Herkese merhaba. Doğrusu bugün özeti “Dün akşam neler olmadı ki?” diye açmayı planlamıştık ama sabah daha başka bir gündemle uyandık. İlk başlıkta Instagram’a erişimin engellenmesi konusunda şimdiye kadar öğrenebildiklerimizi özetliyoruz. Ardından dün ABD piyasalarını ve kripto para piyasalarını yangın yerine çeviren gelişmeleri derliyoruz. Başlayalım.
I. 🚨 Sıcak gündem: Instagram’a erişim engeli
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu (BTK), gece yarısı alınan bir kararla Türkiye’de Instagram’a erişimi engelledi. Akademisyen ve dijital haklar aktivisti Yaman Akdeniz, gerekçenin “milli güvenlik ve kamu düzenin korunması” olduğunu yazdı.
- Neden? Kurumdan henüz resmî bir açıklama gelmedi. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Hamas’ın politik büro şefi İsmail Haniye’nin İran’da öldürülmesinin ardından 31 Temmuz’da taziye mesajı paylaşmış, Instagram’ı da Haniye suikastına ilişkin taziye mesajlarını kaldırması sebebiyle kınamıştı. Altun, “Bu çok açık ve net bir sansür girişimidir” demişti. Erişim engeli kararı bu paylaşımdan iki gün sonra geldi.
- Sebep Haniye olmayabilir: Medyascope’tan Gülseven Özkan, BTK’dan üst düzey bir yetkiliye dayandırdığı haberinde, erişim engeli kararının Atatürk’e hakaret, çocuğa cinsel istismar, yasaklı maddeye yönlendirme gibi içerikleri kapsayan “katalog suçlar” kapsamında alındığını yazdı. Öte yandan CNBC-e ise BTK’dan edindiği bilgiye göre engellemenin sebebinin Haniye suikastı sonrası paylaşımların kaldırılması olduğunu yazdı.
- Anayasa Mahkemesi: Anayasa Mahkemesi, ilerleyen saatlerde İletişim Başkanlığı’nın basın özgürlüğü ve ifade özgürlüğüne müdahale etmesine imkân tanıyabilecek kuralların iptali başlıklı bir karar yayımladı. Paylaşım, kısa süre sonra AYM hesabından kaldırıldı ve takip eden saatlerde Anayasa Mahkemesi internet sitesine erişilemedi.
- Ayrıntılar: CHP’li 137 milletvekili, “Her tür manipülasyon ile dezenformasyona karşı faaliyette bulunmanın İletişim Başkanlığı (Başkanlık) bünyesinde ihdas edilen Stratejik İletişim ve Kriz Yönetimi Dairesi Başkanlığının görevleri arasında olduğunun” belirtildiği, Cumhurbaşkanı Kararnamesi’nin iptaline yönelik dava açmıştı. AYM, söz konusu düzenlemeyi iptal etti. Başka bir deyişle İletişim Başkanlığı’nın “her tür manipülasyon ve dezenformasyona karşı faaliyette bulunma” yetkisi iptal edildi.
- Akılda tutmalı: Eski diplomat ve EDAM direktörü Sinan Ülgen, dün Soğuk Savaş sonrası en geniş çaplı tutsak değişimini koordine eden Türkiye’nin bir gün sonra Instagram’ı kapatmasına ilişkin “Dünya medyalarında Türkiye ile ilgili olumlu yorumlara fırsat bırakmamak bu olsa gerek” yorumunu paylaştı. Ülgen ayrıca HIT-30 isimli teknoloji teşvik programına atıfta bulunarak şöyle sordu:
II. Fed faizi düşürmekte geç mi kaldı?
Dün ABD borsaları için kötü bir gündü. Zayıflayan istihdam, son zamanların en düşük seviyesine gerileyen imalat satın alma yöneticileri endeksi gibi veriler, hisse senetlerinde geniş çaplı bir satış dalgasına yol açtı. Elbette bu satışı teknoloji şirketlerinden gelen bilançolar da destekledi.
- Endeksler: Dow Jones dün 500 puan düştü. Nasdaq Bileşik’teki kayıplar %2,3’ü buldu ve çarşamba günü, şubat ayından bu yana en iyi performansını kaydettiği yükselişin çoğunu sildi. S&P 500, Kasım 2022’den bu yana en büyük gün içi volatilitesini yaşadı ve %1,4 kaybetti.
- Neler oluyor? Bildiğimiz üzere ABD piyasaları son haftalarda özellikle teknoloji bilançolarının etkisiyle sallanıyor. Yatırımcılar, yapay zekaya akan bütçelerin karşılığını bir an önce görmek istiyor. Tüm beklentilere uyan Microsoft gibi devler dahi bulut büyümesinde beklentilere karşılık veremeyince çakılıyor. Evet, teknoloji hisselerinden çıkışlar küçük hisselere taşıyor, ancak dün gelen imalat PMI verisi ABD’de ekonominin iyice soğuduğunu gösterince, yatırımcıları resesyon paniği sardı. Üstelik tüm bunlar Fed’in eylülde faiz indirimine ilk kez ışık yaktığı, Bank of England’ın dört yıl sonra ilk kez faiz indirdiği günlerin ardından yaşandı.
- Şirket haberleri: Nvidia son iki günü adeta bir meme hisse senedi gibi yaşadı. Çarşamba günü %13 yükselip piyasa değerine 330 milyar dolar ekleyen şirket, dün 270 milyar dolarını kaybetti. 15 binden fazla çalışanını işten çıkaracağını ve temettü ödemeyi keseceğini duyuran Intel %20’den fazla değer kaybetti. Beklentileri kaçıran Snap’teki kayıplar %17’yi aştı. Amazon da %8,5 kayıpla dünün kaybedenleri arasında yerini aldı.
III. Dün aldığını bugün geri veren bir BIST 100
BIST 100 endeksi perşembe gününü %1,5 kazançla tamamlamıştı. Bu sabah açılış %1,63 kayıpla başladı. Dün %1,38 prim yapan teknoloji endeksi bu sabah %2,14 kaybetti. BIST 100’ü ABD’deki son gelişmeler, Orta Doğu’daki gerilim ve yüksek olasılıkla Instagram’ın erişime engellenmesi etkiledi.
- Başka? EKONOMİM, temmuz ayında konkordato geçici mühlet kararı verilen dosya sayısının 183 olduğunu, bu sayının 2018-2019 konkordato fırtınası döneminden sonraki en yüksek aylık seviye olarak dikkat çektiğini yazdı. İmalat PMI’ın gerilediğini, İSO İkinci 500’ün üretimden satışlarının da sıkı para politikasından kötü etkilendiğini önceki özetlerde yazmıştık.
- Yabancı da hisse satıyor: Bir önceki hafta 124 milyon dolarlık hisse satın alan yabancı yatırımcı geçtiğimiz hafta 128,5 milyon dolar hisse satışı yaptı. TCMB verilerine göre DİBS – tahvil alımları 1,36 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
IV. Bitcoin 55 bin dolara geriler mi?
Son dönemde hisse piyasalarıyla korelasyonu en düşük seviyelerine gerileyen Bitcoin, ABD’de ekonominin fazla soğuduğu, Fed’in faizi indirmekte geç kaldığı yönündeki endişelerin sebep olduğu riskli varlık satışlarından etkilendi. Üç gün önce 70 bin dolar sınırında dolaşan Bitcoin, dün 63 bin dolara kadar çekildi.
- Bu sabah tekrar 64 bin dolar üzerindeki pozisyonunu geri kazansa da, kayıpların gelişmesi hâlinde, 63 bin dolar ve 61 bin dolar seviyelerindeki dinamiklerin önemli olacağı, Bitcoin bu desteklerde tutunamadığı durumda 55 bin dolara kadar gerileyebileceği ihtimali konuşuluyor.
- Akılda tutmalı: Ağustos ayı BTC için en kötü iki aydan biri olarak kabul ediliyor. Geçtiğimiz 13 yılda Bitcoin, ağustosu yalnızca beş kez yükseliş ve sekiz kez düşüşle tamamladı. Ortalama düşüş %15, ortalama artış %26 oldu.
Şu an için Portfolyo’nun paylaştığı güncel gelişmelere Instagram hesabından erişim sağlanamayacakmış gibi görünüyor. Sıcak gelişmeler için Portfolyo 𝕏 ve LinkedIn’de.
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 2 Ağustos 2024 - 12:14