Muhteşem Yedili kaybettiğini geri aldı

Herkese günaydın. Bugün 29 Nisan Pazartesi. ABD borsaları geçtiğimiz haftayı Microsoft ve Google’den gelen beklenti üstü sonuçların coşkusuyla tamamladı. Borsa İstanbul’da iki yeni halka arz var. Elon Musk’ın sürpriz Çin ziyareti ve kripto para piyasalarında stagflasyon endişeleri diğer önemli başlıklar.

Napolyon Savaşları’ndan bu yana böyle borç görmedik.

Borge Brende, Dünya Ekonomik Forumu Başkanı

• Geçtiğimiz pazar Dünya Ekonomik Forumu’nun bir etkinliğinde konuşan Borge Brende, küresel borç oranlarının 1820’lerden bu yana görülmeyen seviyelere yakın olduğu ve gelişmiş ekonomiler için stagflasyon riski olduğu konusunda duyardı. Brende, hükümetlere bu borcu nasıl azaltabileceklerini ve doğru mali tedbirleri nasıl alabileceklerini düşünmelerini önerdi.
• Yönetim katı maaşları: S&P 500 üst düzey yöneticilerinin ortalama maaşı bir yılda %9 artışla 15,7 milyon dolara kadar yükseldi. Birleşik Krallık’ta ise bu rakam, yıldan yıla %4 artışla 4,5 milyon sterlin.
• Uçak koltuğu kıtlığı: The Financial Times’ın haberine göre havacılık sektörü, uçak koltuğuna erişme güçlüğüyle yüzleşiyor. Havayolu şirketleri, tam da bu yüzden kabin içlerini yenileyemiyor, geliştirilmiş uçaklarını tanıtamıyor.

I. Muhteşem Yedili yeniden muhteşem

Geçtiğimiz hafta piyasa değerinden 1 trilyon dolara yakın buharlaşan Muhteşem Yedili, hafta kapanışında büyük bir yükselişle kaybettiğinin çoğunu geri aldı. Microsoft ve Alphabet’in yapay zeka yatırımlarının karşılığını verdiğini gösteren güçlü ilk çeyrek sonuçları, kazançları yukarı taşıdı. Cuma günü Nasdaq Bileşik %2 kazandı. S&P 500 %1 artarken, Dow Jones’un kazancı %0,4 oldu.

• Kazananlar, kaybedenler: Geçtiğimiz haftanın en büyük kazananı şüphesiz Alphabet’ti. Çeyrek kârı sıçrayan şirket temettü vereceğini açıklamasının ardından %10 değer kazandı ve haftayı tarihinde ilk kez 2 trilyon dolar piyasa değerinin üzerinde tamamladı. Microsoft’un güçlü sonuçları hisselere %1,8 kazanç olarak yansıdı. Cuma gününün kaybedeni ise olumsuz bir görünüm çizerek %9,2 değer kaybeden Intel oldu.
• Fed’in karar haftası: Bu hafta piyasaları 30 Nisan – 1 Mayıs’ta toplanacak Fed yetkililerinden çıkacak ve 1 Mayıs’ta duyurulacak faiz kararı şekillendirecek. Bu toplantıda faizin sabit kalacağı beklentisi %97,2. Doğrusu piyasalar eylüle kadar yüksek faizlerde bir gevşeme beklemiyor. Öte yandan Fed faiz indirimlerine başlasa bile, “ultra düşük faiz” dönemi bütçe açıkları ve dönemin kendine has özellikleri sebebiyle sona erdi. Goldman Sachs ABD Başekonomisti David Mericle şöyle diyor: “Politikayı normalleştirmek ama nereye kadar? %5’lerde kalmayacaklar ama normalleşme onları %2,5’e götürmeyecek.”
• Şirketler: American Airlines Boeing’in 787 Dreamliner teslimatlarındaki gecikmeler sebebiyle yılın ikinci yarısında ve 2025’in başlarında bazı uçuşlarını programdan kaldıracak. Boeing, geçtiğimiz hafta başında parça kıtlığının geniş gövdeli uçakların üretimini artırmasına engel teşkil ettiğini duyurmuştu. Son dönemde adı satın alma görüşmeleriyle anılan Paramount, Skydance Media ile anlaşmaya yaklaşırken, konuya yakın kaynaklara göre mevcut CEO’su Bob Bakish’i görevden almaya hazırlanıyor. Hisse başına kazanç açısından analist beklentilerinin altında kalan ABD’nin en büyük petrol şirketi ExxonMobil’in hisseleri geçtiğimiz cuma %3 düştü.

II. BIST 100’de 10 bin rüzgârı

BIST 100 geçtiğimiz haftayı bayram öncesine benzer bir coşkuyla %2,05 değer kazanarak 9.916 puandan tamamladı. Gedik Yatırım analistleri bu seviyelerde kalıcılık korunduğu sürece kısa vadede 10.000 seviyesini ilk güçlü direnç olarak tanımlıyor. Bu sabahın açılışı da %0,70 gibi bir artışla alıcılı başladı. Psikolojik direnç olarak görülen 10.000 seviyesi bugün için pek zor görünmüyor.

• İki yeni halka arz: Koton ve Lila Kağıt, 30 Nisan – 2 ve 3 Mayıs tarihlerinde talep topluyor. Öte yandan 1 Mayıs’ta, resmî tatil dolayısıyla BIST 100 kapalı olacak.
• Şirketler: Doğuş Holding, Doğuş Otomotiv sermayesinin %10’unu borsa işlem gören tipe dönüştürüyor. Şirketin halka açıklık oranı bu işlemle %44,48’e çıkıyor.
• Diğer notlar: Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, İslam Kalkınma Bankası’nın 2024-2026 döneminde Türkiye’deki projelere 6,3 milyar dolarlık finansman sağlayacağını duyurdu. Ekonomik güven endeksi, nisanda 99 ile yılın en düşük değerine geriledi.
• ExxonMobil görüşmeleri: Enerji Bakanı Alparslan Bayraktar, The Financial Times’a verdiği röportajda, Türkiye’nin doğal gaz için “kendisini herhangi bir ortağa daha az bağımlı hâle getirecek yeni bir tedarik portföyü” oluşturma arayışında olduğunu söyledi. Haberde, Türkiye’nin Rusya’dan gelen gaza bağımlılığını azaltmak için, ABD merkezli ExxonMobil’le milyarlarca dolarlık bir anlaşma konusunda görüştüğü yazıldı.

III. Kripto para piyasaları stagflasyonu fiyatlıyor

Dünyanın en değerli kripto para birimleri, Bitcoin ve Ethereum haftaya aşağı yönlü başladı. CoinDesk, ABD’de hem işsizliğin arttığı – ekonominin küçüldüğü, hem de fiyatların yüksek kalmaya devam ettiği durumu tanımlayan stagflasyon risklerinin piyasaları kırmızı seviyelere çektiğini düşünüyor. Bitcoin 62 bin 300 dolar seviyelerinde, Ethereum’daki günlük kayıp da %2,5’in üzerinde ve en değerli ikinci kripto para birimi 3.170 seviyelerinde işlem görüyor.

• ETF gelişmeleri: Bu hafta, 30 Nisan’da Hong Kong’un Ethereum ve Bitcoin tabanlı spot borsa yatırım fonlarının (ETF) işlem görmeye başlaması bekleniyor. Özellikle Çin’deki yatırımcıların bu fonlarla işlem yapamayacak olması, Hong Kong spot BTC/ETH ETF’lerini ABD’dekilere göre sönük kılıyor. Öte yandan ABD’de Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’nun (SEC) mayısta Ethereum ETF onayı vereceğine ilişkin beklentiler de neredeyse sıfırlandı. Bu sabah Bloomberg’ün iddiasına göre Avustralya’dan bir haber var: Avustralya’nın ASX borsasının 2024 sonuna kadar ilk spot Bitcoin ETF’ini listelemesi bekleniyor. VanEck, BetaShares, DigitalX gibi varlık yönetim şirketleri yılın başında başvuruda bulunmuştu. ASX, ülkenin en önemli borsası.

IV. Elon Musk’ın sürpriz Çin ziyareti

Geçtiğimiz haftalarda, çeyrek sunumu öncesi planlanan Hindistan ziyaretini kısa bir zaman kala iptal eden Tesla CEO’su Elon Musk, geçtiğimiz hafta sonu Çin’in iki numaralı lideri Li Qiang ile görüşmek için Pekin’e uçtu. Musk, Tesla’nın ABD’den sonra ikinci büyük pazarı olan Çin’de, bir süredir iddialı olduğu otonom sürüş yetkinliklerini tanıtmak için Çin otoriteleriyle buluştu.

Elon Musk’ın Çin’e yaptığı bu sürpriz ziyaretin şifreleri ertesi gün ortaya çıktı. Bloomberg’ün konuya yakın kaynaklara dayandırdığı habere göre Elon Musk, Tesla’nın otonom sürüş yetkinliklerini güçlendirmek için haritalama ve navigasyon gibi konularda Çin’in teknoloji devlerinden Baidu ile ortaklık kurmak üzere anlaştı. Ayrıca şirket, tam otonom sürüşün yurt dışına veri paylaşımı konusunda oldukça katı olan Çin’de pazara sunulmasıyla ilgili endişeleri hafifletmek için, veri güvenliği ve gizlilik konusundaki gereklilikleri de kabul etti.

• Gelişmelerin ardından Tesla hisseleri ABD’de piyasa öncesi işlemlerde %6,6’ya kadar yükseldi; Baidu hisseleri de Hong Kong borsasında %2,4 kazandı.

Çin, özellikle şu sıralar Avrupa’da hızlı büyüyen BYD gibi rakiplerle mücadele eden Tesla için son dönemde zorlu bir pazar hâline geldi. Çin yetkililerinin verilerinden Bloomberg’ün yaptığı hesaplamalara göre geçtiğimiz yılın ilk çeyreğinde %10,5 olan Tesla pazar payı, bu çeyrekte %6,7’ye geriledi.

Çin, genel anlamda da ilginç bir pazar zira 100’den fazla yerli marka, yıllardır güçlü bir elektrikli araç kapasitesi üretiyor. Hükümet, Zhido gibi yerel markaları sübvansiyonlarla destekliyor ve hâlâ kâr etmeyen elektrikli otomobil üreticilerini üretime devam etmeye teşvik ediyor. BYD’nin 2018 ve 2022 arasında Çin hükümetinden 3,5 milyar dolar teşvik aldığı biliniyor. Öyle ki ülkedeki kapasite ve satış farkı, şu grafikte görülebiliyor.

Son güncelleme: 29 Nisan 2024 - 14:31