Herkese günaydın. Bugün 2 Aralık. S&P 500 ve Nasdaq Bileşik dün yeni rekorlarını kaydetti. BIST 100 sınırlı yükseldi. Kasım enflasyonu açıklandı. Bitcoin 100 bin dolar önündeki satış duvarını aşamıyor. Gündeme geçmeden önce:
- 𝕏 merch işine girdi: Dünya Reklamverenler Federasyonu (WFA) tarafından boykot edilen, hatta bunun için federasyona dava açan Elon Musk, 𝕏’in nakit akışını düzene sokmak için muhtelif yollar deniyor. Bu yolların sonuncusu ise ilk ürünleri 𝕏 logolu tişört ve şapkayla açılan 𝕏 Shop.
- Kutu gibi otomobil: Son marka kimliği yeniliğiyle yerden yere vurulan Jaguar, Type 00 adını verdiği tamamen elektrikli konsept modelini tanıttı. Type 00; markanın mevcut ürün gamına kıyasla biraz daha köşeli, gösterişli farlar ve büyük jantlarla öne çıkan, kutu gibi bir otomobil.
I. Yeni rekorlar
S&P 500 ve Nasdaq Bileşik, kasım ayındaki rekorların ardından aralık ayına da güçlü başladı. S&P 500 %0,2, Nasdaq %1 yükseldi ve seansta tüm zamanların en yüksek seviyelerine ulaştı ve rekor seviyede kapandı. Dow Jones, 45 bin üzerini yeniden test ettiği günü %0,29 kayıpla tamamladı.
- Şirket haberleri: Kasım 2024’te piyasa değerini en çok artıran Tesla Roth MKM’den “al” notu alın %3,5 kadar yükseldi, ancak Delaware mahkemesi Elon Musk’ın hissedarları ikna ederek kazandığı 56 milyar dolarlık maaş ve ikramiye paketine yeniden itiraz etti. Bu itiraz Tesla’ya kapanış sonrası işlemlerde %1,2’nin üzerinde kayıp olarak yansıdı. Son dönemde adı sıkça muhasebe ihlalleriyle anılan Super Micro, yeni denetçisinin “uygunsuz davranışa dair kanıt bulamaması” sebebiyle %29 değer kazandı. General Motors, Lansing’deki 2,6 milyar dolarlık elektrikli araç akü tesisindeki payını, projedeki ortağı LG Energy Solution’a satmayı planladığını duyurdu.
- Fed yetkilileri: Dün Fed yetkilileri Christopher Waller, John Williams ve Raphael Bostic muhtelif etkinliklerde konuştu veya makaleleler yayımladı. Aralıkta bir indirim konusunda net konuşmayan yetkililer, 2025’te faiz indirimlerinin süreceğini açıkça belirttiler. Waller, 17-18’de bir araya gelecek Fed’in tekrar indirime meyilli olduğunu söyledi, ancak verileri izlediklerini de ekledi.
- Aralık: Tarihsel açıdan aralık ayı ABD endeksleri için genel olarak iyi bir ay olarak yorumlanıyor. Ancak kimilerine göre yatırımcıların bir sonraki hamleye karar vermek için 20 Ocak sonrasını görmesi gerekiyor. Infracap CEO’su Jay Hatfield, S&P 500 için olası yıl sonu tahminini 6.200 olarak not ediyor. “Bence daha da yükseleceğiz, ancak roket gibi değil” diyen Hatfield, piyasanın seçim sonuçlarını ve kabine adaylarını fiyatladığını, vaat ve tehditlerden ziyade politikanın kendisini görmesi gerektiğini düşünüyor.
II. Kasım enflasyonu beklentilerin üzerinde
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), kasım ayı TÜFE verisini açıkladı. TÜİK verilerine göre kasımda enflasyon aylık bazda %2,24; yıllık bazda %47,09 olarak ölçüldü.
- Beklentiler ve diğer ölçümler: BloombergHT’nin yayımladığı tahminler aylık %1,9, yıllık %46,60; AA Finans’ın anketi aylık %1,98, yıllık %45,07 enflasyona işaret ediyordu. İTO’nun İstanbul enflasyonu aylık %3,07, yıllık %57,99 olarak ölçülmüştü. Türk-İş’in mutfak enflasyonunu aylık %0,64, 12 aylık %46,60 olarak ölçmüştü. Kimi ekonomistler %2 altı aylık enflasyonun programın güvenilirliğine yönelik inancı baltalayabileceğini savunmuştu.
- İlk yorumlar: İlk faiz indiriminin aralıkta gelebileceğine dair beklentilerin güçlendiği bir dönemde gelen beklenti üstü enflasyon verisi, TCMB’nin aralık toplantısındaki kararına dair tartışmaları da artırdı. Kimileri bu veriyle aralıkta faiz indirimi ihtimalinin güçleştiğini savunurken, bazı yorumlarda düşüş eğiliminin sürmesinin faiz indirimi için alan olduğu gerekçesi için yeterli olabileceği paylaşıldı. İlk yorumları şurada derledik.
- Endeks: BIST 100 dün %0,30 değer kazanarak günü 9.681 puandan tamamladı. 9.700 üzerinde güç kaybı göze çarptı. Enflasyon verisi sonra piyasanın ilk tepkileri ise şöyle takip edildi:
III. ABD hükümeti yeniden devrede
Bitcoin’in güçlü yükselişinden ABD hükümeti de nasiplenmek istedi. Pazartesi günü Silk Road operasyonunda ele geçirildiği düşünülen 19.800 Bitcoin, ABD Adalet Bakanlığı’nın hükümetin hacimli dijital varlıklarını korumak ve ticaretini yapmak için ortaklık duyurduğu Coinbase Prime’a transfer edildi. Transferin ardından BTC 96 bin dolara geriledi. Bu özetin yazıldığı saatlerde Bitcoin 95.480 dolar seviyelerinde işlem görüyordu.
- Ripple: Son rallinin yükselen yıldızı Ripple, balinaların oyuna dâhil olmasıyla 30 günlük kazançlarını %430’a taşıdı ve 2018’de gördüğü seviyelere ulaştı. CryptoQuant verileri Ripple’da son bir ayda yüksek balina aktivitesi olduğunu gösterdi.
- Başka? Coinbase, Apple Pay’i bir ödeme yöntemi olarak platforma ekledi. Bu gelişme doğrudan itibari para birimlerini kullanarak kripto alımını kolaylaştırıyor. Fox Business muhabiri Eleanor Terrett, konuya yakın kaynaklara dayandırdığı paylaşımda, Trump’ın geçiş ekibinin Gary Gensler’ın yerini alacak yeni ismi yarın açıklayabileceğini öne sürdü. Tahmin piyasası Kalshi, Paul Atkins’in yeni SEC Başkanı olarak görevlendirilmesine %70 ihtimal veriyor.
IV. 40 yıllık Intel kariyerinin sonu: Pat Gelsinger
Intel, dün sürpriz bir kararla, CEO Pat Gelsinger’ın 1 Aralık itibarıyla emekliye ayrıldığını ve yönetim kurulundaki görevinden istifa ettiğini duyurdu. Yeni CEO arayışı sırasında görevi yürütmesi için mevcut CFO David Zinsner ve Intel Products CEO’su Michelle (MJ) Johnston Holthaus atandı.
- Perde arkası: Öncesinde basına yansımayan ayrılığın perde arkası ilerleyen dakikalarda ortaya çıktı. Bloomberg, konuya yakın kaynaklara dayandırdığı haberde, Gelsinger’ın Intel’i büyüme yoluna tekrar geri döndürme yolunda güvenini kaybettiğini ve yönetim kurulu tarafından görevden alındığını yazdı. Habere göre Gelsinger ve yönetim kurulu arasındaki gerginlik geçtiğimiz hafta doruk noktasına ulaştı. Yönetim kurulu Gelsinger’a emekli olma ya da görevden alınma seçeneği sundu; Gelsinger da 40 yılı aşkın Intel kariyerini erken emeklilikle noktaladı. Hatta yerine geçecek kişiye danışmanlık yapması da teklif edildi ancak Gelsinger bu fikre yanaşmadı; bu da hızlı ayrılığı beraberinde getirdi.
- Neden? 63 yaşındaki Gelsinger, 18 yaşında başladığı ve 40 yılı devirdiği Intel kariyerinde şirketin ilk CTO’su olarak da görev aldı ve Intel’i bir dönemin en parlak şirketlerinden birine dönüştüren yolculukta önemli sorumluluklar üstlendi. 2009’da grafik işlemcisi projesinde başarısız olduktan sonra Intel’den ayrılan ve sonrasında VMware CEO’su olan Gelsinger, 2021 itibarıyla şirketin liderliğini üstlendi. Gelsinger’ın görevi, kişisel bilgisayarlara talebi düşüren çip kriziyle mücadele etmekti. Bu süreçte mobil devrimi kaçıran Intel, yapay zeka trenine atlamakta da geç kaldı.
- Kurtarma planı: Intel hisseleri Gelsinger döneminde 15 yıl önceki seviyelerine geri döndü ve son büyük kayıplarla piyasa değerinin yarısını sildi. Gelsinger liderliğindeki Intel’in büyük ölçekli sermaye yatırımları şirketin finansal durumunu iyice zorlaştırdı. Bu süreçte şirket, dinamizme kapalı kültürüyle eleştirildi. Gelsinger Intel’i kurtarabilmek için tüm tuşlara bastı. Yine de emektar CEO, CHIPS yasası kapsamında Biden yönetiminden 7,5 milyar dolarlık finansmanı garantilemesine, %15 işgücü kesintisi açıklamasına, Almanya ve Polonya yatırımlarını ertelemesine ve Amazon’la çok yıllı – milyar dolarlık bir anlaşma imzalamasına rağmen yönetim kurulunun güvenini kazanamadı. Intel bu süreçte Dow Jones endeksinden çıkarıldı; Qualcomm gibi rakiplerin radarına girdi ve büyük yapay zeka dalgasını kaçırarak hissedarların keyfini kaçırdı.
- Zorlu bir görev: Intel’in bağımsız yönetim kurulu başkanı Frank Yeary, Gelsinger’ın ayrılığını duyurduğu açıklamada “Yatırımcı güvenini yeniden tesis etmeye kararlıyız” dese de Pat Gelsinger’ın yerini alacak ismin işi çok kolay olmayacak. Şirketin hâlihazırda 50 milyar dolardan fazla borcu var. Geçtiğimiz hafta yönetim kurulu ve Gelsinger arasında yapılan toplantıda, Intel’e pazardaki eski gücünü kazandıracak ürün eksikliğinden dem vuruldu. Gelsinger’ın gidişi Intel’e ilk saatlerde %6’nın üzerinde değer kazandırsa da dramanın daha da büyümesi ve belirsizliğin artması yatırımcılar tarafından sindirildikçe Intel’in panik kazançları geriledi ve yerini kayıplara bıraktı.
Gün boyunca önemli iş dünyası ve piyasa gelişmelerini portfolyo.co’da, 𝕏’te, Instagram’da ve LinkedIn’de izlemeye devam edeceğiz.
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 3 Aralık 2024 - 11:41