Günaydın. Hafta kapanışına ve ay sonuna doğru yaklaşıyoruz. Dün ABD ve Türkiye’de tablonun geneli kırmızıydı. “Neden?” sorusunun yanıtını başlıklarda özetliyoruz. Gündeme geçmeden önce:
- 21 Mayıs özetimizin ilk başlığını “Bir gösterge olarak kruvaziyer şirketleri” olarak atmıştık ve görünümün güçlü göründüğünü söylemiştik, ancak yaz rezervasyonlarında boşluklar var. Üç büyük kruvaziyer operatörü Royal Carribean, Carnaval ve Norwegian Cruise Line, yaz boşluklarını indirimlerle doldurmaya çalışıyor.
- BHP – Anglo American draması şimdilik sona ermişe benziyor. BHP en son 49 milyar dolar teklif etmişti. Anglo ise kesin bir “istemiyoruz” çizgisi çizdi. Madencilik sektöründe yılın birleşmesi olabilecek bir teklif rafa kalkmış oldu.
I. Hisselere yön veren tahvil piyasası ve Bej Kitap kayıpları
ABD hisse senedi endeksleri dün tahvil getirilerinin bir ayın en yüksek seviyesine çıkmasının ardından düştü. 11 sektörün tamamında düşüş görülen S&P 500 %0,7 kaybetti. Nasdaq 17.000’lik rekorundan %0,6 geriledi. Dow Jones %1,1 çekildi. Mayısın toparlanmaya işaret eden yükselişleri kesintiye uğradı. Yine de S&P 500’ün 2024’ün başına kıyasla %10 daha değerli olduğunu not düşelim.
- Neden? Fed’in faizleri ne zaman indireceğine dair belirsizlik sürüyor. Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari bu hafta faizleri “daha uzun süre yüksek” tutabileceklerinin sinyalini vermişti. Öte yandan ABD’de dün 44 milyar dolarlık 7 yıllık tahvil satışı oldu. Bir önceki günkü iki arz zayıf talep görmüştü ve bu 44 milyarlık satış için de geçerli oldu. Tahvil satışlarının diğer varlıklar üzerindeki etkisi artıyor.
- Neler konuşuluyor? Advisor Alliance’tan Chris Zaccarelli, borsalarda bir riskten kaçış görüldüğüne ve buna tahvil piyasasında olup bitenlerin yön verdiğini, piyasanın bu tahvil satışlarını sindirmekte zorlandığını söylüyor. LPL Financial’dan Adam Turnquist de 10 ve 2 yıllık tahvil getirilerinin “rahatsız edici” seviyelere ulaştığını söyleyerek “tamamen faiz oranlarıyla ilgili” diyor.
- Ve Bej Kitap meselesi: 12 bölgesel Fed bankasından gelen analizlerin incelenmesiyle ekonomideki genel görünüme ilişkin değerlendirme sunan “temkinli iyimserlik” temalı Beige Book (Bej Kitap) da dünkü kayıpların sebeplerinden biriydi. Fed’e göre ABD ekonomisi baharın sonlarında genişledi fakat kalıcı enflasyon, yüksek faiz ve siyasi belirsizlik işletmelerin “biraz daha karamsar” hâle gelmesine sebep oldu. Raporda ABD’de 2024 başkanlık seçimlerinin de ekonomi üzerinde baskı yarattığı notu düşüldü.
II. BIST 100’de kayıplar derinleşti
Dün muhtelif analistlerin yorumlarından derlemeler yapıp BIST 100’ün 10.500 altı kapanışlarda 10.380 seviyesine kadar çekilebileceğini paylaşmıştık, bu senaryonun ilk adımı, yani 10.500 altı kapanış dün gerçekleşti. BIST 100, 29 Mayıs seansını %1,86 kayıpla, 10.479 puandan tamamladı. Garanti BBVA Yatırım analistleri 10.450-10.300 bölgesi üzerinde tepki alımları görülebileceğini paylaşıyor.
- Bugün ve yarın: Dış ticaret ve tüketici güveni verileri açıklandı. Dış ticaret açığı nisanda 9,9 milyar dolara çıktı. Ekonomik güven endeksi ise %0,8 azalışla 98,2 oldu. Bugün 14:00’te Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, son para politikası kurulu toplantısının özetini yayımlayacak. Yarın da ilk çeyrek büyüme verisi gelecek. Takvimi elinin altında tutmak isteyenler için: Ekonomik Takvim — Portfolyo
III. New York Borsası kripto işine girmeye istekli
New York Menkul Kıymetler Borsası (NYSE) dün, CoinDesk’in Bitcoin fiyatını gerçek zamanlı takip eden XBX’i baz alarak Bitcoin opsiyonları listeleyeceğini duyurdu. Hâlihazırda Teksas’ta süren CoinDesk etkinliği Consensus 2024’te konuşan NYSE Başkanı Lynn Martin, borsanın kripto para ticareti sunmaya açık olduğunu ancak düzenleyici çerçevedeki belirsizliklerin buna engel olduğunu söyledi. Geleneksel finans kripto konusunda da iddialı oynamaya hazır, en azından öyle görünüyor.
- ARK Invest’in CEO’su Cathie Wood spot Ethereum ETF onay sürecinin tamamlanacağını, zira “kriptonun bir seçim meselesi” olduğunu dile getirenlerden. Bu arada ETF’ler demişken, dün ABD’deki 11 spot Bitcoin ETF’ine toplam 28,32 milyon dolar giriş oldu. BlackRock’ın IBIT isimli fonu, net varlıklar açısından en büyük spot Bitcoin ETF’i oldu.
- Fiyatlara bakacak olursak, Bitcoin ve Ethereum’un kırmızı bölgede olduğunu görmek mümkün. BTC 68 bin dolara temas etse de tutunmayı ve yükselmeyi başaramıyor. ETH ise 3.730 seviyesinde.
IV. Muhteşem Yedili, Muhteşem Dörtlü’ye mi dönüşüyor?
⭐ WSJ’den şahane bir bilgi: Mayısta ABD endeksleri yeni rekorlara koştu, ancak yalnızca dört dev teknoloji hissesi S&P 500’ün geri kalanının toplamından daha fazla piyasa değeri kazandı. Nvidia, Microsoft, Apple ve Google, bu ay toplamda 1,4 trilyon dolardan fazla değer kazandı. Bu rakam, yükselen diğer 296 hisse senedinin toplamından daha fazla. Hatta bu kazancın yarısı da malum, Nvidia’dan geldi.
- 🧲 Mıknatıs: Piyasaları bir mıknatısa benzetecek olsak iki zıt kutup “daha uzun süre daha yüksek faizler” ve “yapay zeka” olurdu. Bu kutupların ilkinde dair değişken de olsa bir takvim var elimizde: Faiz indirimleri için tarih haziran kesinlikle değil, eylül belki ve bu cuma gelecek çekirdek PCE verisi ipuçları sunabilir, hatta belki de 2024 Fed’in faiz indirdiği yıl olmayabilir. Peki yapay zeka?
🎈 Ortada bir balon varsa: Yapay zekayı 2000’lerin dot-com balonuna benzetmek en kısa yol. Ancak bu kez farklı. Nvidia’nın hisse fiyatları, kârıyla beraber artıyor. WSJ’den James Mackintosh’a göre balon yalnızca hisse senedinde olağanüstü değerlenmeyle ilgili değil, çip talebiyle ilgili de bir balon var. Buradan bakınca Nvidia’yı bekleyen riskler şunlar:
- Yapay zeka abartılıyor, bu yüzden talep düşüyor. Her ne kadar IMF yapay zekanın “ekonomiyi dönüştüreceğini” söylediğine tanıklık etsek de orta vadede YZ’nin bilgi çalışanlarının daha havalı Powerpoint sunumları yapmalarına “yardımcı” olduğunu görürsek, piyasa bu hikâyeye inanmayı bırakabilir.
- Pasta büyüse de rekabet beklentilerden hızlı artıyor: Piyasa haklı olarak şu an için NVDA’nın rakipsiz olduğuna inanıyor. Ancak Meta, Google, Microsoft, her biri YZ odaklı startup’lara milyar dolarlar aktarmaya devam ediyor. Ya herkes Nvidia kadar ileri giderse? Ya Intel, AMD de bahisleri büyütürse?
- TSMC bu duruma bir “dur” diyor: Nvidia inovasyonun merkezinde olsa da en büyük tedarikçisi TSMC. Nvidia’ya ihtiyaç duyduğu teknolojiyi daha pahalıya satmaya başlarsa -ki grafik bize bazı şeyler söylüyor- Nvidia TSMC ile arasını bozmak istemeyebilir, maliyetleri yükselebilir.
- Konunun aslında “ölçek” olmadığı anlaşılıyor: Yazar bunu uzak bir ihtimal olarak görse de “Ölçek önemlidir” argümanının yanlış olabilmesini de riskler arasında sayıyor. Ya işletmelerin ihtiyaç duyduğu şey daha büyük veri setlerini daha kısa sürelerde işleyebilen, daha da büyüyen, büyüdükçe büyüyen yapay zeka modelleri değil de kendi verileriyle eğitilmiş özel yapay zeka modelleriyse?
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 30 Mayıs 2024 - 11:25