► İstanbul Sanayi Odası tarafından 1968’den bu yana hazırlanan İSO 500 listesinin 2023 sonuçları açıklandı.
► Araştırmaya göre üretimden satışa en büyük kuruluş 484 milyar liralık satışıyla Tüpraş oldu. Tüpraş’ı Ford Otomotiv ve Star Rafineri izledi.
► İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, sonuçların “enflasyonist bir büyüme yapısının nitelikli ve sürdürülebilir olamayacağı gerçeğini gösteren bir mikro laboratuvar” olarak görülmesi çağrısında bulundu.
1968’den bu yana İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından hazırlanan İSO 500 araştırmasının 2023 sonuçları açıklandı. Türkiye’nin 500 büyük sanayi kuruluşunu sıralayan listede üretimden satışa en büyük kuruluş 484 milyar liralık satışlarıyla Tüpraş oldu. Tüpraş’ı 238 milyar liralık üretimden satışıyla Ford Otomotiv takip ederken, üçüncü şirket 227 milyar liralık üretimden satışıyla Star Rafineri oldu.
Üretimden satışlarda büyüme %42,1 oldu
Türkiye’de sanayi sektörüne yönelik en uzun soluklu ve kapsamlı çalışma olan İSO 500 kapsamında, net üretimden satışlarda 750 milyon TL sınırını aşabilen şirketler inceleniyor. 50 yılı aşkın süredir Türkiye’de sanayi sektörünün gelişimine ışık tutan araştırma, Türkiye ekonomisine ilişkin referans niteliği taşıyor.
Bu yılki raporda, üretimden satışlar 2023’te %42,1 artarak 4,48 trilyon TL’den 6,37 trilyon TL’ye çıktı. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, geçtiğimiz yıl görülen %119’luk büyümeyle kıyaslandığında %42,1’lik büyümenin nedenlerini yavaşlayan küresel talep, 6 Şubat depremleri, seçimler ve sonrasında ekonomi politikasına yaşanan değişim belirleyici oldu.
İlk 10’a iki yeni şirket
İSO 500’ün ilk 10’unda yer alan şirketlerde 2022’ye göre iki değişiklik oldu. Geçtiğimiz yıl ilk 10’da yer almayan Mercedes-Benz ve Gramaltın Kıymetli Madenler, ilk 10 şirket arasına girdi. İlk on şirket, şu şekilde sıralandı:
- Tüpraş – Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş.
- Ford Otomotiv Sanayi A.Ş.
- Star Rafineri A.Ş.
- İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş.
- Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye A.Ş.
- Oyak-Renault Otomobil Fabrikaları A.Ş.
- Arçelik A.Ş.
- Mercedes-Benz Türk A.Ş.
- Gramaltın Kıymetli Madenler Rafineri San. ve Tic. A.Ş.
- Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş
Finansman giderlerinde %92,5 artış
İSO 500 tarafından paylaşılan rapora göre 2023’te İSO 500’ün satışlarının yanı sıra kârlılıkları da zayıf kaldı. Erdal Bahçıvan, İSO 500’ün faaliyet kârının %39,7 arttığını, ancak faliyet kârlılığı oranının 0,3 puan düştüğünü dile getirdi. Rapora göre 2022’de kâr eden kuruluş sayısı 442 iken, bu sayı 2023’te 404’e indi. Zarar edenlerin sayısı 58’den 96’ya yükseldi.
İSO 500’de yer alan şirketlerin finansman giderleri de 2023’te %92,5 artarak 277 milyar liradan 533 milyar liraya yükseldi. Erdal Bahçıvan, “Yıllardan beri hep işaret ettiğimiz üzere, sanayici elde ettiği kârın yarısından fazlasını finansman giderlerine ayırmaya devam ediyor” dedi.
İSO 500’de halka açık şirket sayısı 85
2023’e ilişkin verilerle hazırlanan Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşu listesinde halka açık şirket sayısı da tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. İSO 500 şirketlerinin 8’i 2022’de, 12’si 2023’te halka arz oldu. Bu da toplam halka açık şirket sayısını 85’e taşıdı. Öte yandan İSO 500 şirketlerinin istihdamı %1,9 artarak 804 bin kişiye yaklaştı.
İSO Başkanı Erdal Bahçıvan, İSO 500 2023 sonuçlarının bir anlamda “finansal istikrardan uzaklaşmanın ilk etkisinin yüksek enflasyon olacağı, enflasyonist bir büyüme yapısının da nitelikli ve sürdürülebilir olamayacağı gerçeğini gösteren bir mikro laboratuvar” olarak görülmesi çağrısında bulundu. Yüksek enflasyonun şirket bilançolarında geçici bir illüzyon yarattığını söyleyen Bahçıvan, enflasyonun yalnızca ekonomik değil, sosyolojik, psikolojik ve en önemlisi ahlaki, etik bir etkisi olduğunu vurguladı.
Portfolyo.co Piyasa Özeti
Portfolyo Piyasa Özeti'ni hafta içi her gün
e-posta olarak almak için abone olun.
Son güncelleme: 25 Haziran 2024 - 15:23