Ana Sayfa
Herkese merhaba. Haftanın son iş gününün biraz daha sakin geçmesini beklerdik ama sürprizlerle dolu bir dünyada yaşadığımızı bir kez daha hatırladık. Bugünün sıcak gündemi yüksek olasılıkla siber güvenlik şirketi CrowdStrike’ta yaşanan bir güncelleme probleminin dünya çapında yol açtığı kesintiler. Neler olduğunu hemen özetleyip ardından ABD piyasalarına, Borsa İstanbul’a ve kripto piyasalarına bakacağız.
🚨 Sıcak gündem: Küresel BT kesintisine dair neler biliyoruz?
Dün gece ve bu sabah saatlerinden itibaren dünya çapında pek çok medya şirketi, hava yolları, bankalar gibi farklı sektörlerden şirketler, dijital servislere erişimde problemler bildirmeye başladı. İlk işaretler, problemin küresel siber güvenlik çözümleri sağlayıcısı CrowdStrike’ın, Microsoft cihazlarda yaygın olan “mavi ekran” hatasını tetikleyen bir güncellemesi sonrası yaşandığını gösterdi. Küresel BT kesintisi ABD’den Türkiye’ye, Kanada’dan Avustralya’ya, İsviçre’den Polonya’ya, Hindistan’dan Singapur’a dünyanın birçok ülkesinde en büyük şirketleri etkiledi. Microsoft’un Azure, Office 365 gibi kurumsal iş hayatının ve dijital servislerin üzerinde koştuğu platformlarına erişilemedi.
- Neler oldu? Perşembe gecesinden itibaren başlayan kesintiler sonucu Delta, United Airlines, American Airlines gibi hava yolu şirketlerinin bugünkü tüm uçuşları Federal Havacılık İdaresi tarafından durduruldu. Sky News canlı yayınlara devam edemediğini duyurdu. Londra borsasının bilgi ve haber servisi çalışmadı. Bankalar kesintiler bildirdi. Ve tüm bunlar dünyanın her yerinde yaşandı. Delhi Havalimanı, Zürih Havalimanı, Avustralya Havalimanı gibi havalimanlarında aksamalar yaşandı. ABD’de bazı eyaletlerde 911 hizmetlerine erişim güçlüğü görüldü. Avustralya hükümeti acil durum toplantısı planladı. Air France-KLM’in Hollanda kolu, operasyonlarının çoğunu askıya almak zorunda kaldığını söyledi.
- Türkiye’de neler oldu? Türk Hava Yolları biletleme işlemlerinde problemler bildirdi. Denizbank’ın hizmetlerine erişilemedi. İki kuruluş da problemin küresel yazılım kesintisiyle ilgili olduğunu yazdı. E-ticaret sitelerinde ödeme problemleri yaşandı. TÜVTÜRK de problemden etkilendiğini duyurdu.
- Siber saldırı mı? Öyle görünmüyor. Saldırı olduğuna dair herhangi bir işaret yok. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, siber saldırı izine rastlanmadığını, problemin CrowdStrike yazılımından kaynaklandığını paylaştı.
- Piyasa etkisi: Küresel siber güvenlik yazılımı sağlayıcısı CrowdStrike’ın hisseleri bugün piyasa açılışından önceki işlemlerde %14’e yakın değer kaybetti. Geniş çapta kesinti bildiren Microsoft’taki değer kaybı piyasa öncesi işlemlerde %2’yi buldu. Bloomberg’ün aktardığına göre Euro Stoxx 50 vadeli işlemlerinde bu sabah, normalde olanın yalnızca yarısı kadar işlem hacmi görüldü.
- İnternet çöktü mü? NetBlocks’a göre yaşananın ölçeği her ne kadar küresel olsa da bu durumu “küresel internet kesintisi” olarak tanımlamak doğru değil. Zira problem CrowdStrike ürünündeki kusurlardan kaynaklanan, Windows bilgisayarları ve Windows sistemlerini etkileyen bir servis erişim güçlüğü.
🗒️ Bu cephede haberler akmaya devam ediyor. Süper hızlı aktarılması gereken gelişmeler için Portfolyo 𝕏 hesabını kullanıyoruz. Takip etmiyorsanız bir takibinizi alırız.
II. Volatilite artıyor
Piyasa gündemine kaldığımız yerden devam edebiliriz. ABD hisse senetleri dün geniş çaplı düştü. Dow Jones altı günlük kazanç serisini sona erdirdi ve 500 puanlık bir kayıp yaşadı. Malum, yatırımcılar Fed’in büyük ölçüde netleşen faiz rotasıyla mega-cap şirketlerden kâr alıp, Russell 2000’in listelediği küçük şirketlere yöneliyordu. Rotasyon derinleşirken satışlar daha geniş ölçeğe yayıldı. S&P 500’de 11 sektörden biri hariç hepsi düşüşle kapandı. Dow 30’un yalnızca üçü yükseldi. Russell 2000 bile %1,8 düştü.
- Volatilite: The Kobeissi Letter’ın aktardığına göre volatilite endeksi geçtiğimiz hafta %30’dan fazla arttı. Yaklaşan başkanlık seçimleri, Trump’a suikast girişimi, Biden’ın çekilmeyi “ciddi ciddi düşündüğüne” dair iddialar ve faiz indirimi beklentileri volatiliteyi artırıyor.
- ECB: Avrupa Merkez Bankası da dün beklentilere paralel olarak faizi sabit bıraktı. Fed’inkine benzer bir tutum izleyen ECB bir önceki toplantıda ilk faiz indirimini yapmıştı. Başkan Lagarde, verileri takip edeceklerini söyledi.
- Endişelenmeli mi? Zaman zaman volatilite veya kâr satışları, özellikle rotasyonun da yaşandığı bir dönemde, piyasanın genel sağlığı açısından olumlu olabilir. SEI’nin yatırım şefi Jim Smigiel, dün için, “Bugün gördüğümüz, baş döndürücü rotasyonda bir soluklanma dönemi” yorumunda bulundu. Wealth Enhancement Group Kıdemli Portföy Yöneticisi Ayako Yoshioka ise “Faiz indirimlerinin piyasalara katılımın genişletilmesine yardımcı olmasını bekliyoruz, ki bu her zaman sağlıklı bir şeydir” dedi.
- Şirketler: Dünyan en büyük yarı iletken üreticisi TSMC’nin ABD’de TSM kısa koduyla listelenen hisseleri %0,4 arttı. Nvidia dün %2,6 kazandı, ancak AMD %2,3 düştü. Dünyanın en büyük pizza zinciri Domino’s Pizza’nın hisseleri dün bu yıl tahmin edilenden daha az lokasyon açacağına yönelik açıklamalar sonrası %14 düştü.
III. BIST 100’de 11.300 seviyeleri
BIST 100 düne güçlü başlamıştı, gün içinde dalgalı seyrin ardından seansı kazançla tamamlamayı başardı. Kazanç her ne kadar 5 puanlık ya da %0,05’lik bir yükseliş olsa da endeks rekorunu tazeledi ve dün günü 11.139 puandan tamamladı.
- Bu sabah: BIST 100 bu sabaha da yükselişle başladı ve %0,05’lik kazancını yineledi. Ancak Türk Hava Yolları’nda yaşanan kesinti THYAO hisselerin %0,63’lük bir düşüş olarak yansıdı ve panik havası endeksin yönünü aşağı çevirdi. BIST 100, bu özetin yazıldığı saatlerde Google verilerine göre 11.130 puanın biraz altında işlem görüyordu.
- Moody’s günü: Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’in bugün Türkiye’nin kredi notunu 1 kademe artırarak B2’ye yükselteceği, görünümü ise “pozitif” olarak koruyacağı tahmin ediliyor. Ata Yatırım analistlerinin aktardığına göre Moody’s’in Türkiye’nin notunu 2 kademe artırması, Fitch ve S&P notları da düşünüldüğünde Türkiye’yi yatırım yapılabilir seviyenin 4 kademe altına taşıyacak.
IV. WazirX saldırısı ve seçim gündemi
Kriptoda piyasa hareketleri sınırlı. Spot Bitcoin ETF’lere girişler ABD’de iyi gidiyor gibi görünüyor. Bu durgun ortamda BTCUSD 63.885, ETHUSD 3.395 seviyelerinde; odakta iki gelişme var: İlki WazirX hack’i, ikincisi de ABD’de seçim gündemi.
Dün Hindistan’ın işlem hacmine göre en büyük kripto para borsalarından WazirX’in, toplam varlıklarının %45’ine karşılık gelen bir miktar kripto parayı siber saldırı sonucu çaldırdığını öğrenmiştik. Saldırıya ilişkin yeni ayrıntılar ortaya çıktı.
- Saldırganın ya da saldırganların Kuzey Kore bağlantılı olduğu biliniyor. Aşina olanlar, kripto ekosisteminin Kuzey Kore merkezli siber suç örgütü Lazarus’tan çok çektiğini bilir. Çalınan 230 milyon dolarlık kullanıcı varlığının çoğunluğunun Ethereum’a dönüştürdüğü de bilinenler arasında. Saldırı, WazirX’in yerel token’ı WRX’i son 24 saat içinde %40 düşürdü.
Seçim başlığında ise kripto borsası Gemini’ın kurucuları Winklevoss kardeşlerin Massachussetts’te Elizabeth Warren’a karşı yarışan John Deaton’a yaptıkları 1 milyon dolar bağış konuşuluyor. Winklevosslar Warren’ı kriptonun en büyük düşmanı olarak tanımlıyor ve Cumhuriyetçi Deaton’ın Warren’ın koltuğunu kapması için kesenin ağzını açıyor.
Sıcak gelişmeler için Portfolyo 𝕏, Instagram ve LinkedIn’de.
Görüşürüz!
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 19 Temmuz 2024 - 12:41
