Ana Sayfa
Herkese günaydın. 2 Temmuz sabahı Borsa İstanbul’da Mehmet Şimşek etkisini, Nasdaq’in ikinci yarıya güçlü başlangıcını, Bitcoin’de hareketliliklere dair tahminleri konuşuyoruz. Shein ve Temu’nun küresel hava kargosunda navlun fiyatlarını yukarı çeken yoğunluğu da dördüncü başlıkta ilgi odağımız oluyor. Başlamadan önce petroldeki son gelişmeler:
- Karayipler’e yaklaşan Berly Kasırgası, WTI petrol varil başına 83 doların üzerine çıkarak nisandan bu yana en yüksek seviyesini gördü. Brent de iki ayın en yüksek seviyelerine ulaştı ve 86 doların üzerinde kapandı.
- Ve bir de:
I. Nasdaq’tan ikinci yarıya güçlü başlangıç
Teknoloji ağırlıklı endeks Nasdaq ikinci yarının ilk gününü yeni bir zirveye tırmanarak tamamladı. Endeks dün %0,8 yükselerek bu yılın 21. rekor kapanışına imza attı. S&P 500 %0,3 arttı, Dow Jones’taki yükseliş ise %0,1 ile sınırlıydı. Nasdaq’ın performansı bilindiği üzere yapay zekaya yönelik duraksamayan taleple destekleniyor.
- Beklentiler: Şirketler önümüzdeki haftadan itibaren ikinci çeyrek bilançolarını sunmaya hazırlanıyor. ABD’de son aylarda işgücü piyasası yumuşuyor, bu da talepte küçük ölçekli daralmalara sebep olmuş olabilir. Şayet böyleyse kazanç raporları yatırımcıların beklentilerinin altında kalabilir.
- Kazananlar: Dün dikkate değer kazançlar içinde Spirit AeroSystems’ı satın alacağını duyuran Boeing’in %2,6’lık kazancı, bu hafta ikinci çeyrek teslimatlarına ilişkin raporu açıklayacak Tesla’nın %6’lık kazancı öne çıktı. Öte yandan RoaringKitty olarak tanınan Keith Gill’in evcil hayvan malzemeleri şirketi Chewy’de %6,6’lık hissesi olduğunu gösteren dokümanlar sonrası Chewy sıçrasa da günü %6,6’lık kayıpla tamamladı.
- Makul bir gevşeme: Tedarik Yönetimi Enstitüsü’nün ABD’de imalata ilişkin verileri beklentilerden yüksek daralmaya işaret etti; ki bu şirketlerin yüksek faiz ortamında faaliyetlerini eskisi gibi sürdürmekte biraz olsun zorlanmaya başladığını gösteriyor. Citizens Private Wealth’in yatırım şefi Michael Hans, makro veriler bu yönde devam ederse, faiz indirimleri şeklinde makul miktarda bir gevşeme bekliyor. Bu arada CME FedWatch Tool’a göre yatırımcılar eylülde faiz indirimlerine kabaca %60’lık olasılık veriyor.
II. Borsa İstanbul’da Şimşek etkisi
Yılın ikinci yarısına %1 yükselişle başlayan Borsa İstanbul, dün bir TV yayınına katılan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in borsa kazançlarına vergi bahsini yeniden gündeme getirmesi ve bir sonraki vergi paketini işaret etmesi yatırımcının keyfini kaçırdı. BIST 100’de dün kayıplar %2,86 seviyesindeydi ve endeks 10.343 puanla kapandı. İş Yatırım’ın notuna göre bankalarda gün içi en yüksek ve dip seviye arasındaki fark %5’e yükseldi. Arçelik, Aselsan, Emlak GYO, Kardemir, Sabancı Holding, THY gibi hisseler, en çok değer kaybeden banka dışı hisseler oldu. Dün Kamuyu Aydınlatma Platformu’na 300’den fazla devre kesici bildirimi yapıldı.
- Vergi konusu: Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek dün vergi paketine ilişkin ayrıntıları paylaşmak üzere iş dünyası temsilcileriyle bir araya geldi. CNBC-e’ye konuşan Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe, “İş dünyası olarak alınacak vergilerin rekabet gücümüze olacak olumsuz etkisini anlattık” dedi.
III. Bitcoin’de temmuz için yükseliş beklentisi
CoinDesk’in makalesine göre nisandan bu yana Bitcoin fiyatı 59 bin ila 74 bin dolar arasında değişti, ancak tarihsel veriler temmuzun dünyanın en değerli kripto para birimi için avantajlı bir ay olabileceğine işaret ediyor.
- İlk günde 130 milyon dolarlık giriş: 1 Temmuz’da ABD’de listelenen spot Bitcoin ETF’ler yaklaşık 130 milyon dolarlık giriş kaydetti. Bu rakam, haziranda yaşanan 900 milyon dolardan fazla çıkışın ardından bir önceki ayın başından bu yana en yüksek seviyeydi. Singapur merkezli QCP Capital, tarihsel verileri inceleyerek Bitcoin’in temmuzda ortalama %9,6’lık bir getirisi olduğunu ve olumsuz bir hazirandan sonra güçlü bir toparlanma eğilimi gösterdiğini söyledi.
- Dahası: Evet, her ne kadar kimi görüşler mevsimsellik sebebiyle yaz sezonunun – üçüncü çeyreğin kripto para birimlerine çok kazandırmadığını gösterse de temmuz özelinde değerlendirildiğinde Bitcoin’in son 10 yılda ortalama %11’den fazla değer kazandığını ve 10 ayın 7’sinde olumlu hareket ettiği görülüyor. Matrixport’un 2023 raporunda, 2019’dan 2022’ye kadar temmuz getirilerinin sırasıyla %27, %20 ve %24 civarında olduğu not ediliyor.
- Tek cümleyle şirket haberleri: PAXGOLD’un ihraççısı, PayPal’in iş ortağı Paxos Singapur merkez bankasından stabilcoin ihracı için tam yetki aldı. Circle, Avrupa Birliği’nin yeni MiCA kuralları kapsamında ilk stablecoin lisansını aldı.
IV. Shein ve Temu çılgınlığı hava kargo kapasitesini zorluyor
Instagram’ın dip köşelerinde veya X’in sonsuz akışında dolaşanların Çin’den gelen tuhaf, eğlenceli, bazen şık ve genellikle daha ucuz ürünleri gördüğü olmuştur. Evet, ben de Temu’dan ilk siparişimi geçtiğimiz gün verdim. Çin’den havalanan bir uçağın benim için gitar teli, tuner ve fotoselli ışık taşıyacak olması oldukça tuhaf. Fakat ucuzluk pazarları Temu ve Shein’ın yükselişi Türkiye’yle sınırlı değil; bu iki Çin merkezli e-ticaret platformu o kadar yoğun bir talep görüyor ki, Çin’deki hava kargo pazarını yeniden şekillendiriyor.
- WSJ’nin haberine göre Temu ve Shein, Çin’den havalanan kargo uçaklarındaki alanı hızla tüketerek hava taşımacılığında navlun fiyatlarını artırıyor ve bu yılın sonundaki yoğun nakliye sezonunda kapasite sıkışıklığı korkusunu ateşliyor. Bu sezon normalde durgun bir sezon olarak anılıyor ama bu yıl, navlun fiyatları bir yıl öncesine kıyasla %40 yüksek seyrediyor.
- Hızlı büyüyenler: DHL Global Forwarding’in CEO’su Tim Scharwath, Çin merkezli e-ticaret şirketlerinin iki yıldan kısa bir sürede çok hızlı büyüdüğünü ve Asya dışındaki bazı rotalarda kargo alanının %30’undan fazlasını tükettiklerini söylüyor. Hava taşımacılığı genellikle elektronik gibi yüksek değerli ürünlerle ve balık/çiçek gibi çabuk bozulabilen ürünlerle anılırken Shein ve Temu’nun etkisiyle düşük maliyetli giyim ve ev eşyalarının hava kargosunda payı artmışa benziyor.
- İhracata etki: Hong Kong Uluslararası Havalimanı’ndan yapılan ihracatın 2024’ün ilk beş ayının her birinde çift haneli arttığını ve mayıstaki artış yıldan yıla %30 seviyesindeydi.
- Kötü şöhret: Shein, Hong Kong’un dışında önce ABD’de, sonra da Londra’da halka arz olmayı deniyor, ancak şirkete zorla çalıştırma ve modern kölelik gibi konularda aktif suçlamalar yöneltiliyor. Geçtiğimiz günlerde Birleşik Krallık merkezli bir insan hakları grubu, ülkenin finansal otoritesini Shein’ın Londra Menkul Kıymetler Borsası’ndaki halka arzını engelleme çağrısında bulundu. Sincan bölgesindeki Uygurların zorla çalıştırıldığını iddia eden Stop Uyghur Genocide, Financial Conduct Authority’ye “listeleme girişiminin reddedilmesi” çağrısında bulundu. Shein’ın ABD halka arzının sessizce ihtimal dahilinden çıkmasında da ABD-Çin ilişkileri ve yine Shein’ın tedarik zincirindeki insan hakları ihlalleri iddialarının rolü oldu. Öte yandan AB, geçtiğimiz günlerde iki şirketten çocuklar da dahil olmak üzere tüketicileri korumak için ne gibi önlemler aldıklarını açıklamalarını talep etti.
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 2 Temmuz 2024 - 10:59
