Ana Sayfa
Bu yazı ilk olarak Portfolyo Hafta Sonu’nun 23 Kasım tarihli sayısında yayımlandı.
Hindistan’ın en büyük grup şirketlerinden Adani Group’un milyarder başkanı, Asya’nın en zengin ikinci insanı Gautam Adani, geçtiğimiz çarşamba New York federal mahkemesi tarafından büyük ölçekli bir rüşvet planına dâhil olmakla suçlandı.
Adani ne kadar büyük?
21 Kasım’da Bloomberg tarafından hesaplanan, milyar dolar cinsinden piyasa değerleri.
Gelir verisi ise 2023-2024 mali yılını yansıtıyor.
Yukarıda listelenen ve Adani Group çatısında yer alan yapıların toplam piyasa değerleri 150 milyar dolara yakın. Yenilenebilir enerji, limanlar ve savunma gibi sektörlerde Vietnam’dan İsrail’e uzanan projeler, Adani’yi Hindistan’ın en büyük gruplarından birine dönüştürüyor. Bloomberg Milyarderler Endeksi’ne göre, suçlamalar ilk anlarında Adani’nin servetinden 22 milyar dolar eksiltse dahi Asya’nın en zenginlerinden biri olan Gautam Adani’nin kişisel servetinin 70 milyar dolar
| . | Bloomberg Milyarderler Endeksi | Toplam net servet | Son değişim | Yılın başından bu yana değişim |
| 19 | Julia Flesher Koch ve ailesi | 77,1 milyar dolar | 170 milyon dolar | 10,7 milyar dolar |
| 20 | Francoise Bettencourt Meyers | 72,5 milyar dolar | 824 milyon dolar | -27,2 milyar dolar |
| 21 | Gautam Adani | 70,8 milyar dolar | -1,19 milyar dolar 🔻 | -13,5 milyar dolar 🔻 |
| 22 | Charles Koch | 69,3 milyar dolar | 130 milyon dolar | 6,85 milyar dolar |
| 23 | Changpeng Zhao | 60 milyar dolar | 660 milyon dolar | 25,6 milyar dolar |
Suç ne kadar büyük?
ABD Adalet Bakanlığı, Hindistan Başbakanı Narendra Modi’nin de yakın müttefiki olan Gautam Adani ve yeğeni Sagar Adani de dâhil olmak üzere, yedi ortağının, özellikle ABD’deki yatırımcılar tarafından finanse edilen enerji sözleşmelerini garantilemek için Hindistan’daki yetkililere 250 milyon dolardan fazla rüşvet vaat ettiğini iddia etti.
Adani Group ilerleyen saatlerde iddianameyi “temelsiz” olarak nitelendirdi. Grup, “en yüksek yönetim ve şeffaflık standartlarını kararlılıkla koruduğunu ve mümkün olan tüm yasal yolları kullanacağını” söyledi.
Piyasa tepkileri
İddianamenin ve suçlamanın açığa çıkmasının ardından Hindistan’da işlem gören Adani Group şirketleri piyasa değerlerinden 27,9 milyar dolar kaybetti. Ayrı ayrı listelenen grup şirketleri %10 ila %20 arasında düştü. İddianameden saatler önce 600 milyon dolarlık tahvil satan Adani Green Energy, iddiaların ardından tahvil satışını iptal etti. Diğer yandan Kenya Devlet Başkanı William Ruto, Adani Group’la yapılan ve hatta ülkede de yolsuzluk endişelerini beraberinde getiren 2,5 milyar dolarlık anlaşmaları iptal etti.
Yolsuzluk savaşçısı Hindenburg faktörü
Hikâye, mali yolsuzluk şüphesi duyduğu şirketlere kısa pozisyon açan Hindenburg Research’ün geçtiğimiz yılın başında Adani’yi hisse senedi manipülasyonu ve muhasebe dolandırıcılığı yapmakla suçlamasıyla başladı. Hindenburg’un “kurumsal tarihin en büyük dolandırıcılığı” olarak adlandırdığı iddialar Adani’nin net servetinden 6 milyar doları silse de Adani Group’un yayımladığı 413 sayfalık bir dosyayla yanıtlandı.
Mart 2023’te Hindistan Yüksek Mahkemesi, Hindenburg raporunda yer alan iddiaları araştırmak üzere bağımsız bir komisyon kurdu. Yine de Gautam Adani kısa zamanda toparlandı ve 2024’ün başında yine kendisini Asya’nın en zenginleri listesinde üst sıralara taşıdı. Ağustos 2024’te Hindenburg, bu kez de Hindistan sermaye piyasaları düzenleyicisinin başkanını dolandırıcılık iddialarının derinlemesine araştırılmasını engellemekle suçladı. Bu iddialar da reddedildi. Son olarak, ABD hükümeti Adani’yi rüşvetle suçladı.
25 Kasım itibarıyla son gelişmeler
Hindistan Ulusal Kongresi başkanı ve parlamentonun üst kanadındaki muhalefet lideri Mallikarjun Kharge, kış parlamento oturumunun başladığı 25 Kasım Pazartesi gününde, Adani hakkında iddiaları parlamentoda tartışmak istedi. Alt kanattaki muhalefet milletvekilleri de bu odakta bir oturum talep etti. Ancak muhalefetten yükselen bu sesler, oturumların çarşamba gününe ertelenmesini zorunlu kıldı.
Hindistan Başbakanı Narendra Modi, oturum başlangıcıdan kısa bir süre önce yaptığı açıklamada "sağlıklı bir tartışma" olması talebini dile getirdi ve muhalefeti süreci aksatmamaları konusunda uyardı. Modi, bazı üyelerin "kendi siyasi kazançları için" parlamentoyu kontrol etmeye çalıştığını söyledi.
Öte yandan Bangladeş, eski başbakan Şeyh Hasina döneminde imzalanan Adani Power sözleşmesi de dahil olmak üzere, Adani'yle yapılan 7 elektrik tedarik sözleşmesini incelemek üzere bir komite kurma hazırlığını paylaştı. Muhammed Yunus liderliğindeki geçici hükümet, "bir veya daha fazla üst düzey uluslararası hukuk ve soruşturma şirketinin" ulusal inceleme komitesine destek olacağını duyurdu. Diğer yandan Singapur'un mali otoritesi, ülkedeki bankaların, Adani Group'la olan borç-alacak ilişkilerini değerlendirmek üzere önlemler aldığını söyledi.
Bugünkü Asya işlemlerinde Adani'yle ilişkili borç senetleri 1 cent ila 2 cent arasına geriledi ve en düşük seviyelerini kaydetti. Adani Enterprises başta olmak üzere Adani Group'un halka açık 10 hissesi, geçtiğimiz hafta iki seansta piyasa değerinden 27,9 milyar dolar sildi.
Şimdi ne olacak?
Bloomberg “62 yaşındaki Adani ve imparatorluğuna bundan sonra ne olacağı belirsiz” diyor. Bloomberg’ün yakın kaynaklara dayandırdığı habere göre Hindistan’ın sermaye piyasası düzenleyicisinin de ABD’deki iddiaları araştırdığını bildirdi. Araştırmaların iki hafta içinde sonuçlanması bekleniyor ve düzenleyici, gerektiği takdirde resmî bir soruşturma başlatabilecek. Bloomberg’e göre ilerleyen aylarda Adani’nin ABD’ye iadesi dahi gündeme gelebilir. Öte yandan Trump yönetiminin, Çin’le mücadelede Hindistan’ı ve Adani Group’u önemli bir müttefik olarak gördüğü, hatta Trump’ın aile üyelerinin suçlamadan sonra Adani’nin evini ziyaret ettiği iddia ediliyor. Yine de soruşturma süreci aylar, hatta yıllar sürebilir.
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 25 Kasım 2024 - 12:34
