Bilanço dönemi başlıyor

Herkese günaydın.

Anıtsayaç’a göre 2024’ün başından bu yana 292 kadın öldürüldü. MetroPoll’ün eylül araştırmasına göre Türkiye’de her dört kişiden üçü Türkiye’de kadınların güvende olmadığını düşünüyor. Aynı araştırmada Türkiye’de asayiş ve adalet sisteminin çocukları koruyamadığını düşünenlerin oranı %85’i buluyor.

Portfolyo Piyasa Özeti’nin işlevi piyasa gelişmelerini özetlemek. Ancak tanık olduğumuz gündem bize hiçbir şeyin sadece piyasa gelişmelerini özetleyecek kadar iyi olmadığını düşündürüyor. Doğrusu hiçbir şey iyiye gitmiyor. Şiddete tanık oluyor, şiddetle yaşıyor, hamaset işitiyoruz. Maruz kaldığımız her trajik olayın etkisiyle birkaç gün geçiriyoruz. Sonra içimize sinmeye sinmeye normalleşiyor ve kaldığımız yerden devam ediyoruz. Tepki sellerine katılıp katılmamak, işlevimizi yerine getirip getirmemek, harekete geçip geçmemek ve hatta gidip gitmemek arasında, bir bilinmezlik denizinde olduğumuza dair hislerimiz kuvvetleniyor. Endişeliyiz, zira sanki dehşete dair şaşkınlığımız, cezasızlığa yönelik öfkemiz, adaletten anladığımız, değerlerimiz, duyarlılıklarımız ve kelimelerimiz körelip felç oluyor gibi hissediyoruz. Bunları söyledik ve şimdi içimize sinmeye sinmeye normalleşip, mânâ bulmakta zorlandığımız işlevimizi yerine getireceğiz.

Şiddetsiz bir hafta diliyoruz.

— Mehmet

I. Bilanço dönemi başlıyor

Geçtiğimiz cuma beklentilerin oldukça üzerinde gelen tarım dışı istihdam raporuyla kasımda büyük bir faiz indirimi ihtimali Fed’in masasından kalktı gibi görünüyor. ABD endeksleri cuma günü gelen veriden sonra seansı yükselişle tamamladı. Nasdaq Bileşik %1,2’lik artışla kazanç şampiyonuydu. S&P 500 %0,9, Dow ise %0,8 değer kazandı. İşgücü piyasasının sağlam olduğunu gösteren veri sonrası küçük hisseleri takip eden Russell 2000 de %1,5 değer kazandı. Bu hafta ABD için iki esas gündem var, ilki enflasyon, diğeri de bankalarla başlayan bilanço sezonu.

• Enflasyon: 10 Ekim Perşembe günü ABD’de eylül TÜFE verisi açıklanacak. Beklentiler, eylülde ABD’de enflasyonun aylık %0,1, yıllık bazda ise %2,3 olarak ölçüleceğine işaret ediyor. Rakamlar beklentilere uygun gelirse, Fed’in enflasyondan ziyade işgücü piyasasını takip eden risk yaklaşımının süreceği düşünülüyor. Zira %2,3’lük bir yıllık enflasyon, arka arkaya altıncı ayda da düşüş eğilimini sürdüren bir enflasyon demek. Çekirdek TÜFE beklentiler ise aylık %0,2, yıllık %3,2. ABD merkez bankası Fed cephesinde çarşamba günü bir önceki toplantının tutanakları yayımlanacak ve Kashkari, Musalem, Kugler, Bostic, Logan gibi isimler muhtelif etkinliklerde konuşacak.
• Bilançolar: 2024’ün başından bu yana %20 değer kazanan S&P 500 endeksinin önümüzdeki üç haftayı şekillendirecek yeni sınavı bilançolar. Salı günü PepsiCo, perşembe günü Delta Air Lines, ancak daha da önemlisi cuma günü BlackRock, JPMorgan ve Wells Fargo, bu haftanın takip edilecek bilançoları arasında öne çıkıyor. Bu bilançolar yılın öncekilerinden daha önemli görülüyor, zira Bloomberg Intelligence tarafından derlenen veriler, S&P 500 şirketlerinin bu çeyrekte kazançlarında ortalama %4,7’lik bir artış bildirmeleri beklendiğini, bu rakamın 12 Temmuz’daki %7,9’luk tahminlerden düşük olduğunu ve dört çeyrekteki en zayıf artışı temsil ettiğini gösteriyor. Yatırımcılar, Orta Doğu’da çatışmaların şiddetlendiği, ABD’de seçim yarışının son düzlüğüne girildiği bu çeyrekte ne başardıklarını ve yılın geri kalanında ne başaracaklarını yakından izleyecek. Trivariate Research Kurucusu Adam Parker, “Şirketlerden somut verilere ihtiyacımız var” diyor.
• Etkinlikler: Bu haftayı ilk bilançolardaki potansiyel olumsuzluklara rağmen yükseliş eğilimli kılabilecek diğer konu da etkinlikler. Nvidia AI Summit bugün başlıyor ve 9 Ekim’e kadar sürecek. Hemen peşi sıra 10 Ekim’de AMD’nin Advancing AI başlıklı bir etkinliği var. 10 Ekim ayrıca Tesla’nın merakla beklenen robotaksi lansmanını yapacağı düşünülen We Robot etkinliği var. Söylentiler bu etkinlikte Tesla’nın insansı robotlarına dair son gelişmelerin paylaşılmasının ve yeni, düşük maliyetli yeni bir Tesla modelinin tanıtılmasının beklendiğini fısıldıyor.

II. Tepki alımları

BIST 100 cuma günü %2,37’lik bir yükselişle haftayı 9.109 puandan tamamladı.Bunun bir çeşit tepki denemesi olduğu düşünülüyor. Birkaç hafta öncesine kadar 10 bin puanın psikolojik sınır olduğunu söylüyorduk, ancak artık 9 bin puanın kritik görüldüğünü okuyoruz. Hafta sonu bültenimizde aktardığımız üzere JPMorgan, Goldman Sachs, Barclays gibi bankalar faiz indirimi için kasım-aralık beklentilerini Ocak 2025’e taşıdı.

• İşsizlik, sanayi üretimi, ödemeler dengesi: 10 Ekim’de ağustos ayı işgücü istatistiklerinin yanı sıra sanayi üretim endeksi açıklanacak. Türkiye’de işsizlik oranı temmuzda bir önceki aya göre 0,4 puan azalmış ve %8,8 olarak açıklanmıştı. Sanayi üretim endeksi ise temmuzda yıllık bazda %3,9 azalmış, aylık bazda %0,4 toparlanmıştı. 11 Ekim’de ise TCMB’nin ödemeler dengesi verileri takip edilecek.
• Ekonomi Koordinasyon Kurulu: Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde “Orta Vadeli Programda Öngörülen Yapısal Tedbirler” gündemiyle gerçekleştirilecek Ekonomi Koordinasyon Kuruluna başkanlık edecek.
• ₺200: EKONOMİ’nin TCMB verilerinden aktardığına göre tedavüldeki toplam kağıt paraların toplam tutarı 656,9 milyar lira. 200 TL’lik banknotların bunun içindeki payı ise %79,9. 200 TL’lik kağıt paralardaki artış oranı yıllık bazda %74,8 olarak ölçüldü.

III. Yapay zeka token’ları odakta

ABD’den gelen güçlü istihdam verisi geçtiğimiz haftanın başında İran’ın İsrail’e füze saldırısı sonrası sert satışlar gören kripto para piyasalarında, özellikle altcoin’lerin öncülüğünde bir toparlanmayı da beraberinde getirdi.

• Piyasa: Bitcoin Asya piyasalarındaki işlemlerin desteğiyle 64 bin dolar seviyelerine yaklaştı. Ethereum 2.500 doları geri kazanmak üzere. Yapay zeka token’ları arasında TAO son bir haftada %14’lük kazançla piyasa değeri 5 milyar dolardan az olan kripto para birimleri arasında yükselişlere liderlik etti. CoinGecko’nun yapay zeka kategorisi, NEAR ve ICP gibi kripto paraların da yeşil bölgede kalmasının etkisiyle %7,5 kazanç gösteriyor. Yatırımcılar memecoin’lerden de umutlu. POPCAT, MOG, CAT gibi memecoin’ler %10 ila %12 seviyelerinde değer kazandı.

• JPMorgan: ABD merkezli banka, artan jeopolitik risklerin ve yaklaşan ABD seçimlerinin Bitcoin ve altın için pozitif olabileceğini düşünüyor. Piyasalar henüz Trump’ın galibiyetini fiyatlamıyor olsa da olası bir galibiyet durumunda genişleyici mali politikanın doların değerini düşüreceği, bunun da altın ve Bitcoin gibi varlıklara yarayabileceği konuşuluyor.

IV. Savaşın 1 yılı

Bugün 7 Ekim. Hamas’ın İsrail’e sızarak 282’si kadın, 36’sı çocuk 1.200’ü aşkın kişiyi öldürdüğü ve 251 kişiyi rehin aldığı saldırının üzerinden bir yıl geçti. Filistinli yetkililere göre İsrail’in saldırıdan sonra Hamas’a açtığı savaşta 42 bin kişi öldürüldü. Ateşkes çabaları sonuçsuz kaldı. İran ve İran destekli diğer gruplar da çatışmalara dahil oldu. İsrail’in saldırıları Lübnan’a sıçradı ve Hizbullah’a yöneldi. Saldırının yıl dönümünün bir gün öncesinde İsrail Gazze’nin kuzeyine geri gönderdi ve Beyrut’a bugüne kadarki en ağır hava saldırısı olduğu düşünülen bir saldırı başlattı. İsrail, 7 Ekim erken saatlerde Hizbullah’ın İsrail’in üçüncü büyük şehri Hayfa’yı vurduğunu ve ülkenin kuzeyinde 10 kişinin yaralandığını duyurdu.

• İran’a yanıt: Bu çarşamba ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin’le görüşmesi beklenen İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, İsrail’in misilleme yöntemine kendi başına karar vereceğini ve “tüm seçeneklerin masada” olduğunu söyledi. ABD Merkez Komutanlığı (Centcom) komutanı Michael Kurilla, cumartesi günü İsrail’in güvenlik şefleriyle görüşmek üzere İsrail’e gitti. ABD, daha geniş bir bölgesel çatışmayı ve petrol fiyatlarındaki artışı tetikleyeceğini göz önünde bulundurarak İsrail’in İran’ın nükleer tesislerine veya petrol operasyonlarına saldırmasından çekiniyor.

• İnsani kriz: Filistinli yetkililere göre 7 Ekim’den bu yana 11.300’den fazla çocuk ve 6.300’den fazla kadın öldürüldü. Axios’un derlediği rakamlara göre Birleşmiş Milletler, Gazze nüfusunun yaklaşık %90’ının en az bir kez zorla yerinden edildiğini tahmin ediyor. Bilim insanlarının uydu verileri üzerinden yaptığı analizler, İsrail askeri operasyonlarının 25 Eylül itibarıyla Gazze’deki binaların yaklaşık %60’ını hasara uğrattığını veya yok ettiğini gösteriyor. BM Uydu Merkezi’ne göre hasar gören veya yok edilen konutların sayısı 227 bini aşıyor. Ayrıca bölgedeki kara yolu ağının %68’inin zarar gördüğü biliniyor. Oxfam, 36 hastaneden yalnızca 17’sinin kısmen işlevsel olduğunu ve hepsinin enerji, tıbbi ürün ve temiz suya erişimde zorlandığını söylüyor.

---

Gün içinde sıcak gelişmelerle 𝕏’te, Portfolyo.co’da, Instagram’da ve LinkedIn’deyiz.

Son güncelleme: 7 Ekim 2024 - 10:50