarını, üretime ve istihdama destek olmalarını bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
TCMB’yi aylar sonra ilk faiz indirimine hazırlayan nedenler
TCMB’nin aralık toplantısında faiz indirimine gideceğine yönelik beklentiler son dönemde güçlenmişti. Piyasa katılımcılarının beklentisi 150 baz puan olarak görülürken Morgan Stanley 200 puanlık bir indirim bekliyor; Barclays, Citi, ING ve BofA gibi bankalar ise 250 baz puanlık faiz indiriminde mutabık görünüyordu. Piyasanın geneli aralıkta faiz indiriminin ocakta yapılacak bir indirimden farklı olmayacağını düşünürken Goldman Sachs aralıkta faiz indirimini erken bulanlardandı.
TCMB, 21 Kasım’daki para politikası kurulu toplantısında faizi %50’de sabit tutsa da, bankanın faiz seviyesinin dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirleneceğine değindiği karar metni “güvercin” olarak yorumlanmıştı. Karar metninde enflasyonun ana eğiliminde düşüş gözlendiği, son çeyreğe ilişkin göstergelerin yurt içi talebin yavaşlamaya devam ederek enflasyondaki düşüşü destekleyici seviyelere geldiğini ima ettiği belirtilmişti.
Sonuçsuz kalan üç toplantının ardından faiz kararı öncesine alınan dördüncü Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısıyla 2025 asgari ücreti %30 artışla 22.104 TL olarak belirlendi. Türk-İş’in %45 enflasyon artışı + %20 refah payı eklenmesiyle 29.583 TL olarak talep ettiği asgari ücret artışının %30 olarak açıklanması, TCMB’nin faiz indirimi için zemin hazırlandığı yönünde yorumlandı.
2025’te 8 toplantı yapılacak
TCMB, yılın son faiz kararı öncesinde 2025 Para Politikası metnini yayımladı. “Para Politikası ve İletişimi”, “Makroihtiyati Politika Çerçevesi”, “Türk Lirası ve Döviz Likiditesi Yönetimi”, “TCMB Kredi Programları” gibi başlıklardan oluşan metinde TCMB’nin önümüzdeki yıl 12 yerine 8 toplantı yapacağı, parasal sıkılığın korunacağı belirtildi. 2025’te dövize kurun seviyesini veya yönünü belirlemek için müdahale edilmeyeceğini not eden Merkez Bankası, kur korumalı mevduat (KKM) uygulamasının da yıl içinde sonlandırılmasının planlandığını paylaştı.
Bloomberg Economics, TCMB’nin 2025’te her toplantıda faiz indirimine giderek yıl sonunda politika faizini %25’e çekeceğini öngördü.
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 26 Aralık 2024 - 15:10