Herkese günaydın. Donald Trump’ın Meksika, Kanada ve Çin’i hedefleyen ilk güçlü tarife sinyallerini ve Dow Jones’ta yeni rekorları konuştuğumuz, Russell 2000’in netleşen hazine bakanını kutladığı, BIST 100’ün 9.650 puanın üzerinde kapandığı, Bitcoin’in gece 92 bin dolara kadar çekildiği, sonra 95 bin dolara yakın seviyelere doğru toparladığı bir sabah, bu sabah. Nasılsınız? ☕
Piyasalara geçmeden önce ekran görüntüsünü alıp iş arkadaşınıza gönderebileceğiniz bir araştırma paylaşalım:
- Google Workspace’in The Harris Poll’la gerçekleştirdiği son araştırma “genç liderlerin” %82’sinin hâlihazırda yapay zeka araçlarından yararlandığını gösterdi. Katılımcıların %98’i, önümüzdeki beş yıl içinde sektörlerinde ve işyerlerinde bir yapay zeka etkisi görmeyi bekliyor.
- ✍🏻 Kimler daha çok kullanıyor? Z kuşağının %93’ü, Y kuşağının %79’u haftada 2 veya daha fazla YZ aracı kullandığını söylüyor.
- ✍🏻 Ne için kullanılıyor? Genel sonuçlara göre 5 kişiden dördü, e-posta taslağı hazırlama ve not alma konusunda yapay zeka kullandıklarını söylüyor. Neredeyse 10 kişiden 9’u, bunaltıcı hissettiren bir göreve başlamak için yapay zekadan yararlanabileceklerini söylüyor.
Daha fazla rakam arayanlar için sonuçlar tam şurada.
I. Günlerden Dow Jones
Dow Jones endeksi dün %1 yükselerek üst üste ikinci seansta yeni bir rekor kırdı. S&P 500 %0,3 kazanarak altıncı gününü de yukarıda tamamlamayı başardı. Nasdaq’taki yükseliş de %0,3 olarak kaydedildi.
- Nvidia ve diğerleri: Nvidia bilanço açıkladığı günden bu yana toparlanamadı desek, abartmış olmayız. Dün %4,2 kaybeden NVDA’da yavaşlayan satış büyümesi, kâr satışlarını getiriyor. Elon Musk’ın dünyanın en zengin insanı ünvanını biraz daha perçinleyen Tesla da dün %4 kaybetti. Apple %1,3 yüksek kapandı, MSFT neredeyse yataydı, Meta da %1 kazandı.
- Biraz daha Bessent konuşalım: Dün Russell 2000 %1,47 yükselerek tüm zamanların rekorunu (bu yıl üçüncü kez) kırmış oldu. Şüphesiz, sermayenin Nasdaq’ın devlerinden çıkıp küçük şirketlere kayması, Hazine Bakanı da dâhil olmak üzere muhtemel kabinenin yavaş yavaş netleşmesiyle mümkün oldu. Bessent’ın daha “aklı başında” biri gibi görünmesi yatırımcıları biraz olsun teskin etti. Tarifelerin “kademe kademe” uygulanmasını önereceğini söyleyen Bessent’ın, Karamsar Trump senaryoları başlıklı dünkü bültende biraz açtığımız Trumponomics aşırılıklarını yumuşatması umuluyor. İşte 10 yıllık Hazine tahvili faizlerinin dün yaklaşık bir ayın en düşük seviyesine gerilemesinin sebebi de tam olarak buydu.
- Tam o sırada: Trump rahat durmadı ve platformu Truth Social’da göreve gelir gelmez Meksika ve Kanada’dan gelen tüm ürünlere %25, Çin’den gelen ürünlere ise %10 ek gümrük vergisi öngören başkanlık emirleri imzalayacağını duyurdu. Çin’in ABD Büyükelçiliği sözcüsü Liu Pengyu, X paylaşımında “Ticaret savaşının kazananı olmaz” dedi. Bu sabah yuan dolar karşısında dört ayın en düşük seviyesine geriledi. ABD doları salı sabahı itibarıyla Meksika pesosuna karşı yaklaşık %1, Kanada dolarına karşı %1,4 yüksek işlem gördü. Bugün ABD endeksleri de bu iddialı söylemleri fiyatlayacak.
- Piyasalar ne diyor? Nomura’dan Naka Matsuzawa Çin’i kastederek, “Eğer %10’da kalırsa, Çin ekonomisi için felaket olmaz” diyor. K2 Asset Management’tan George Boubouras, bu gibi manşetlerin ABD dolarını desteklemeye devam edeceğini; ticari, mali ve finansal politika değişimlerinin gecikme süresini artıracağını düşünüyor. Center for Strategic and International Studies’den William Reinsch, “Çin’le bir işe yaramadı, Meksika ve Kanada’yla da yaramaz” ifadelerini kullanıyor. ING’den Bölge Araştırma Başkanı Rob Carnell ise daha şüpheci, “Henüz başkan değil” diyor.
- Şirketler: Perakendeci Macy’s, bir çalışanının giderleri kasıtlı olarak gizlediğini tespit ettiği için şu anlık yalnızca ön sonuç paylaştı ve üçüncü çeyrek bilanço tarihini 11 Aralık’a erteledi. Başka bir perakendeci Kohl’s, 2022’de 9 milyar dolarlık bir satın alma teklifine hayır diyen CEO Tom Kingsbury’nin görevi devredeceğini duyurdu.
II. Bir ay önce – bir ay sonra
BIST 100, haftanın ilk işlem gününü %1,15 yükselişle 9.659 puandan tamamladı. Dün en çok yükselenler arasında OBA Makarna %7,74’le başı çekti; onu geçtiğimiz günlerde yurt dışı iştiraklerini çatı şirketten ayırıp tek bir şirket altında toplayan Ülker %6,78’le izledi. Smart Güneş Enerjisi, Türk Hava Yolları ve Göltaş gibi şirketler de sonraki üçlüyü oluşturdu.
- Dün en çok dolaşan analiz Garanti BBVA Yatırım’dan geldi. Analistler, Borsa İstanbul’da 2008-2009 ve 2002-2023 yılları arası ilk faiz indirimlerinden bir ay önce ve bir ay sonra ana endeksin ve sektörel endekslerin nasıl performans gösterdiğini inceledi. Araştırma notu, 2002-2023 yılları arasında BIST 100’ün ilk faiz indiriminden bir ay önce ortalama %3,7 yükseldiğini, ilk indirimden sonraki ayda ise ortalama %2,8 düştüğünü gösterdi. Sektörel bazda ilk indirimden önce en iyi performansı %6’lık ortalama yükselişle bankacılık sektörü gösterirken, araştırmada, faiz indiriminden sonraki ayda bankacılık sektörünün %5,1 ortalama düşüşle en hızlı düşen sektör olduğu görüldü.
- Reel kesimin güveni: TCMB’nin son verilerine göre reel kesim güven endeksi kasımda 1,2 puan arttı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Dengeli büyüme perspektifimizi koruyoruz” dedi.
III. Bitcoin soluklandı
100 bin dolar umutlarıyla heyecanı yüksek tutan Bitcoin dün gece saatlerinde 92 bin dolara kadar geriledi. Sabah saatlerinde 95 bin dolara yaklaşmıştı. “Her boğanın doğasında geri çekilmeler vardır” gibi bir cümleyi biraz daha kazıyıp akıl yürütmelere bakalım. Nedenlere dair tahminlerden biri XTB’nin araştırma direktörü Kathleen Brooks’tan geliyor. Brooks, birçok yatırımcının put opsiyonu tuttuğunu ve Bitcoin’i 98-99 bin dolar seviyelerinden satabildiğini söylüyor.
- MicroStrategy: Tip Copeland’dan aldığımız yukarıdaki görsel de bir başka gerekçe. MicroStrategy’nin CEO’su Michael Saylor yarınlar yokmuşçasına Bitcoin alıyor. Saylor geçtiğimiz hafta 5,3 milyar dolarlık BTC satın alarak rezervdeki Bitcoin miktarını 386.700’e çıkardığını duyurdu. MSTR’nin toplam BTC rezervi 36 milyar dolara çıktı. Tabii bu kadar büyük sermaye girişlerinin tek bir kaynaktan gelmesi, yükselişin tabana yayılmış bir trendden ziyade birkaç oyuncu tarafından yönlendirilen suni bir ralli olduğu izlenimini yarattığı için paniği körükledi. Saylor’ın şirketi MSTR’nin hisseleri de dün işlem saatlerinde ve kapanıştan sonra toplamda %6’dan fazla değer kaybetti.
- Trump: Öte yandan Arkham Intelligence’ın verileri, Donald Trump’ın ederi 5,4 milyon dolardan fazla kripto varlığa sahip olduğunu gösterdi. Gösterdi ama, başkanın varlıklarının çoğunun Ethereum’da ve memecoin’lerde olduğu dikkatlerden kaçmadı. Bitcoin zirvesine katılan ve ABD’yi Bitcoin süper gücü yapmayı vaat eden başkanın cüzdanında Bitcoin olmaması şüphe uyandırdı.
- Diğer büyük haberler: Geçtiğimiz günlerde X’te açtığı anketle MicroStrategy’nin yolunu izleyeceğinin sinyalini veren YouTube rakibi Rumble, yönetim kurulunun şirketin nakit rezervlerinin 20 milyon dolara kadarını Bitcoin’de tutma stratejisini onayladığını duyurdu. İlk tebriklerden biri Saylor’dan geldi. WisdomTree, Ripple ETF başvurusu yaptı. Robinhood dogwifhat listeledi. Tron’un Kurucusu Justin Sun, Trump’ın oğullarının World Liberty Financial projesine 30 milyon dolar yatırım yaptı.
IV. UniCredit’in yeni hedefi Banco BPM
İtalya’nın ikinci büyük bankası UniCredit, ülkenin dördüncü büyük bankası Banco BPM’e 10,5 milyar dolarlık “istenmeyen” bir teklif yaptı. Bu, CEO Andrea Orcel’in yakın zamanda yaptığı ilk satın alma girişimi değil.
- Öncesi: UniCredit, Almanya hükümetinin %12’lik payla en büyük hissedarı olduğu dönemde Commerzbank’te ilk önce %9’luk pay almış, geçtiğimiz eylülde de bu payını %21’e çıkarmış, hatta %29,9’u almaya gönüllü olduğunu söylemişti. Bu hamle, “düşmanca devralma” endişelerini ortaya çıkarmış ve Almanya hükümeti UniCredit’in bu tavrından hiç hoşlanmamıştı. Commerzbank denetim kurulu da karara şiddetle karşı çıkmıştı.
- Dahası: Olaf Scholz, “Düşmanca devralmalar bankalar için iyi bir şey değil” demiş ve hükümetin böyle bir birleşmeye yeşil ışık yakmayacağını ima etmişti. Piyasa gözlemcileri, Almanya hükümet yetkililerinin bu hamleye hazırlıksız yakalandığını, hatta “utanç duygusu” yaşıyor olabileceklerini söylemişti. Sonra Almanya’da hükümet çöktü ve UniCredit CEO’su Orcel, herhangi bir teklifte bulunmadan önce Berlin’de yeni bir hükümet kurulmasını bekleyeceğini söyledi.
- Sonrası: Fakat birleşmeler konusunda agresif CEO, bu kez teklifi uzun süredir hedeflediği rakibi Banco BPM’e götürdü. Teklifin ardından Almanya’daki hedef CommerzBank’in hisseleri %6 düştü, UniCredit %4’ten fazla, Banco BPM ise %3,9 yükseldi.
- Daha sonrası: Bloomberg’ün aktardığına göre İtalya yönetimi ülke içinde konsolidasyonu teşvik ediyor, ancak Orcel’in hükümetini destekleme niyeti göstermiyor. Başbakan Yardımcısı Matteo Salvini, pazartesi günü, sektörde böyle bir konsantrasyona karşı olduğunu söyledi. Yetkililer, teklifin açıklanmadan önce hükümetle paylaşıldığını, ancak kabul edilmediğini ifade etti. Orcel, İtalya hükümetinin ilk tepkisinin doğal olduğunu, bankacılık sistemindeki her değişimin dikkatli bir değerlendirme gerektirdiğini söyledi.
- Meloni’nin ajandası: Meloni ve ekonomi bakanı Giorgetti, ülkede birinci büyük banka Intesa Sanpaolo ve ikinci büyük banka UniCredit’in dışında üçüncü büyük bir sektör temsilcisi oluşturmak istiyor. Meloni, tam da bu sebepten kamu bankası Monte dei Paschi di Siena’nın %5’ini Banco BPM’e, %3’ünü varlık yönetimi şirketi Anima’ya sattı. Banco ayrıca, Anima’yı satın almak için teklifte bulundu.
Gün boyunca önemli iş dünyası ve piyasa gelişmelerini portfolyo.co’da, 𝕏’te, Instagram’da ve LinkedIn’de izlemeye devam edeceğiz.
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 26 Kasım 2024 - 9:56