Herkese merhaba. Bugün günlerden Fed. ABD merkez bankası piyasaların heyecanla beklediği faiz kararını bu akşam TSİ 21:00’de açıklayacak. 21:30’da başlayacak toplantıda Powell’ın mesajları takip edilecek. Faiz indiriminin boyutu hâlâ merak konusu. Bitcoin bu heyecanla dün 61 bin dolara kadar tırmandı. BIST 100 dün %1,89 yükseldi. Küresel gündemde Lübnan’da eş zamanlı patlayan ve patlamalardan İsrail’in sorumlu tutulduğu çağrı cihazları vardı.
- 🥣 Haberler gerçek oldu, saklama kabı üreticisi Tupperware iflas koruması başvurusunda bulundu. CEO Laurie Ann Goldman, bunun ileriye dönük en iyi yol olduğuna karar verdiklerini söyledi.
- ⛽ Türkiye TotalEnergies anlaşmasıyla gaz tedarikçilerine bir yenisini ekledi. BOTAŞ, daha önce Shell ve ExxonMobil ile anlaşmıştı.
I. Fed ne yapacak?
Swap piyasalarındaki yatırımcılar Fed’in bu akşam 50 baz puan faiz indirimi açıklamasına %63 ihtimal veriyor. Fed’in ne yapacağı, yatırımcıların ve piyasaların tepkisi açısından kritik ve bu kadar zamandır bu sebepten tartışılıyor.
- Tekrar tekrar: 25 baz puanlık bir indirim, yatırımcıların Fed’in doğru zamanda, doğru ölçekte indirim için geç kaldığı yönündeki endişelerini artırabilir. 50 baz puanlık bir hamle, ekonomideki durumların kötü olduğu yönündeki korkuları tetikleyebilir. Yoksa yatırımcılar Fed ne yaparsa yapsın Powell’a güvenmeye devam mı edecek? Bir de Elizabeth Warren’ın aralarında olduğu Demokrat senatörlerin 75 baz puan beklentisini devreye sokması işleri iyice karmaşıklaştırıyor. Bespoke Investments stratejistlerine göre Powell’ın Fed yönetiminde, Fed’in kararına bu kadar kısa zaman kala tam olarak ne yapacağının kestirilememesinin, piyasanın bu kadar “havada“ olmasının nadir görülen bir durum.
- Fed ne yapacak? Eski Fed yetkilileri faiz indirimlerine dair daha güçlü sinyaller verdi, ancak karar vericiler net bir yönlendirme yapmadı. Bloomberg Economics’e göre 50 baz puan daha doğru bir seçim, ancak net yönlendirme olmayışı 25 baz puanlık bir seçeneğe işaret ediyor. Karar metnindeki değişimler de kritik. Bir önceki açıklamada istihdam ve enflasyon arasındaki risk dengesinin daha iyi bir yöne doğru gittiğine dair söylemlerin bu metinde geride bırakılması, Fed’in bu kez istihdam risklerini vurgulaması bekleniyor. Eski Dallas Fed Başkanı Robert Kaplan, Fed yetkililerinin de bölündüğünü düşünüyor. Belki de bu FOMC toplantısına risk yönetimi açısından daha dikkatli olmak isteyenlerle geç kaldıklarını düşünenler arasında derin tartışmalar damga vuracak.
- Piyasa ne tepki verecek? Goldman’dan Vickie Chang, yatırımcıların piyasanın yönünü görmek için biraz daha beklemeleri gerektiğini düşünüyor. Zira Fed’in başlayacağı kesinti döngüsünün büyüme iştahı mı, durgunluk telaşı mı olduğu ilk günden belli olmayacak. Goldman ekonomistlerine göre piyasa Fed’in daha az gevşemesini fiyatlarsa, hisse senetleri daha yüksek tahvil getirilerine rağmen yükselecek. Ekonomik veriler kötüleştiği için Fed daha fazla gevşemeyi tercih ederse, tahvil getileri düşse dahi riskli varlıklar zorlanacak. Yine de Goldman, S&P 500 için ılımlı bir yükseliş umuyor.
- Endeksler: Dün ABD’den perakende satış verileri geldi ve ağustosta perakende satışlar %0,1 artışla %0,2 azalma öngören beklentileri aştı. Endeksler sağlıklı görülen perakende verisinin ve Fed faiz kararının heyecanıyla tüm zamanların en yüksek seviyelerine yakın seyretti. Karmaşık bir günün ardından Dow ve S&P 500 seansı %0,1’den daha az bir kazançla tamamladı. Nasdaq %0,2 yükseldi.
- Kazananlar, kaybedenler: Amazon’la anlaşan, dökümhane işini ayıran, Pentagon’dan 3 milyar dolarlık hibe alan, Polonya ve Almanya yatırımlarını erteleyen Intel; kurtuluş planıyla dün de yükselmeye devam etti ve günü %2,68 kazançla tamamladı. Temettü ödemelerini %10 artıran ve 60 milyar dolarlık hisse geri alım programını onaylayan Microsoft da pozitif bölgedeydi. İlerleyen saatlerde Microsoft, dünyanın en büyük varlık yöneticisi BlackRock ile ABD’de yapay zeka altyapı yatırımları yapmak için 30 milyar dolarlık bir ortaklığa girdi. Danışmanlık şirketi Accenture, promosyon ödemelerini aralık ayına erteledi ve nakit akışı sorunlarına işaret olarak yorumlanan bu gelişme %4,85 değer kaybına sebep oldu.
II. BIST 100 farkı kapatabilecek mi?
Küresel piyasalar dünya çapında merkez bankalarının buluşacağı bu haftada genel olarak olumlu seyrediyor. BIST 100 de bu trende uyum sağlamaya çalışıyor. Endeks dün %1,89 yükselişle 9.750 puanın üzerine çıksa da bu sabah kayba meyilli bir yataylıkla işleme başladı. İş Yatırım analistleri Anadolu Grubu, Arçelik, Bim, Migros, Koç, Sabancı ve THY gibi büyük şirketlerin dünkü yükselişte öne çıktığını not ediyor.
- Fitch: Türkiye’nin notunu geçtiğimiz hafta sonu artıran Fitch bu kez 12 finansal kuruluşun notunu yükseltti. 11 kuruluşun uzun vadeli yabancı para cinsinden ihraççı temerrüt notu iki puan yükseltildi.
- Yılmaz: Cumhurbaşkanı Cevdet Yılmaz’ın Kütahya’da düzenlenen bir programdaki gündeminde enflasyon vardı. Yılmaz, enflasyonda düşüş eğiliminin düşeceğini, eylülde 40’lı rakamlara ineceğini söyledi.
- İtalya merkezli sigorta şirketi Generali, Generali Türkiye’yi Kiler Holding’e satarak Türkiye’den çıktı. Kiler Holding %42, grup şirketi Ekol Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı %9, Arex Yatırım Holding %48 ve Arex Sigorta %1 paya sahip olacak.
- Bilançolar: Mavi, enflasyon düzeltmesi içeren ilk yarı finansal sonuçlarında, 16,39 milyar TL konsolide gelir bildirdi. Mavi’nin net kârı %30 artışla 1,51 milyar TL olarak gerçekleşti. Türk Telekom’un 2024’ün ilk yarısında konsolide geliri yıllık bazda %5 reel artışla 63,2 milyar TL’ye yükseldi. Şirket, son 12 ayda 1,9 milyonu aşan mobil faturalı abone kazandı.
III. Kriptoda istikrar dördüncü çeyrekte mi?
Kripto para piyasaları Bitcoin’in öncülüğünde, Fed kararı beklentileriyle yükseldi. Bitcoin dün %5’lik kazançla 61 bin doların üzerini test etti, ardından 60 bin dolarda tutundu. Ethereum’daki yükseliş de dün %4’ü aştı ve ETH 2.300 doların üzerinde el değiştirmeye başladı.
- Fed neden önemli? Fed’in indiriminin boyutu kripto için de önemli. CoinMarketCap Araştırma Lideri Alice Liu, “25 baz puanlık bir kesinti muhtemelen piyasaları canlandıracak olsa da 50 baz puanlık bir kesinti durgunluk endişelerine işaret edebilir” diyor. Bu birkaç gündür konuştuğumuz bir anlatı. Tabii bir de seçimler var ki, geleneksel piyasalara kıyasla kripto piyasaları bu belirsizliğe daha duyarlı. Kabaca, kripto için istikrar dördüncü çeyrekte diyebiliriz. Tarihsel veriler de son 10 yılda Bitcoin’in dördüncü çeyrekte ortalama %90,33 arttığını gösteriyor.
- Başka mühim şeyler: FT’nin haberine göre İsviçre borsası SIX, kripto para borsası kurmayı değerlendiriyor. Singapur’da devam eden Token2049 yeni duyurulara sahne oluyor. Örneğin Kaliforniya merkezli dijital varlık güvenliği şirketi BitGo, Ocak 2025’te USDS adında bir stabilcoin piyasaya sürmeyi planlıyor. Stabilcoin demişken, Tether’in USDT’sinin stabilcoin pazar hâkimiyetinin %75’e yaklaştığı biliniyor.
IV. Dün Lübnan’da ne oldu?
Pager olarak anılan, Lübnan’da daha çok Hizbullah üyelerince kullanılan çağrı cihazları, dün eş zamanlı olarak patladı. En az 9 kişi öldü, yaklaşık 3 bin kişi de yaralandı. Duvar’ın aktardığına göre Hizbullah 12 üyesinin öldüğünü söyledi. Yaralananların arasında İran’ın Lübnan Büyükelçisi Mojtaba Amani’nin de olduğu belirtildi. Saldırıdan siviller zarar gördü.
- Çağrı cihazı, pager nedir? Çağrı cihazı olarak bilinen cihazlar, bir ağ üzerinden radyo sinyallerini alan ve iletişimi mümkün kılan bir telekomünikasyon cihazı. Hizbullah’a yakın iki kaynağın Reuters’a verdiği bilgiye göre Hizbullah mensupları, İsrail’in konum takibinden kaçmak için bu cihazları kullanıyor.
- Kim yaptı? Hizbullah ve Lübnan hükümeti yaşananların İsrail tarafından organize edilen bir saldırı olduğunu öne sürdü. İsrail yorum yapmadı. ABD ne olaya dahil olduğunu ne de önceden bilgilendirildiğini söyledi. Reuters’ın haberine göre üst düzey bir Lübnanlı güvenlik kaynağı ve bir başka kaynak Mossad’ın 5 bin çağrı cihazının içine patlayıcı yerleştirdiğini söyledi. Kaynaklar, cihazların üretim sırasında değiştirildiğini ifade etti.
- Nasıl oldu? Cihazların teslimattan önce değiştirildiği, içlerine uzaktan tetiklenebilecek patlayıcıların yerleştirildiği ihtimaller arasında.
- Tepkiler: Birleşmiş Milletler Lübnan Özel Koordinatörü Jeanine Hennis-Plasschaert, aralarında çocukların da olduğu olayı “son derece kaygı verici bir tırmanış” olarak tanımladı ve sivillerin her zaman korunması gerektiğini vurguladı. Lübnan’ın BM Daimi Temsilciliği Maslahatgüzarı Hadi Hachem, İsrail’i suçlayarak saldırıyı “savaş suçuna varan” bir saldırı olarak nitelendirdi. İran’ın BM Daimi Temsilcisi Amir Saied Iravani, BM Genel Kurul oturumunda “haydut İsrail rejiminin bu sabotaj ve terör eylemini şiddetle kınıyoruz” dedi. Edward Snowden, saldırıyı “terörden farksız” olarak nitelendirdi.
Gün içinde diğer haberlerle, 𝕏’te, Portfolyo.co’da, Instagram’da ve LinkedIn’deyiz. Görüşmek üzere!
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 18 Eylül 2024 - 11:45