Herkese günaydın. Geçtiğimiz hafta pozitif tamamlandı. BIST 100 9.500 seviyesini geçti. Bitcoin pazar TSİ akşam saatlerinde 96 bin dolar seviyelerine çekildi, bu sabah toparlandı. İlk başlıkta Trump coşkusunu bir kenara bırakıp karamsar ekonomistlerin beklentilerine dair notlar paylaşıyoruz.
- Bu hafta: ABD’den çekirdek enflasyon verisi gelecek. TCMB bugün kapasite kullanım oranlarını açıklayacak. Ayrıca perşembe günü PPK özeti yayımlanacak. ABD endeksleri haftayı erken kapatacak; perşembe Şükran Günü dolayısıyla tatil, cuma da yarım gün.
- COP29 bitti, ancak bu bitiş pek de kolay olmadı. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler, masanın iki ayrı ucunda, birbirlerine epey uzaktı. Cumartesi görüşmelerin çökmeye yakın olduğu dahi düşünüldü. Zengin ülkeler pazarlıkta bir adım daha ileri atmayı taahhüt ederek 300 milyar doları kabul etti; ancak fosil yakıtlara hiç değinilmedi. Hindistan 300 milyar doları yetersiz buldu ve yüksek sesle itiraz etti. Panama’nın iklim değişikliği özel temsilcisi Juan Carlos Monterrey-Gomez, “Çok taraflı sistemi canlı tutmak için Bakü’den bir anlaşmayla ayrılmamız gerekiyordu. Sistemi canlı tuttuk, ama bence 1,5 derece hedefi öldü” dedi.
İyi haftalar!
I. Enflasyon endişesi yerini borç paniğine bırakıyor
ABD merkez bankası Fed’in cuma günü sonuçlarını yayımladığı bir anket, finans sektörünün istikrarına yönelik en büyük tehditler arasında ABD’nin kamu borcunun görüldüğünü ortaya koydu. “ABD mali borcunun sürdürülebilirliği konusundaki endişeler en çok belirtilen riskti. Artan hazine tahvili ihracının özel yatırımları dışlamaya veya ekonomik bir gerilemede politika tepkilerini kısıtlamaya başlayabileceği belirtildi” ifadelerine yer verilen araştırma sonuçlarında, ekonomik zayıflama ve küresel bir ticaret savaşı olasılığı, endişeler listesinde daha üst sıralara çıktı.
- Biraz da gerçekleri konuşalım: Trump’ın ABD endekslerine verdiği coşku iyi – hoş, fakat Trump’la birlikte anılan tarifelerin sebep olabileceği fiyat şoklarının, ABD tüketicisi tarafından rahatça karşılanabileceği konusunda endişeler yadsınamıyor. ABD Ulusal Perakende Federasyonu’nun tahminlerine göre, Trump’ın tarifeleri birebir uygulanırsa, ABD’deki her hane yılda 7.600 dolara kadar ek maliyete katlanmak zorunda kalacak. Trade Partnership Worldwide’ın bir araştırması, dizüstü bilgisayar ve tablet fiyatlarının %46 artmasını bekliyor. Ayrıca video oyun konsollarında %40’lık, akıllı telefonlarda da %26’lık bir fiyat artışı bekleniyor. Rapora göre gümrük tarifelerinin uygulanması, ABD’de tüketici satın alma gücünü yıllık 90 milyar dolar azaltacak.
- Ya enflasyon? Wells Fargo ekonomistleri, Trump’ın gümrük vergisi önerilerinin 2025’te ABD’de çekirdek enflasyonu %4’e çıkaracağını düşünüyor. Bu senaryoda, ABD’nin reel GSYİH’sindeki artış, %0,6 seviyelerinde kalacak. Trump’ın önerdiği tahminler uygulanmasa dahi, Trump liderliğindeki bir yönetimin enflasyon tahminlerini yükseltmesi olası.
- Şeytanın avukatı: ING Think ekonomistleri, tarifelerin negatif etkilerine karşı bu denli karamsar olmamak gerektiği görüşünde. Zira tarifelerin ekonomik sonuçlarının hesaplanması sürecinde bazı noktalar bugünden hesaba katılamayabiliyor. Örneğin daha güçlü bir dolar, ithalat maliyetlerini azaltarak enflasyonist etkiyi hafifletebilir. İşletmeler bu olasılıklara zaten hazırlanıyor. Avrupa’da düşen faizler gümrük tarifelerinin olumsuz etkilerini hafifletmede rol oynayabilir. Özetle, piyasa yeni koşullarda da bir biçimde yolunu bulabilir, deniyor.
- Endeksler: Öforimize geri dönebiliriz. S&P 500 geçtiğimiz cumayı %0,4 yukarıda tamamladı ve beş günlük kazanç serisine imza attı. Nasdaq %0,2 kazandı. Her bir endeks geçtiğimiz haftayı toplamda %1,5 kazançla bitirdi. Tesla, Muhteşem Yedili’nin en büyük kazananı olmayı sürdürdü ve Elon Musk’ın serveti, 350 milyar dolara biraz daha yaklaştı.
II. BIST 100 9.500’de kalıcı olur mu?
Geçtiğimiz haftanın bir bölümünde Ukrayna-Rusya cephesinde artan gerilimle 9 bin puana kadar gerileyen BIST 100, haftanın son iki gününde toparlandı. BofA’nın baş oyuncu olduğu yükselişle endeks, cuma günü %1,94 yükselerek 9.550 puandan kapandı. Matriks verileri geçtiğimiz hafta endekse 7,7 milyar TL para girişi olduğunu, en çok giriş olan hisselerin ise YKBNK, ISCTR, KCHOL, EREGL ve GARAN olduğunu gösterdi.
- Neden bu heyecan? Tartışmalar sürse de TCMB’nin son para politikası kurulu toplantı metninden sonra Merkez’in aralıkta faiz indirimi ihtimali güçlendi. Deutsche Bank, JPMorgan, Citi gibi bankalar aralık ayına işaret etti.
- Devamı gelecek mi? Yapı Kredi Yatırım, bankacılık endeksinin %7,53’lük artışla lokomatif görevi gördüğü yukarı yönlü harekete dikkat çekerek güç kazanan kısa vadeli yükseliş hareketinin devam potansiyelini koruduğunu söylüyor. İlk hedef 9.750. Piyasanın bir sonraki katalizörü de aralık ayının ilk haftasında açıklanacak kasım enflasyonu verisi olacak.
- Bu hafta, TCMB’nin mesaisi yoğun. Bugün kapasite kullanım oranı, perşembe PPK toplantı özeti, cuma günü de finansal istikrar raporu yayımlanacak.
III. Hazine, hedge fon yöneticisi Scott Bessent’a emanet
“Wall Street’in en zekilerinden biri”, “Herkes tarafından saygı duyulan biri” ve bir kripto dostu. 1991’de katıldığı Soros Fund Management’ın eski yatırım şefi Scott Bessent hakkında söylenenler bunlar. Donald Trump, Wall Street’teki en iyi analistlerden biri olarak adlandırdığı Bessent’a hazine bakanlığını emanet etti. Yatırım şirketi Key Square Capital Management’ın Kurucusu olan Bessent, Trump’ın aile dostu bir milyarder. Adını, 1992’de sterlinin değer kaybedeceğini tahmin ederek Soros’a kazandırdığı 1 milyar dolarla duyurdu.
- Kripto taraftarı: Bessent Fox Business’a temmuzda verdiği bir röportajda “Trump’ın kriptoyu benimsemesi beni heyecanlandırdı, bunun Cumhuriyetçi partinin ruhuna çok iyi uyduğunu düşünüyorum. Kripto özgürlükle ilgilidir ve kripto ekonomisi kalıcıdır” demişti. Kriptonun gençleri, piyasaya katılmamış insanları piyasaya dâhil ettiğini söyleyen Bessent’ın ABD hazinesini yönetecek olması ekosistemi heyecanlandıran son gelişmelerden oldu. Piyasalar Howard Lutnick’e, Cantor Fitzgerald’ın CEO’suna odaklanmıştı; ancak Trump Lutnick’i ticaret bakanı olarak görevlendirdi.
- Fitzgerald demişken: Wall Street Journal, Tether’ın USDT’ye güç veren Hazine tahvili stoğunu yönetmesine yardımcı olan stratejik ortağı Cantor Fitzgerald’ın, 600 milyon dolar karşılığında Tether’dan %5 pay almaya razı olduğunu iddia etti.
- Piyasa: Bitcoin dün TSİ akşam saatlerinde 96 bin dolar seviyelerine çekildi. Ethereum 3.300 dolar seviyelerindeydi. Solana ise 250 dolar desteğinden geri düşerek 248 dolardan el değiştiriyordu. Bu sabah saatlerinde Bitcoin 98 bin dolar üzerine çıktı. Ethereum 3.400 dolara biraz daha yaklaştı. Solana ise 252 dolar seviyesindeydi.
IV. ABD’de medya, Trump 2.0’a hizalanıyor
Dünyanın en büyük yayın ve medya şirketlerinden olan, NBCUniversal’ın ve dolayısıyla CNBC ve MSNBC’nin sahibi Comcast, medya bölümü NBCUniversal’ın kapsadığı, kablo kanallarını yeni bir halka açık şirket olarak çatı şirketten ayırmayı düşünüyor. Ayrılma işleminin bir yıl içinde tamamlanması bekleniyor. Bu işlemin ardından USA Network, CNBC, MSNBC, Oxygen, E!, SYFY ve Golf Channel gibi NBCUniversal’ın kablolu TV kanallarının yanı sıra Fandango, Rotten Tomatoes, GolfNow ve Sports Engine gibi dijital medya kanalları, yeni bir halka açık şirket altında toplanacak. Bu yeni şirketin adı da, Comcast’in açıklamasına göre SpinCo olacak.
- Küçük bir parça: Comcast’in son açıklamalarına göre sayılan markalar, 30 Eylül’de sona eren bir yılda yaklaşık 7 milyar dolar gelir elde etti. Comcast’in geri kalanı ise 116 milyar dolar gelir elde etti. Ayrılma işlemi, bir dizi belirsizlik yaratıyor. CNBC, “Comcast, Wall Street’in hoşlanmadığı kablolu TV ağlarını elden çıkarıyorsa, hissedarlar neden bu varlıklardan oluşan bir şirket istesin ki?” diye soruyor. Bu da yeni şirketin halka açık bir varlık olarak gelişip gelişmeyeceği sorusunu ortaya çıkarıyor. Ayrıca CNBC ve MSNBC’nin, NBC News ile herhangi bir kurumsal bağının kalmaması, bu markaların adlarında NBC taşımaya devam edip etmeyecekleri sorusunu da beraberinde getiriyor.
- Talip mi var? Trump’ın oğlu Donald Trump Jr., MSNBC’nin devrine ilişkin bir X paylaşımını alıntılayıp Elon Musk’ı etiketledi: “Hey Elon, aklıma şimdiye kadarki en komik fikir geldi!” Musk, “Ne kadarmış?” diye yanıtladı. Elon Musk 2017’de Twitter’ı sevdiğine dair bir tweet paylaşmış, başka bir kullanıcı altına “O zaman al onu” yazmıştı. Elon Musk Nisan 2022’de Twitter’ı satın almak için 44 milyar dolar ödedi.
- Medya Trump 2.0’a hizalanıyor: AllSides Media Bias Chart’a göre siyasi çizgi olarak sol/demokrat/liberal/progresif kanatta yer alanan MSNBC’nin popüler sabah yayını Morning Joe’nun sunucuları Joe Scarborough ve Mika Brzezinski, kampanya döneminde yerden yere vurdukları Donald Trump’ı, seçim galibiyetinin ardından Mar-a-Lago’da ziyaret etti. The Guardian’ın aktardığına göre, Brzezinski Pazartesi günü Morning Joe izleyicilerine, “Joe ve ben farklı bir şey yapmanın zamanının geldiğini fark ettik” dedi ve hakkında konuştukları kişiyle doğrudan konuşmayı işaret etti. Nielsen Media Research’e göre ertesi sabah MSNBC’nin reytingleri %38 düştü.
- Dahası: Jeff Bezos’un The Washington Post’u, seçim döneminde başkanlık için herhangi bir adayı desteklemeyeceğini açıkladıktan sonra 250 bin abone kaybetti. Los Angeles Times’ın milyarder sahibi Patrick Soon-Shiong, Harris’i desteklemek isteyen gazeteye engel oldu ve haber merkezinde istifalar yaşandı. Eski CNN çalışanı ve Puck News muhabiri Dylan Byers, CNN’in yakın zamanda toplu işten çıkarmalara hazırlandığını yazdı.
- Reytingler: Donald Trump’ın galibiyetini garantilediği günden bu yana Fox News, yükselişe geçti. 11-17 Kasım haftasını 28 yıllık tarihinde birden fazla kategoride en yüksek kablolu haber izleyici reytingiyle tamamlayan Fox News’e kıyasla MSNBC, çeyrek asırdır en düşük reytingli haftasını gördü.
- Ne diyorlar? Yale Üniversitesi’nden emekli öğretim görevlisi Jim Sleeper, “Basın, Trump’la tepeden tırnağa yüzleşmeye ve ona meydan okumaya karar vermezse, kendini, kendi bütünlüğü için varoluşsal bir savaşta bulacak. Gerçekten özgür bir basının yalanlar ve bozulmuş toplumsal normlar konusunda tarafsız olup hayatta kalması mümkün değil” diyor.
Gün boyunca önemli iş dünyası ve piyasa gelişmelerini portfolyo.co’da, 𝕏’te, Instagram’da ve LinkedIn’de izlemeye devam edeceğiz.
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 25 Kasım 2024 - 10:18